De multidisciplinaire behandeling van het complexe rectumcarcinoom (Catharina Ziekenhuis)
Behandeling op maat
Patiënten met vergevorderde en agressieve vormen van endeldarmkanker hebben behandeling op maat nodig. Dat geldt ook voor patiënten bij wie een standaardbehandeling niet haalbaar is, zoals kwetsbare ouderen of mensen die tegelijkertijd lijden aan andere ziekten. Het Catharina Ziekenhuis Eindhoven is gespecialiseerd in de complexe behandeling van endeldarmkanker.
Prognose verbeteren
Met de TZO-subsidie kan het Catharina Ziekenhuis deze zorg blijven aanbieden en verbeteren. Er worden 4 innovatieve onderzoeken gestart, waarbij het doel is om de prognose van de meest agressieve vorm van endeldarmkanker te verbeteren. Bij kwetsbare patiënten gaat het erom de behandeling minder ingrijpend te maken, zonder concessies te doen aan de kans op genezing. Met de subsidie richt het Catharina Ziekenhuis een landelijk netwerk op; gericht op onderwijs, onderzoek en het delen van kennis. Zo zetten zij zich niet alleen in voor optimale zorg en onderzoek in het Catharina Ziekenhuis, maar ook voor de rest van Nederland.
Inleiding onderzoeken
Wij voeren vernieuwende behandelingen in met behulp van 4 onderzoeksvoorstellen, bedoeld voor patiënten met “complexe endeldarmkanker”. Hiermee wordt voortgeborduurd op ons eerdere wetenschappelijk onderzoek. Tezamen gaan deze 4 onderzoeksvoorstellen nieuw licht werpen op de behandeling van complexe endeldarmkanker. Wij zijn ervan overtuigd dat deze onderzoeken gaan leiden tot een verbetering van de kwaliteit van zorg. Niet alleen voor de patiënt met complexe endeldarmkanker, maar ook voor de patiënt met “gewone” endeldarmkanker.
Wij doen dit wetenschappelijk onderzoek samen met andere gespecialiseerde ziekenhuizen in Nederland. Daarvoor hebben wij met die ziekenhuizen afspraken gemaakt over hoe de zorg voor complexe endeldarmkanker er in Nederland uit moet komen te zien. We gaan ervoor zorgen dat de behandeling overal gelijk is en we kijken bij elkaar mee. We verwachten dat deze ontwikkelingen al heel snel tot een enorme verbetering van de kwaliteit van zorg voor complexe endeldarmkanker gaan zorgen.
Onderzoek 1: Contact X-Ray brachytherapie
In dit onderzoek wordt Contact X-Ray brachytherapie (CXB) onderzocht. Dit is een techniek waarbij tijdens een poliklinisch onderzoek van de endeldarm kortdurend een hoge dosis bestraling op de endeldarmtumor kan worden gegeven. In dit project willen wij onderzoeken of de kans op het volledig verdwijnen van de tumor groter wordt als CXB wordt toegevoegd aan de normale voorbehandeling met bestraling en chemotabletten. Wij verwachten dat er veel meer patiënten zullen zijn die uiteindelijk geen operatie nodig hebben.
Onderzoek 2: behandeling oudere en kwetsbare patiënten
In dit onderzoek gaat het om oudere en kwetsbare patiënten. Voor hen is een operatie vaak te risicovol, maar niets doen leidt ook tot grote ellende. In dit onderzoek willen wij deze kwetsbare patiënten behandelen met dezelfde combinatie van bestraling en chemotabletten als in onderzoek 1, maar nu duurt de behandeling 1 week langer. Daarna krijgen de patiënten ook nog eens CXB. Dit lijkt een verzwaring van de behandeling in deze kwetsbare groep, maar het doel van deze behandeling is juist dat een operatie hierna niet meer nodig is. Wij verwachten zelfs dat de meeste patiënten zonder operatie genezen kunnen worden. Als dit bij de ouderen en kwetsbare patiënten lukt, is de kans groot dat ook jongere en fitte patiënten de voorkeur geven aan deze behandeling.
Onderzoek 3: inductie chemotherapie
In dit onderzoek gaat het om patiënten met de meest agressieve vormen van “lokaal voortgeschreden endeldarmkanker”. Het risico dat de ziekte terugkomt, op dezelfde plaats, of in de vorm van uitzaaiingen, is bij deze patiënten groot. Er zijn aanwijzingen dat de kansen beter worden als deze patiënten voor de behandeling met bestraling en chemotabletten eerst een aantal kuren chemotherapie via de bloedbaan krijgen. Dit heet inductie chemotherapie. Deze combinatiebehandeling is niet standaard. Met dit onderzoek willen wij uitzoeken of de resultaten van deze combinatiebehandeling inderdaad zo veelbelovend zijn als gedacht. Zo ja, dan moet deze behandeling standaard worden.
Onderzoek 4: lokaal recidief endeldarmkanker
In dit onderzoek gaat het om patiënten waarbij de endeldarmtumor is teruggekomen, in het gebied waar die oorspronkelijk ook zat. Dit heet “lokaal recidief endeldarmkanker”. Deze patiënten hebben slechte vooruitzichten en de kwaliteit van leven is vaak al ernstig aangetast. Alleen het volledig verwijderen van al het tumorweefsel kan voor genezing zorgen, maar veel patiënten komen niet aan een operatie. Bij degenen die wel geopereerd kunnen worden, lukt het maar bij 60% van de patiënten om de tumor helemaal te verwijderen. De afgelopen jaren heeft onderzoek uit het Catharina Ziekenhuis aangetoond dat ook hier de combinatiebehandeling van inductie chemotherapie en
daarna bestraling met chemotabletten zinvol kan zijn. Doordat de tumor dan nog kleiner wordt gemaakt, wordt de kans dat al het tumorweefsel kan worden verwijderd groter. Of dat ook leidt tot betere kansen voor de patiënt en of de bijwerkingen van de chemotherapie niet te hevig zijn wordt onderzocht in een grote studie. Daaraan doen alle gespecialiseerde ziekenhuizen van Nederland mee, maar ook een aantal gerenommeerde buitenlandse ziekenhuizen.
Producten
Auteur: Eveline van de Ven
Auteur: Haanappel A, Kroon HM, Schaap DP, Bedrikovetski S, Dudi-Venkata NN, Lee HX, Thomas ML, Liu J, van der Valk MJM, Rutten HJT, Beets GL, Kusters M, Sammour T
Magazine: Frontiers in Oncology
Begin- en eindpagina: 1-8
Link: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fonc.2019.01355/full
Auteur: Voogt, E.L.K., van Rees, J.M., Hagemans, J.A.W., Rothbarth, J., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Cnossen, J.S., Peulen, H.M.U., Dries, W.J.F., Nuyttens, J., Kolkman-Deurloo, I.-K., Verhoef, C., Rutten, H.J.T., Burger, J.W.A.
Magazine: International Journal of Radiation Oncology, Biology, Physics
Begin- en eindpagina: 1032-1043
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33567303/
Auteur: Arianne Mantel
Magazine: De Telegraaf
Begin- en eindpagina: 23-23
Auteur: Voogt, E.L.K., Schaap, D.P., van den Berg, K., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Bloemen, J.G., Creemers, G.J., Willems, J., Cnossen, J.S., Peulen, H.M.U., Nederend, J., van Lijnschoten, G., Burger, J.W.A., Rutten, H.J.T.
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 2429-2435
Auteur: E L K Voogt, D M G I van Zoggel, M Kusters, G A P Nieuwenhuijzen, J G Bloemen, H M U Peulen, G J M Creemers, G van Lijnschoten, J Nederend, M J Roef, J W A Burger, H J T Rutten
Magazine: Annals of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 3503-3513
Auteur: de Valk, K.S., Deken, M.M., Schaap, D.P., Meijer, R.P., Boogerd, L.S., Hoogstins, C.E., van der Valk, M.J., Kamerling, I.M., Bhairosingh, S.S., Framery, B., Hilling, D.E., Peeters, K.C., Holman, F.A., Kusters, M., Rutten, H.J., Cailler, F., Burggraaf, J., Vahrmeijer, A.L
Magazine: Annals of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 1832-1844
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33034788/
Auteur: D P Schaap, K S de Valk, M M Deken, R P J Meijer, J Burggraaf, A L Vahrmeijer, M Kusters, SGM-101 study group
Magazine: British Journal of Surgery
Begin- en eindpagina: 334-337
Auteur: J A W Hagemans, E L K Voogt, J Rothbarth, G A P Nieuwenhuijzen, W J Kirkels, J L Boorman, E L Koldewijn, R Richardson, C Verhoef, H J T Rutten, J W A Burger
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 1160-1166
Auteur: E. L. K. Voogt, S. Nordkamp, G. A. P. Nieuwenhuijzen, G. J. Creemers, H. M. U. Peulen, H. J. T. Rutten and J. W. A. Burger
Magazine: British Journal of Surgery
Begin- en eindpagina: 213-214
Link: https://academic.oup.com/bjs/article/108/6/e213/6168567
Auteur: van Zoggel, D.M.G.I., Voogt, E.L.K., van Lijnschoten, I.G., Cnossen, J.S., Creemers, G.-J., Nederend, J., Bloemen, J.G., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Burger, P.J.W.A., Lardenoije, S.G.G.F., Rutten, H., Roef, M.J.
Magazine: Colorectal Disease
Begin- en eindpagina: 55-67
Auteur: S H J Ketelaers, M Fahim, H J T Rutten, A B Smits, R G Orsini
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 326-332
Auteur: Ketelaers SHJ, Orsini RG, Nieuwenhuijzen GAP, Rutten HJT, Burger JWA, Bloemen JG
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 1414-1420
Auteur: Ketelaers SHJ, Jacobs A, Verrijssen AE, Cnossen JS, van Hellemond IEG, Creemers GM, Schreuder RM, Scholten HJ, Tolenaar JL, Bloemen JG, Rutten HJT, Burger JWA
Magazine: Cancers
Begin- en eindpagina: 1-22
Link: https://www.mdpi.com/2072-6694/14/10/2368
Auteur: Chok, A.Y., Oliver, A., Rasheed, S., e.., PelvEx Collaborative
Magazine: British Journal of Surgery
Link: https://academic.oup.com/bjsopen/article/5/1/zraa055/6137382
Auteur: PelvEx Collaborative
Magazine: Colorectal Disease
Begin- en eindpagina: 1933-1940
Auteur: Voogt, E.L.K., van Zoggel, D.M.G.I., Kusters, M., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Cnossen, J.S., Creemers, G.J., van Lijnschoten, G., Nederend, J., Roef, M.J., Burger, J.W.A., Rutten, H.J.T.
Magazine: Colorectal Disease
Begin- en eindpagina: 1120-1131
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33474793/
Auteur: Voogt, E.L.K., Schaap, D.P., van den Berg, K., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Bloemen, J.G., Creemers, G.J., Willems, J., Cnossen, J.S., Peulen, H.M.U., Nederend, J., van Lijnschoten, G., Burger, J.W.A., Rutten, H.J.T.
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 2473-2474
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34210580/
Auteur: Schaap, D.P., Boogerd, L.S.F., Konishi, T., Cunningham, C., Ogura, A., Garcia-Aguilar, J., Beets, G.L., Suzuki, C., Toda, S., Lee, I.K., Sammour, T., Uehara, K., Lee, P., Tuynman, J.B., van de Velde, C.J.H., Rutten, H.J.T., Kusters, M.,
Magazine: British Journal of Surgery
Begin- en eindpagina: 205-213
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33711144/
Auteur: Custers, P.A., Geubels, B.M., Huibregtse, I.L., Peters, F.P., Engelhardt, E.G., Beets, G.L., Marijnen, C.A.M., van Leerdam, M.E., van Triest, B
Magazine: Cancers
Begin- en eindpagina: 6333-6333
Link: https://www.mdpi.com/2072-6694/13/24/6333
Auteur: Eva L K Voogt, Pim W A Burger, Harm J T Rutten
Magazine: Annals of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 3514-3515
Auteur: Geubels, B.M., Meyer, V.M., van Westreenen, H.L., Beets, G.L., Grotenhuis, B.A., Dutch Watch Wait Consortium.
Magazine: Cancers
Link: https://www.mdpi.com/2072-6694/14/13/3071
Auteur: PelvEx Collaborative
Magazine: British Journal of Surgery
Begin- en eindpagina: 1-10
Link: https://academic.oup.com/bjsopen/article/5/3/zrab029/6293963
Auteur: Schaap, D.P., Voogt, E.L.K., Burger, J.W.A., Cnossen, J.S., Creemers, G.-J.M., van Lijnschoten, I., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Rutten, H.J.T., Daniels-Gooszen, A.W., Nederend, J., Kusters, M.
Magazine: International Journal of Radiation Oncology Biology Physics
Begin- en eindpagina: 816-825
Link: https://www.redjournal.org/action/showPdf?pii=S0360-3016%2821%2900731-8
Auteur: PelvEx Collaborative
Magazine: Colorectal Disease
Begin- en eindpagina: 1258-1262
Auteur: Voogt, E.L.K., Nordkamp, S., van Zoggel, D.M.G.I., Daniëls-Gooszen, A.W., Nieuwenhuijzen, G.A.P., Bloemen, J.G., Creemers, G.-J., Cnossen, J.S., van Lijnschoten, G., Burger, J.W.A., Rutten, H.J.T., Nederend, J.
Magazine: British Journal of Surgery
Link: https://academic.oup.com/bjsopen/article/6/3/zrac033/6584654
Auteur: Ketelaers SHJ, Voogt ELK, Simkens GA, Bloemen JG, Nieuwenhuijzen GAP, de Hingh IHJ, Rutten HJT, Burger JWA, Orsini RG.
Magazine: Colorectal Disease
Begin- en eindpagina: 1141-1152
Link: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/codi.15542
Auteur: Ketelaers SHJ, van Heinsbergen M, Orsini RG, Vogelaar FJ, Konsten JLM, Nieuwenhuijzen GAP, Rutten HJT, Burger JWA, Bloemen JG.
Magazine: Frontiers in Oncology
Begin- en eindpagina: 1-12
Link: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fonc.2022.832377/full
Auteur: An-Sofie Verrijssen, José Guillem, Rodrigo Perez, Krzysztof Bujko, Nathalie Guedj, Angelita Habr-Gama, Ruud Houben, Danny Goudkade, Jarno Melenhorst, Jeroen Buijsen, Ben Vanneste, Heike I Grabsch, Murillo Bellezzo, Gabriel Paiva Fonseca, Frank Verhaegen, Maaike Berbee, Evert J Van Limbergen
Magazine: Radiotherapy and Oncology
Begin- en eindpagina: 37-45
Auteur: Ketelaers SHJ, Dhondt L, van Ham N, Harms AS, Scholten HJ, Nieuwenhuijzen GAP, Rutten HJT, Burger JWA, Bloemen JG, Vogelaar FJ.
Magazine: Colorectal Disease
Link: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/codi.16201
Auteur: Nordkamp, S., Voogt, E.L.K., van Zoggel, D.M.G.I., Martling, A., Holm, T., Jansson Palmer, G., Suzuki, C., Nederend, J., Kusters, M., Burger, J.W.A., Rutten, H.J.T., Iversen, H.
Magazine: British Journal of Surgery
Begin- en eindpagina: 623-631
Link: https://academic.oup.com/bjs/article/109/7/623/6567932
Auteur: Ketelaers SHJ, Orsini RG, Burger JWA, Nieuwenhuijzen GAP, Rutten HJT
Magazine: European Journal of Surgical Oncology
Begin- en eindpagina: 2052-2058
Auteur: Stijn Ketelaars, Pim Burger, Anne JAcobs
Magazine: HACAspect, magazine voor huisartsen en specialisten
Begin- en eindpagina: 8-8
Auteur: Stijn Ketelaers, Ricardo Orsini, Grard Nieuwenhuijzen, Harm Rutten, Johanne Bloemen
Auteur: Kim van den Berg, J.W.A. Burger
Auteur: F. Piqeur, MD, B.J.P. Hupkens, MD, PhD, S. Nordkamp, MD, M. G. Witte, PhD, P. Meijnen, MD, PhD, H.M. Ceha, MD, PhD, M. Berbee, MD, PhD, M. Dieters, MD, S. Heyman, MD , A. Valdman, MD , M.P. Nilsson, MD , J.W.A. Burger, MD, PhD, H.J.T. Rutten, MD, PhD, C.A.M. Marijnen, MD, PhD, H.M.U. Peulen, MD, PhD.
Auteur: Stijn Ketelaers, Maarten van Heinsbergen, Ricardo Orsini, Jeroen Vogelaar, Joop Konsten, Grard Nieuwenhuijzen, Harm Rutten, Pim Burger, Johanne Bloemen
Auteur: F. Piqeur, H. Peulen
Auteur: Kim van Lieshout