Aandacht voor verwaarlozing en emotioneel misbruik
In de Nederlandse Studie naar Depressie en Angst (NESDA; project 100001001) zijn de lange termijn gevolgen van kindermishandeling onderzocht. Eén van de bevindingen van NESDA is dat emotioneel misbruik en verwaarlozing het meest voorspellend blijkt te zijn voor het ontwikkelen van angst en depressie. In tegenstelling tot de minimale aandacht voor emotioneel misbruik en verwaarlozing onder wetenschappers en hulpverleners, tonen deze bevindingen aan dat juist deze vormen van misbruik ernstige en langdurige gevolgen kunnen hebben. Met deze studie wil men, middels een congres, de kennis vergroten over de gevolgen van emotioneel misbruik en verwaarlozing onder hulpverleners. Om de herkenning van emotioneel misbruik en verwaarlozing bij adolescenten en jong volwassenen met emotionele gedragsproblemen te verbeteren, gaat men op verschillende afdelingen van GGZ Kinderen en Jeugd, Rivierduinen, gedurende een jaar standaard bij intake de Jeugd Trauma Vragenlijst afnemen onder adolescenten en jong volwassenen tussen de 12-18 jaar met diverse emotionele gedragsproblemen.
Verslagen
Eindverslag
Om de herkenning van emotionele mishandeling en verwaarlozing onder hulpverleners te verbeteren is een 2 daags congres georganiseerd, en is op verschillende afdelingen van GGZ Kinderen en Jeugd, Rivierduinen, standaard bij intake de Jeugd Trauma Vragenlijst (JTV, Bernstein, 1991) afgenomen onder jongeren tussen de 12-18 jaar met diverse emotionele en gedragsproblemen. De meest voorkomende diagnoses waren PTSS, Depressie, Angst Stoornissen en ADHD. De belangrijkste (voorlopige) bevindingen zijn dat mishandeling en verwaarlozing vooral relatief vaak worden gerapporteerd door jongeren met een hoofddiagnose depressie en/of PTSS. Hierbij gaathet met name om emotionele mishandeling en verwaarlozing. Tevens bleek onder alle jongeren de mate van emotionele mishandeling direct verband te houden met de mate van emotionele problemen (zoals ongelukkig zijn, angstig en laag zelfvertrouwen hebben), de mate van gedragsproblemen (zoals het hebben van drifbuien, of liegen bedriegen), en met het totaal van problemen. Mishandeling leek minder sterk samen te hangen met concentratie en aandachtsproblemen en problemen met leeftijdsgenootjes.
Op grond van deze bevindingen wordt aanbevolen om voorafgaand aan alle behandelingen standaard ervaringen van mishandeling en verwaarlozing te inventariseren, en te checken of de mishandeling of verwaarlozing nog steeds gaande is. Wanneer dit het geval is, kan de situatie verbeterd worden door te interveniëren in het gezin (bijvoorbeeld met behulp van Signs of Safety (SoS) of systeem therapie). Wanneer de ervaringen alleen in het verleden hebben plaatsgevonden, kan de behandeling zich richten op de negatieve gevolgen hiervan, met een evidence based behandeling voor onverwerkte traumatische ervaringen, zoals bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie of EMDR.
Helaas is over de effectiviteit van vroege screening en interventies bij deze jonge groep 12-18-jarigen nog weinig bekend. Dit zal in vervolgonderzoek nader onderzocht dienen te worden. Gezien de aanwijzingen dat vroege interventies effectiever zijn dan behandeling van psychische klachten later in het leven, zouden vroege interventies in potentie veel leed en kosten voor de gezondheidszorg kunnen voorkomen.
Negatieve jeugdervaringen zijn belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van affectieve stoornissen. Hierbij wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen emotionele mishandeling en verwaarlozing, en seksueel en fysiek misbruik. De implementatiedoelstelling van deze aanvraag is om inzicht te vergroten in de prevalentie en de gevolgen van emotionele misbruik en verwaarlozing, zodat eerder over gegaan kan worden tot primaire en secundaire preventie.
Activiteiten
Ad I). Om kennis over de gevolgen van emotionele mishandeling en verwaarlozing te vergroten, als ook over de behandeling daarvan, wordt een 2-daags congres ‘Abuse and Neglect across the Life Span’ georganiseerd (zie website: leidenconferenceabuseneglect.nl). Dit congres zal plaatsvinden op 5 en 6 oktober in Leiden en zal bestaan uit voordrachten van nationaal en internationaal gerenommeerde sprekers (sprekers die hun medewerking hebben toegezegd zijn o.a. Michael Meaney, Seth Pollak, Ruth Lanius, Andrea Danese, Dario Maestrapieri, Chantal Cyr, Arnoud Arntz, Rudi Westendorp, Lenneke Alink, en Bernet Elzinga). Daarnaast worden klinische workshops aangeboden gericht op diagnostiek, interventies en behandeling van emotioneel misbruik en verwaarlozing. Gezien de lijst van sprekers is de verwachting dat dit een goedbezochte conferentie zal worden.
Ad II). Om de herkenning van emotionele verwaarlozing en mishandeling onder hulpverleners te verbeteren, wordt momenteel op alle 5 afdelingen van GGZ Kinderen en Jeugd, Rivierduinen, gedurende een jaar standaard bij intake de Jeugd Trauma Vragenlijst (JTV, Bernstein, 1991) afgenomen onder adolescenten en jong volwassenen tussen de 12-18 jaar met diverse emotionele gedragsproblemen. De uitkomsten van de JTV worden voor aanvang van de behandeling aan behandelaren teruggekoppeld, zodat deze gegevens mee kunnen worden genomen in een behandelplan.