AWJTwente: versterking van zorg voor kinderen in armoede

De huidige werkplaats wordt uitgebreid met een project gericht op kinderen in armoede. Het doel is het mobiliseren van krachten van stakeholders (ouders en kinderen van gezinnen in armoede en praktijkprofessionals uit de zorg voor jeugd) om in samenwerking de gezondheid en het welbevinden van kinderen die in armoede opgroeien te bevorderen. De focus van deze werkplaats is gericht op het preventieve, sociale domein en sluit daarmee aan bij landelijke transformatiedoelen rondom jeugdzorg gericht op preventie en samenwerking tussen organisaties en doelgroep.

In een promotieproject wordt op basis van het concept Positieve Gezondheid (Huber, 2011) een interventie ontwikkeld waarbij Eigen Kracht principes en een public health benadering worden gecombineerd. In het onderzoeksproject worden de volgende stappen genomen:

1.Een literatuur review van methodieken die eigen kracht en veerkracht aanspreken enerzijds en interventies die betrekking hebben op armoede gerelateerde gezondheidsproblemen anderzijds.

2.Een quick scan van het huidige beleid en bestaande interventies rond het thema Armoede in de 14 Twentse gemeenten.

3.Met de AWJTwente, de partners en oudervertegenwoordigers (zowel Nederlandstalige als niet Nederlandstalige) een werkconferentie organiseren met als doel om a) samen met ouders en professionals in de zorg voor jeugd de verzamelde informatie uit stap 1 en 2 te bespreken, b) besluiten te nemen t.a.v. de inhoud en randvoorwaarden van de gecombineerde interventie, en c) eventueel aanpassingen te maken in het ontwerp van de geplande pilots voor de proces- en effectevaluatie.

4.Een handleiding voor professionals in de zorg voor jeugd schrijven voor de uitvoering van de gecombineerde interventie.

5.Pilots implementeren in Twentse gemeenten die relatief veel kinderen in armoede hebben volgens hat rapport Kinderen in Tel (Steketee, Tierolf & Mak, 2014). Een aantal Twentse gemeenten ontvangt gelden voor het oplossen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV). Met deze middelen zetten zij projecten op die betrekking hebben op ‘gezond in de stad’. De te implementeren pilots passen goed in dit beleid en met deze gemeenten wordt besproken of de pilots daar kunnen worden uitgevoerd.

6.Een procesevaluatie bij de pilots uitvoeren onder de betrokken stakeholders. Deze zal zich richten op het meten van de wijze van uitvoering van de interventie, op de ervaringen en voorkeuren van de ouders en hun netwerk, professionals en overige betrokkenen (Oosterkamp-Szwajcer, Gramberg & Holsbrink-Engels, 2013) en op de competenties van professionals (waaronder de mate van samenwerking).

7.Een effectevaluatie uitvoeren bij de gezinnen met kinderen die leven in armoede.

8.De resultaten van de procesevaluatie en de effectstudie bespreken met alle stakeholders (AWJTwente, de partners, oudervertegenwoordigers, praktijkprofessionals) tijdens een werkconferentie. Naar aanleiding hiervan zal de interventie en de toepassing ervan mogelijk worden aangepast en in de overige wijken/gemeenten volgens de methode van het design experiment worden geïmplementeerd.

Het project levert een bijdrage aan de volgende implementatielijnen:

1.Voor ouders en hun netwerk:

a.Stappenplan voor doelgroep participatie.

b.In samenwerking met ouders en hun netwerk worden strategieën ontwikkeld en toegepast om verschillende coping vaardigheden toe te passen die maken dat de gezinnen weerbaarder en veerkrachtiger worden.

2.Voor professionals in de zorg voor jeugd:

a.Scholingstraject zodat professionals leren meer naast ouders te staan en vanuit het brede concept positieve gezondheid de weerbaarheid en veerkracht van ouders te vergroten.

b.(Digitaal) ondersteuningsinstrument dat professionals helpt bij (vervolg)stappen die zij kunnen nemen in het mobiliseren van het netwerk van de gezinnen en de samenwerking met andere organisaties.

c.Communicatie-uitingen door organisaties in de zorg voor jeugd die gaan over het bijstellen van de norm over hoe er over armoede gedacht wordt.

3.Voor de samenwerking tussen de organisaties in de zorg voor jeugd:

a.Gezamenlijke scholing van professionals uit diverse werkvelden (gezondheidszorg, jeugdzorg en het sociale domein), vanuit het concept positieve gezondheid.

b.Maken van afspraken tussen verschillende organisaties in de zorg voor jeugd over de wijze van samenwerken.

4.Voor de opleidingen:

a.Competenties benoemen voor klantversterkend werken uitgaande van positieve gezondheid.

b.Aanpassingen in curriculum van professionals in jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg, beleidsmedewerkers (opleidingen als HBO-V, SocialWork, gezondheidswetenschappen en bestuurskunde).

Gezinnen in armoede en professionals in de zorg voor jeugd worden vanaf de start van het project betrokken bij dit project. Het Armoedepact Almelo, Sociaal-Maatschappelijke Dienst Enschede/Haaksbergen, Alifa, de voedselbank Enschede en de JGZ leveren expertise ten aanzien van het betrekken van de gezinnen in armoede en zorgen voor toegang tot de doelgroep.