Afstemmen van preconceptiezorg op de behoeften van aanstaande ouders en de mogelijkheden van zorgverleners

Projectomschrijving
Een belangrijk vraagstuk rondom preconceptiezorg (PCZ) is hoe de bekendheid en het inzien van het belang van PCZ vergroot kan worden. Om dit te bereiken is aan aanstaande ouderparen en zorgverleners in Zeist gevraagd hoe de aanpak in de gemeente werd ervaren. Wat zijn knelpunten en waar zijn verbetermogelijkheden?

Op basis van deze informatie is er campagnemateriaal ontworpen (posters, flyers, routekaarten) en  is de website www.zwangerwordeninzeist.nl opgezet. Ook hebben er preconceptieconsulten en bijeenkomsten plaatsgevonden.

De ontwikkelde lokale aanpak verbeterde de voorbereiding op de zwangerschap. Er werd minder alcohol genuttigd vóór de zwangerschap en eerder gestart met het gebruik van foliumzuur.
De resultaten zijn bruikbaar voor bredere implementatie. In Zeist en andere plaatsen binnen het regionaal Geboortezorg consortium Midden Nederland zijn al aandachtspunten over preconceptiezorg opgenomen in protocollen en in trainingen van kraamverzorgenden en verloskundigen. Ook is het campagnemateriaal beschikbaar gesteld voor zorgverleners. Dit wordt ondersteund door het regionale consortium. 

Om de publieke opinie en kennis over preconceptiezorg te veranderen zijn echter langdurige mediacampagnes vereist en is goede afstemming tussen zorgverleners nodig.

Verslagen

Eindverslag

Een belangrijk vraagstuk rondom preconceptiezorg (PCZ) is hoe de bekendheid en het inzien van het belang van PCZ te vergroten. Dit project was gericht op lokale afstemming van PCZ, op basis van de ervaringen en behoeften van aanstaande ouderparen én van betrokken zorgverleners. Door het gebruik van vragenlijsten, focusgroepen en een interactief symposium werd in kaart gebracht wat de ervaringen zijn met huidige PCZ in de gemeente Zeist en welke knelpunten daar bestaan. Op basis van deze informatie is campagnemateriaal ontwikkeld zoals posters, flyers, routekaarten en een website, aangepast aan de zorgstructuur van Zeist. Na afloop werd geëvalueerd wat het effect van de campagne was op gezonde leefstijl voorafgaand aan de zwangerschap. De in dit project ontwikkelde lokale aanpak is zeer geschikt voor bredere implementatie, echter het veranderen van de publieke opinie en kennis over preconceptiezorg vereist langdurige mediacampagnes en goede afstemming tussen zorgverleners.

Het is noodzakelijk het bewustzijn over het belang van preconceptiezorg (PCZ) te verhogen. Hoe en door wie deze doelgroepen het beste bereikt kunnen worden is voor een belangrijk deel afhankelijk van de lokale situatie. Dit project richt zich op de lokale afstemming van preconceptiezorg, om zo het bereik en het resultaat te verbeteren. De aanpak is gericht op zowel aanstaande ouderparen als lokale zorgverleners. Wij richten ons dus ook op zorgverleners door hun betrokkenheid en motivatie te vergroten. De ervaringen en expertise van zorgverleners zijn meegenomen in een lokaal afgestemde PCZ strategie. Deze strategie is afgestemd op de ervaringen en behoeftes van aanstaande ouders.

Samenvatting van de aanvraag
NOODZAAK + MEERWAARDE Een belangrijk vraagstuk rondom preconceptiezorg (PCZ) is hoe de bekendheid en het inzien van het belang van PCZ te vergroten. Het verbeteren van bereik en resultaat van PCZ kan op verschillende manieren. Dit project richt zich op lokale afstemming van PCZ, op basis van de ervaringen en behoeften van aanstaande ouderparen én van betrokken zorgverleners. STUDIEOPZET Gebaseerd op het model voor effectieve verbetering van patiëntenzorg worden een aantal stappen doorlopen: 1) meten van huidig bereik van PCZ en ervaringen van ouders in een diverse populatie (gemeente Zeist) 2) expertmeetings met zorgverleners en focusgroepen met ouders om knelpunten en oplossingen te definiëren 3) ontwikkeling van PCZ-strategie met lokaal draagvlak 4) invoeren van strategie 5) opnieuw meten bereik van PCZ en ervaringen van ouders 6) procesevaluatie om inzicht te krijgen in factoren die implementatie faciliteren of verhinderen. Verbeteringen in bereik en ervaringen worden getoetst met logistische en multiple regressie. Zowel bij meten van bereik en ervaringen als bij de focusgroepen zal speciaal aandacht worden besteed aan specifieke bevolkingsgroepen, zoals lage SES en socioculturele achtergrond. Voor de procesevaluatie zal gebruik gemaakt worden van de Normalization Process Theory. VERWACHTE RESULTATEN • Inzicht in huidige ervaringen en bereik PCZ bij aanstaanden ouders en zorgverleners • Lokaal afgestemde PCZ-strategie • Inzicht in effectiviteit van PCZ-strategie op ervaringen, bereik en deelname • Inzicht in factoren die ontwikkeling en invoering van een lokale PCZ-strategie faciliteren of verhinderen • Workshop over bereiken van lokale afstemming in PCZ
Onderwerpen
Kenmerken
Projectnummer:
209040005
Looptijd:
2013
2016
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. M.P.H. Koster
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Utrecht