Creating healthy green space in practice: evaluation of a pilot project in a low SES neighbourhood in Rotterdam
Hoe kunnen groene buitenruimten bijdragen aan gezondheid en welzijn?
Vraagstuk
Een stimulerende omgeving kan bijdragen aan meer bewegen en een betere sociale samenhang. In een lage inkomenswijk in Rotterdam is de inrichting van twee bestaande groene buitenruimten na raadpleging van omwonenden aangepast. Dit werd gedaan om de kwaliteit van het groen te verbeteren en het gebruik van deze tuinen te stimuleren. Heeft dit de gezondheid en het welbevinden positief weten te beïnvloeden?Onderzoek
In dit project is onderzocht of de aanpassing van de twee buurttuinen tot een betere gezondheid en welbevinden van de bewoners geleid heeft, en welke factoren wel of juist niet succesvol waren.Uitkomst
Voor een effect op gezondheid en welbevinden bleek de aanpassing te klein. Het gebruik van de tuinen is nauwelijks toegenomen. Bovendien hebben andere problemen als zwerfvuil en lawaai een sterker effect. Bij toekomstige interventies is het belangrijk niet alleen aandacht voor de fysieke ingreep te hebben, maar ook voor bewonersparticipatie, met voldoende budget voor communicatie en begeleiding bij activiteiten.Producten
Verslagen
Eindverslag
De inrichting van twee bestaande groene buitenruimten in Rotterdam is na raadpleging van omwonenden aangepast. Dit werd gedaan om de kwaliteit van het groen te verbeteren en het gebruik van de tuinen te stimuleren, en op die manier gezondheid en welbevinden positief te beïnvloeden. In dit project is onderzocht of de aanpassing van de groene buitenruimte inderdaad tot een betere gezondheid en welbevinden van de bewoners geleid heeft, en welke factoren bij de aanpassing wel of juist niet succesvol waren. Hiervoor zijn gegevens verzameld via het afnemen van vragenlijsten en houden van interviews bij omwonenden en het observeren van het gebruik van de tuinen. Het proces van samenwerking tussen projectpartners en bewoners is geëvalueerd. Ook de studiemethode zelf is onderzocht, om te weten te komen op welke manier het effect van dit type aanpassingen in de leefomgeving het beste geëvalueerd kan worden.
Uit het onderzoek blijkt dat de invloed van de aanpassing van de groene buitenruimte op gezondheid en welbevinden van de bewoners beperkt is. Dit komt waarschijnlijk doordat de aanpassing kleiner is uitgepakt dan van te voren gedacht en het gebruik van de tuinen nauwelijks is toegenomen. Bovendien spelen er andere problemen in de buurt (rondzwervend straatvuil, lawaai, algemene onderhoud van de buurt, onrust over nieuwe bewoners) die een groot effect hebben op welzijn.
In de lage inkomenswijk waar het onderzoek plaats vond waren mensen eerder bereid mondeling een vragenlijst te laten afnemen dan deze zelf schriftelijk in te vullen en terug te sturen. Het interviewen van bewoners was arbeidintensief, maar zorgde voor bruikbare aanvullende informatie.
Gezondheidsonderzoekers raden we aan om in dit soort evaluatie onderzoeken tijdens zogenaamde ‘go-no go’-momenten te besluiten of en hoe je doorgaat met het onderzoek, omdat de interventie anders kan lopen dan vooraf voorzien.
De procesevaluatie heeft inzichten opgeleverd die voor dit type groenprojecten van belang kunnen zijn. Besteed niet alleen aandacht aan de fysieke ingreep, maar ook aan:
1. een goed participatieproces met bewoners met voldoende aandacht en budget voor communicatie, begeleiding en ondersteuning bij activiteiten in de tuin;
2. duidelijke procesafspraken en gezamenlijke doelen en ambities met alle projectpartners, en;
3. sociale factoren (o.a. activiteiten voor en met bewoners in de groene buitenruimte).