Antacid use as facilitating factor for acquisition of Extended-Spectrum Beta-Lactamase-producing Enterobacteriaceae
Sommige bacteriën worden resistent tegen antibiotica door stoffen, ESBL, te produceren die antibiotica afbreken. Wij hebben de relatie tussen gebruik van maagzuurremmers en dragerschap van deze bacteriën in de darm bestudeerd.
Mensen die drager waren van ESBL-producerende bacteriën in de ontlasting hebben we in twee verschillende onderzoeken vergeleken met mensen die deze bacteriën niet bij zich hadden. Het ene onderzoek werd in een steekproef van de algemene volwassen bevolking uitgevoerd, het andere in een academisch ziekenhuis. Uit de ziekenhuisstudie bleek dat patiënten die maagzuurremmers gebruiken vaker deze resistente bacteriën bij zich dragen. Ernst van ziekte en gebruik van andere medicatie werden meegewogen, maar bleken nauwelijks effect te hebben. In de algemene bevolking namen wij waar dat 7-8% van de volwassenen ESBL-producerende bacteriën bij zich draagt; het effect van maagzuurremmers was minder duidelijk dan in het ziekenhuis. Tot slot hebben wij een systematische analyse uitgevoerd van alle studies die over dit onderwerp gepubliceerd zijn en de resultaten van deze studies met die van onze studies kwantitatief gebundeld en samen geanalyseerd. Dit bevestigde dat gebruik van zuurremmers de kans op dragerschap van resistente bacteriën ongeveer 1,6 maal verhoogt.
Maagzuurremmers worden door ruim 2 miljoen Nederlanders gebruikt, niet altijd omdat ze nodig zijn, maar uit gewoonte. Onze resultaten benadrukken dat onnodig gebruik van zuurremmers vermeden moet worden. Dit is reeds kenbaar gemaakt bij huisartsen; wij zullen dit nog bespreken in andere medische gremia om ook medische specialisten aan te sporen tot zorgvuldig voorschrijven van maagzuurremmers.
Het doel van dit onderzoek is na te gaan of het gebruik van maagzuurremmers inderdaad het risico op kolonisatie en/of infectie met resistente bacteriën (extended-spectrum beta-lactamasen producerende bacteriën = ESBL producerende bacteriën) vergroot. Daarnaast willen wij het risico nauwkeuriger kwantificeren en nagaan of het risico verschilt per soort maagzuurremmer. Dit doen we door 2 case-control studies, in verschillende populaties. Beide studies lopen op dit moment, het is nog te vroeg voor resultaten over risico's. Wel lijkt uit de eerste metingen dat deze resistente bacteriën in de Nederlandse bevolking eerder toe dan afgenomen zijn. Of dit werkelijk zo is, kunnen wij pas definitief zeggen op het einde van het onderzoek.