De inzet van maatschappelijke organisaties bij arbeidsmarkttoeleiding van vergunninghouders in gemeenten

Bij dit onderzoek volgen we gedurende twee jaar twee interventies: Vluchtelingen Investeren in Participeren (VIP) in negen gemeentes in Gelderland en Overijssel, regio VluchtelingenWerk Oost-Nederland en Werktrajecten van Stichting NVA in Amersfoort. Deze twee interventies voeren activiteiten uit met betrekking tot arbeidstoeleiding van vluchtelingen. Beide interventies omvatten een divers pakket aan activiteiten, variërend van training en coaching (over inzicht in eigen capaciteiten en oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt) tot opdoen van ervaring met de Nederlandse arbeidsmarkt (bv via stage) en kennismaking met mogelijke werkgevers. Op onderdelen verschillen de interventies ook (in duur en in aanpak). VIP is een trainingsprogramma dat erop gericht is om - samen met werkgevers, opleiders en gemeenten - vluchtelingen voor te bereiden op het vinden van een baan of opleidingsplaats. De onderzochte interventies van VIP tijdens dit onderzoek maken onderdeel uit van een landelijk VIP programma van VluchtelingenWerk, dat in twee jaar 1500 vluchtelingen wil voorbereiden op de Nederlandse arbeidsmarkt. Het programma bestaat uit vier onderdelen: 1. Een groepstraining van acht tot tien bijeenkomsten waarin deelnemers voornamelijk theorie krijgen en in de laatste les praktijkervaring opdoen. 2. Persoonlijke begeleiding door een coach (dit zijn getrainde vrijwilligers). 3. Kennismaking met bedrijven. 4. Een stage of vrijwilligerswerk in één of meer beroepen waar de deelnemer belangstelling voor heeft. Alle cursusonderdelen worden in het Nederlands gegeven, in principe is A1-taalniveau vereist. Tijdens deze onderdelen vormen de volgende drie elementen de rode draad: opdoen van kennis van de Nederlandse arbeidsmarkt en sollicitatietraining, werken aan persoonlijke ontwikkeling en het opdoen van praktijkervaring door middel van werkbezoeken aan bedrijven, stages en/of vrijwilligerswerk. De NVA werktrajecten richten zich op oriëntatie op werk of opleiding. Dit houdt in dat deelnemers bij afsluiting van het traject werkervaring hebben, over werknemersvaardigheden beschikken en op de hoogte zijn van wat op de Nederlandse arbeidsmarkt verwacht wordt. Deelnemers hebben na deelname aansluiting op de Nederlandse arbeidsmarkt en/of een realistische opleidingskeuze gemaakt. Het lange-termijn-doel van het NVA traject is dat deelnemers zo snel mogelijk een betaalde baan vinden. De NVA-training bestaat uit drie modules: (1) de instapmodule, (2) de module bewustwording en de (3) masterplan module. Module 1 wordt in de moedertaal gegeven, module 2 in het Nederlands en in de moedertaal en module 3 is volledig in het Nederlands. Module 1 en 2 richten zich voornamelijk op bewustwording ten aanzien van een plek vinden in de maatschappij, ten aanzien van integratie. Module 3 is meer praktijkgericht met een focus op het verkrijgen van een baan. In elke module is er de mogelijkheid een computertraining gericht op sollicitatievaardigheden te volgen. Daarnaast is er een mogelijkheid voor het volgen taal-werkstage en worden deelnemers in contact gebracht met mogelijke werkgevers en ondersteunt de werkcoach daarbij. Tijdens het gehele traject is een traject begeleider actief die het geheel van het traject van de deelnemer overziet. Het Verwey-Jonker Instituut onderzoekt de effectiviteit van de interventies en gaat na wat daarbij de werkzame elementen zijn. We gebruiken de Theory of Change (ToC) als kapstok voor de dataverzameling en bijbehorende analyse daarvan voor de werking van de interventies. Het gaat er bij de visualisatie van de ToC om te laten zien hoe de activiteiten bijdragen aan tussentijdse veranderingen, hoe de veranderingen op de verschillende niveaus met elkaar samenhangen en wat uiteindelijk de hogere doelen waar VluchtelingenWerk en NVA met hun interventies aan hopen bij te dragen. De (kwantitatieve en kwalitatieve) dataverzameling, vindt plaats tijdens drie meetmomenten: de nulmeting, de tussenmeting en de eindmeting. De nulmetin