Alliantie en Behandelintegriteit: Verloop, wederzijdse beïnvloeding en behandelresultaten
Het onderzoek
De werkrelatie tussen cliënt en behandelaar (alliantie), en de mate waarin een behandelaar de behandeling uitvoert zoals bedoeld (behandelintegriteit), zijn van belang om goede behandelresultaten te behalen. De Viersprong heeft onderzocht hoe beide factoren met elkaar samenhangen, hoe ze zich tijdens de behandeling ontwikkelen en hoe ze de behandelresultaten voorspellen.
Hiervoor zijn gegevens verzameld van bijna 2000 gezinnen die Multi Systeem Therapie (MST) kregen. Daarnaast werden ruim 800 gezinnen op de korte termijn (einde behandeling) en bijna 400 gezinnen op de lange termijn gevolgd (anderhalf jaar na afronding van de behandeling). MST is een bewezen effectieve behandeling voor jongeren met ernstige gedragsproblemen of crimineel gedrag.
Bevindingen
Het onderzoek toont aan dat een goede alliantie en een goede behandelintegriteit elkaar kunnen versterken. Een goede alliantie maakt het gemakkelijker voor de behandelaar om de behandeling op de juiste manier uit te voeren. Deze juiste uitvoering versterkt vervolgens de werkrelatie tussen de cliënt en de behandelaar.
Zowel alliantie als behandelintegriteit kunnen tijdens de behandeling veranderen. Dit betekent dat behandelaren hier alert op moeten zijn en tijdig moeten bijsturen. Het ontwikkelen van een goede alliantie en het juist uitvoeren van de behandeling leiden namelijk tot betere behandeluitkomsten.
Producten
Auteur: Aurelie Lange o.b.v. Rachel van der Rijken, Ron Scholte en Jan van Busschbach
Auteur: Aurelie M. C. Lange; Rachel E. A. van der Rijken; Jan J.V. Busschbach; Marc J.M.H. Delsing; Ron H.J. Scholte
Auteur: Aurelie M.C. Lange (de Viersprong), Rachel E.A. Van Der Rijken (de Viersprong), Marc J.M.H. Delsing (Praktikon), Jan J.V. Busschbach (Erasmus Medical Centre), Joan E. Van Horn (de Forensische Zorgspecialisten), Ron H.J. Scholte (Radboud University Nijmegen)
Link: http://programme.exordo.com/eusarf2016/delegates/presentation/60/
Auteur: Lange, Aurelie M.C., van der Rijken, Rachel E.A., Delsing, Marc J.M.H., Busschbach, Jan J.V., van Horn, Joan E., Scholte, Ron H.J.
Magazine: Child and Adolescent Mental Health
Auteur: Lange, Aurelie M.C., van der Rijken, Rachel E.A., Delsing, Marc J.M.H., Busschbach, Jan J.V., Scholte, Ron H.J.
Magazine: Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology
Link: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15374416.2018.1477049
Verslagen
Eindverslag
Onderzoek naar de werkrelatie tussen een cliënt en zijn behandelaar (alliantie) binnen de volwassen psychotherapie heeft aangetoond dat een goede alliantie samenhangt met betere behandelresultaten. De werkrelatie lijkt de basis te zijn van waaruit een behandelaar met de cliënt aan zijn of haar problemen kan werken. Bovendien blijkt de alliantie tijdens de behandeling te kunnen veranderen en zou met name dit verloop voorspellend zijn voor de behandeluitkomsten. Of dit ook zo is binnen de jeugdzorg, was voorheen niet bekend.
Naast het hebben van een goede werkrelatie, is het voor de effectiviteit van een behandeling van belang dat deze is uitgevoerd zoals bedoeld (behandelintegriteit), oftewel dat de kernelementen van de behandeling juist zijn toegepast. Deze kernelementen worden immers gezien als de werkzame bestanddelen van de behandeling en moeten dus juist toegepast worden om het gewenste behandeleffect te kunnen behalen.
Hoewel alliantie en behandelintegriteit beide een rol spelen tijdens de behandeling en beide van belang zijn voor goede behandeluitkomsten, was de gezamenlijke rol van alliantie en behandelintegriteit nauwelijks onderzocht. Hoe ontwikkelen ze zich tijdens de behandeling? Kunnen ze elkaar versterken? Zijn ze allebei nodig voor goede behandelresultaten? De Viersprong heeft dit onderzocht.
Het onderzoek maakte gebruik van de gegevens van bijna 2000 gezinnen die Multi Systeem Therapie (MST) kregen. Daarnaast werden ruim 800 gezinnen op de korte termijn (einde behandeling) en bijna 400 gezinnen op de lange termijn gevolgd (anderhalf jaar na afronding van de behandeling). MST is een bewezen effectieve behandeling voor jongeren met ernstige gedragsproblemen of crimineel gedrag.
Doordat MST structureel gegevens verzamelt over alliantie en behandelintegriteit en behandelaren hier feedback over krijgen, werden beide aspecten voor bijna alle gezinnen in het onderzoek heel hoog gescoord. Dit betekent dat zowel de werkrelatie als de uitvoering van de behandeling bij de meeste gezinnen goed waren. Daardoor kunnen we niets zeggen over de rol of onderlinge samenhang van alliantie en behandelintegriteit als één van beide laag is. De grote hoeveelheid deelnemende gezinnen maakte het wel mogelijk om andere complexe vraagstukken te onderzoeken.
In het afgelopen jaar is onderzocht hoe alliantie (de werkrelatie tussen behandelaar en cliënt) en behandelintegriteit (de mate waarin een behandelaar een bewezen effectieve behandeling correct uitvoert) met elkaar samenhangen. We wilden een antwoord vinden op de vraag:
'Beïnvloeden alliantie en behandelintegriteit elkaar tijdens de behandeling en geldt dat voor alle cliënten?' Kort gezegd is het antwoord 'ja'. Het onderzoek is uitgebreid beschreven in een artikel, dat is ingediend bij een wetenschappelijk tijdschrift. Ook hopen we de resultaten te mogen presenteren op verschillende congressen.
De praktijk wordt nauw bij het onderzoek betrokken: er is een klankbordgroep opgericht om mee te denken over de onderzoeksresultaten. In de klankbordgroep zitten mensen van allerlei organisaties. Zij helpen de onderzoekers er achter te komen hoe de resultaten gebruikt kunnen worden in de praktijk van jeugdhulp en beleid.
Het project loopt op schema en we verwachten alle doelen te behalen: drie wetenschappelijke artikelen, concrete handvatten voor de praktijk en gebruikmaking van de resultaten door hulpverleners en beleidsmakers. De resultaten van dit project zullen uiteindelijk helpen behandelingen effectiever te maken, doordat hulpverleners beter weten waar ze op moeten letten tijdens de behandeling.