De impact van de coronacrisis op de rechtspraak en de positie van kwetsbare rechtszoekenden
In de eerste maanden van de coronacrisis zijn veel rechtszaken niet doorgegaan. Andere, heel urgente rechtszaken zijn wel behandeld, maar dan digitaal of telefonisch. Nu vinden veel zittingen plaats met toepassing van de anderhalve metermaatregel. De rechtspraak heeft dus snel innovatie maatregelen moeten nemen, bijvoorbeeld door rechtszoekenden digitaal te horen. Dit onderzoek zal deze maatregelen in kaart brengen in de volgende drie rechtsgebieden: het staf-, vreemdelingen en civiele jeugdrecht. Daarnaast zal het onderzoek de vraag beantwoorden hoe de maatregelen respect voor de grondrechten van kwetsbare rechtzoekenden en hun vertrouwen in de rechtspraak hebben beïnvloed. Door deze vraag te beantwoorden, helpt het onderzoek de rechtspraak te bepalen welke maatregelen ook na de coronacrisis nuttig zijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoekers van de universiteiten van Leiden, Utrecht en Nijmegen.
Producten
Auteur: María Bruquetas & Karen Geertsema
Auteur: Marijke ter Voert
Auteur: Anna Pivaty & Marijke ter Voert
Auteur: Anne Janssen
Auteur: Marijke ter Voert
Auteur: Eddy Bauw
Auteur: Karen Geertsema
Auteur: Karen Geertsma, Yasemin Glasgow, Anna Pivaty en Marijke ter Voert
Auteur: Miranda Boone
Auteur: M.J. ter Voert
Link: https://rechtensamenleving.nl/rdw-podcasts-roldynamiek/
Auteur: Bauw, E., Glasgow, Y., Janssen, A. en Simon Thomas, M.A
Magazine: Justitiële Verkenningen
Auteur: Marijke ter Voert & Yasemin Glasgow
Magazine: Recht der Werkelijkheid
Auteur: Geertsema, K.E., Glasgow, Y.K., Terlouw, A.B. & Voert, M.J.
Magazine: Recht der Werkelijkheid
Auteur: K. Geertsema
Magazine: Jurisprudentie Vreemdelingenrecht
Auteur: Miranda Boone, Marieke Dubelaar & Sigrid van Wingerden
Magazine: Nederlands Juristenblad
Auteur: Anna Pivaty
Auteur: Voert, M.J. ter; Bauw, E.; Boone, M.M.; Bruning, M.R.; Bruquetas, M.M.; Dubelaar, M.J.; Geertsema, K.E.; Glas, L.R.; Glasgow, Y.K.; Holterman, R.M.; Janssen, A.A.A.; Pivaty, A.; Simon Thomas, M.A.; Terlouw, A.B.; Wingerden, S.G.C. van
Verslagen
Eindverslag
In maart 2020 moesten gerechtsgebouwen ruim twee maanden sluiten vanwege het coronavirus. Zaken werden schriftelijk afgedaan en zittingen voor urgente zaken vonden telefonisch of online plaats. Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht en Radboud Universiteit onderzochten de gevolgen van coronamaatregelen voor de behandeling van rechtszaken en kwetsbare rechtzoekenden in het straf-, civiele jeugd- en vreemdelingenrecht. De onderzoekers gebruikten interviews met onder meer rechters, advocaten en andere professionals, enquêtes onder rechtzoekenden en een grondrechtenanalyse. In het begin van de crisis moest de Rechtspraak improviseren. Zittingen werden vervangen door online (Skype) of hybride varianten. Soms werden zaken telefonisch of schriftelijk afgehandeld of uitgesteld. De aanpassingen zorgden voor communicatieproblemen en technische storingen en botsten soms met grondrechten zoals het recht op effectieve participatie. De onderzoekers raden de Rechtspraak aan om te investeren in de kwaliteit van digitale zittingen en beter voorbereid te zijn door een toetsingskader op te stellen om te beslissen wanneer een rechter schriftelijk beslist of een hybride of fysieke zitting houdt.
In de eerste maanden van de coronacrisis zijn veel rechtszaken niet doorgegaan. Andere, heel urgente rechtszaken zijn wel behandeld, maar dan digitaal of telefonisch. Nu vinden veel zittingen plaats met toepassing van de anderhalve metermaatregel. De rechtspraak heeft dus snel innovatie maatregelen moeten nemen, bijvoorbeeld door rechtszoekenden digitaal te horen. Dit onderzoek zal deze maatregelen in kaart brengen in de volgende drie rechtsgebieden: het staf-, vreemdelingen en civiele jeugdrecht. Daarnaast zal het onderzoek de vraag beantwoorden hoe de maatregelen respect voor de grondrechten van kwetsbare rechtzoekenden en hun vertrouwen in de rechtspraak hebben beïnvloed. Door deze vraag te beantwoorden, helpt het onderzoek de rechtspraak te bepalen welke maatregelen ook na de coronacrisis nuttig zijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoekers van de universiteiten van Leiden, Utrecht en Nijmegen.