COPD: de patiënt als partner
COPD: de patiënt als partner
Diagnostiek en behandeling bij astma en COPD zijn ingewikkeld. Het valt vaak niet mee om met de patiënt overeenstemming te bereiken over zijn behandeling. Zorggroep Almere (23 gezondheidscentra) kiest daarom voor een benadering waarin de patiënt een actieve partner in de behandeling is. Educatie, zelfmanagement en ondersteuning bij leefstijlverandering maken deel uit van een nieuw zorgprogramma.
Twee aspecten krijgen extra aandacht:
- informatieavonden over alle aspecten van COPD en het multidisciplinaire COPD-team van het gezondheidscentrum wordt voorgesteld;
- screening COPD- patiënten op psychosociale aspecten en indien krijgen nodig een cursus “Omgaan met een chronische aandoening”.
Doelstelling
Het begrip zelfmanagement heeft een centrale rol in de zorg voor mensen met COPD: ze worden behandeld en begeleid naar een door hen zelf gekozen behandeldoel en werken daar naar vermogen aan mee. Dit moet leiden tot een verbetering van de kwaliteit van leven en participatie in de samenleving.
Producten
Verslagen
Eindverslag
Met het project "De patiënt als partner" heeft Zorggroep Almere ingezet op het versterken van de positie van de patiënt door het organiseren van voorlichtingsavonden over COPD. Ook is gezocht naar een methode om psychosociale problemen, met name depressie, bij COPD-patiënten eerder te diagnosticeren, waardoor de patiënten sneller hulp (cursus "Omgaan met een chronische aandoening") zouden kunnen krijgen. Als derde onderdeel is gekeken naar de mogelijkheid van het inzetten van de Health Buddy om zelfmanagement te bevorderen.
Informatieavonden:
In vier gezondheidscentra werd een reeks van drie voorlichtingsavonden georganiseerd, waar eigen hulpverleners van meerdere disciplines met de patiënten in gesprek gingen over de diagnostiek en behandeling van COPD.De derde bijeenkomst stond in het teken van zelfmanagement.De conclusie is: het organiseren van informatieavonden dicht bij huis door eigen zorgverleners en afgestemd op de wijk is een zinvolle en gewaardeerde activiteit, die zeer waarschijnlijk het zelfmanagement ten goede komt. Een reeks van drie avonden is iets te veel. Eén avond zou voor de toekomst de voorkeur hebben.
Preventie van psychosociale klachten:
Omdat uit de literatuur blijkt dat psychosociale klachten met name depressie vaker voorkomen dan dat ze worden gediagnosticeerd, is geprobeerd om aandacht voor psychosociale klachten bij chronische aandoeningen een “normaal” onderdeel van de controle te laten zijn.
POH's van twaalf gezondheidscentra hebben de aan de hand van een verhoogdescore op de RIQ MON10 psychosociale hulp aangeboden met als belangrijkste aanbod een begeleide groepsactiviteit, waarbij mensen leren van elkaar, maken deel uit van de reguliere zorgverlening.
De conclusie is: de RIQ MON10 geeft weinig steun als het gaat om het opsporen van psychosociale klachten en het bepalen van de ernst ervan. Patiënten hebben nauwelijks belangstelling voor groepsactiviteiten. Hulp bij psychosociale klachten kan waarschijnlijk het beste individueel door de POH gegeven worden. Hiervoor start na het project een speciaal scholingstraject voor POH’s.
Health Buddy:
Bij de start van dit onderdeel verliepen de aanmeldingen voor dit onderdeel uiterst moeizaam, waardoor er verwacht werd dat het aantal deelnemers bij lange na niet gehaald zou worden. Daarom is besloten om low profile wel door te gaan zonder de Health Buddy echt mee te nemen in het project.
Uiteindelijk vielen de aanmeldingen mee en was het beter geweest om deze groep toch echt te includeren.
De conclusie is: de Health Buddy is een nuttig instrument om in te zetten bij zelfmanagement. Het werven van patiënten is moeizaam maar met volhouden is er toch resultaat te krijgen.
Binnen het ZonMW-project "De patiënt als partner" van Zorggroep Almere worden nu twee deelprojecten verder uitgewerkt.
In vier gezondheidscentra wordt een reeks van drie informatieavonden voor COPD-patiënten gehouden met als doel de patiënt beter te informeren over de aandoening en behandelmogelijkheden en om zodoende zelfmanagement te bevorderen.
Depressie komt vaak voor als co-morbiditeit bij COPD. Om depressieve klachten sneller op het spoor te komen wordt gebruik gemaakt van een kwaliteit van levenlijst. Bij aanwijzingen voor depressieve klachten krijgt de patiënt de mogelijkheid om deel te nemen aan de cursus "Omgaan met een chronische aandoening".
Gezien de complexiteit van het monitoren is besloten om het onderdeel spiegelgesprekken te laten vervallen en het onderdeel Health Buddy wel door te laten gaan maar niet via iBMG te laten evalueren.