De invloed van cliënt- en behandelaarfactoren op de werkzaamheid van sociale vaardigheid interventies voor autisme
Kinderen met autisme hebben vaak grote moeite om zich in te leven in een ander. Met behulp van de groepstraining Theory of Mind (ToM) leren ze sociale situaties beter in te schatten en hun sociale gedrag te verbeteren.
Onderzoek
De Bascule en de VU deden onderzoek naar de effectiviteit van deze ToM training. Uit het onderzoek bleek dat de training effectief is voor kinderen met autisme. De training effectief is onafhankelijk van geslacht, leeftijd (7-13) en verbale intelligentie. De training was vooral effectief bij kinderen van wie de ouders geen autisme hadden, maar het opleidingsniveau van de ouders had geen invloed op de effectiviteit. Ook het hebben van een oudere broer of zus bleek het behandel effect te versterken. Het toepassen van de opgedane kennis in de dagelijkse praktijk bleek voor veel kinderen echter een struikelblok.
ToM-e of de Superheldentraining
Om de training beter te laten aansluiten op de kinderen, ontwikkelde de Bascule samen met de VU en Jouw Omgeving, een nieuwe blended versie van de ToM training: de ToM-e of de Superheldentraining. In deze blended variant wordt de groepstraining gecombineerd met online oefeningen. Hierbij worden de kinderen op een leuke manier gestimuleerd om op verschillende plekken te gaan oefenen met de opgedane kennis uit de training.
Samen met avatar ToM volgen de kinderen een 'superheldentraining'. De training bestaat uit 8 groepsbijeenkomsten, aangevuld met online oefeningen: de missies. Tijdens elke groepsbijeenkomst oefenen de kinderen vaardigheden, bijvoorbeeld: 'Kijken vanuit iemand anders: wat zou de ander leuk vinden?'. Na iedere bijeenkomst oefenen ouders met hun kind de vaardigheden door online een missie uit te voeren. Bij het afronden van een missie worden kinderen beloond met een gadget voor avatar ToM. De ouders zijn nauw bij de training betrokken: zij volgen twee groepsbijeenkomsten en hebben wekelijks contact met de behandelaar. De eerste reacties van de kinderen en ouders die de training hebben gevolgd, zijn erg positief. “Voor mijn kind een aantrekkelijke manier om te oefenen met sociaal gedrag!”.
Verslagen
Eindverslag
Kinderen met autisme hebben vaak grote moeite om zich in te leven in een ander. Met behulp van de groepstraining Theory of Mind (ToM) leren ze sociale situaties beter in te schatten en hun sociale gedrag te verbeteren. De Bascule en de VU deden onderzoek naar de effectiviteit van deze ToM training. Uit het onderzoek bleek dat de training effectief is voor kinderen met autisme. De training effectief is onafhankelijk van geslacht, leeftijd (7-13) en verbale intelligentie. De training was vooral effectief bij kinderen van wie de ouders geen autisme hadden, maar het opleidingsniveau van de ouders had geen invloed op de effectiviteit. Ook het hebben van een oudere broer of zus bleek het behandel effect te versterken. Het toepassen van de opgedane kennis in de dagelijkse praktijk bleek voor veel kinderen echter een struikelblok. Om de training beter te laten aansluiten op de kinderen, ontwikkelde de Bascule samen met de VU en Jouw Omgeving, een nieuwe blended versie van de ToM training: de ToM-e of de Superheldentraining. In deze blended variant wordt de groepstraining gecombineerd met online oefeningen. Hierbij worden de kinderen op een leuke manier gestimuleerd om op verschillende plekken te gaan oefenen met de opgedane kennis uit de training.
Samen met avatar ToM volgen de kinderen een 'superheldentraining'. De training bestaat uit 8 groepsbijeenkomsten, aangevuld met online oefeningen: de missies. Tijdens elke groepsbijeenkomst oefenen de kinderen vaardigheden, bijvoorbeeld: 'Kijken vanuit iemand anders: wat zou de ander leuk vinden?'. Na iedere bijeenkomst oefenen ouders met hun kind de vaardigheden door online een missie uit te voeren. Bij het afronden van een missie worden kinderen beloond met een gadget voor avatar ToM. De ouders zijn nauw bij de training betrokken: zij volgen twee groepsbijeenkomsten en hebben wekelijks contact met de behandelaar. De eerste reacties van de kinderen en ouders die de training hebben gevolgd, zijn erg positief. "Voor mijn kind een aantrekkelijke manier om te oefenen met sociaal gedrag!".
Autisme is een veel voorkomende, levenslange aandoening. Mensen met autisme hebben onder andere moeite met sociale interacties en communicatie. Om die reden is het trainen van sociale vaardigheden de meest gebruikte interventie voor kinderen met autisme. Er zijn echter grote onderlinge verschillen tussen kinderen met autisme en ook behandelaren kunnen onderling verschillen. Dit project onderzoekt of kindfactoren (onder andere leeftijd, intelligentie en gezinskenmerken) invloed hebben op hoeveel baat kinderen hebben bij een sociale vaardigheidstraining. Ook behandelaarfactoren (waaronder leeftijd, ervaring en de samenstelling van het behandelteam) worden onderzocht.
Bestaande effectstudies hebben meestal te weinig deelnemers om de invloed van kind- en behandelaarfactoren op de effectiviteit te onderzoeken. Bij het uitvoeren van het huidige onderzoek worden daarom data gebruikt van een grote, langlopende Nederlandse effectiviteitsstudie, deels verder aangevuld met data uit een Australische effectiviteitsstudie. Hierdoor ontstaat een grote steekproef die het mogelijk maakt succesfactoren voor de training te identificeren.