Binnen het JPI-HDHL Policy Evaluation Network (PEN) is recentelijk de Physical Activity Environment Policy Index (PA-EPI) ontwikkeld. De PA-EPI is een tool gericht op het monitoren en benchmarken van implementatie van beleid voor de bevordering van een gezonde beweegomgeving. De PA-EPI bevat 45 indicatoren voor beleidsimplementatie verdeeld over 8 beleidsdomeinen en 7 beleidsondersteunende domeinen.
De beleidsdomeinen zijn: onderwijs, stedelijk ontwerp, transport, werkplek, gezondheidszorg, massa media, samenleving/gemeenschap, en sport voor iedereen.
De beleidsondersteunende domeinen zijn: leiderschap, bestuur, monitoren, financiering, interactie, werkgroep formatie, en gezondheid in beleid.
Doel
Het doel van het implementeren van de PA-EPI in Nederland was om een overzicht te krijgen van de implementatie van rijksoverheidsbeleid omtrent lichamelijke activiteit, de sterke en zwakke punten in de implementatie van beleid te identificeren, en aanbevelingen en acties te formuleren en deze verspreiden onder beleidsmedewerkers.
Parelfilm
De PA-EPI heeft, samen met het PEN-project, een ZonMw Parel ontvangen. De prijs bestond, naast het Parelbeeldje, uit onderstaande video die in samenwerking met de onderzoekers is gemaakt.
Werkwijze
De implementatie van de PA-EPI bestond uit het doorlopen van een stappenplan bestaande uit 8 fases:
- Contextanalyse
- Overzicht huidige beleidsmaatregelen
- Rapport met bewijsstukken
- Valideren van het rapport met bewijsstukken met ambtenaren/beleidsmakers
- Beoordelen van implementatie van beleid met de PA-EPI
- Wegen, aggregeren en berekenen van PA-EPI-scores
- Identificeren van acties en beleidsaanbevelingen
- Disseminatie naar grotere groep beleidsmakers/overheidsorganen
Resultaten
Het doorlopen van de PA-EPI heeft een evidence based documentatie van de status van implementatie van beleid voor een gezonde beweegomgeving opgeleverd voor regionale en nationale beleidsmakers. Door het formuleren van aanbevelingen en barrières van implementatie zijn concrete handvatten geboden aan beleidsmakers om met beleid beweegdoelen te stimuleren. Dit onderzoek heeft geleid tot specifieke resultaten en aanbevelingen voor de Nederlandse context om beleidsmakers aan te zetten tot reflectie op de implementatie van relevant beleid, met aanknopingspunten om deze te verbeteren in Nederland. Implementatie van beleid voor een gezonde beweegomgeving in Nederland werd voor het eerst systematisch gemonitord en vergeleken met nationale en internationale context om tot haalbare aanbevelingen te komen voor een gezonde beweegomgeving.
Rapport
De resultaten van het PA-EPI project zijn beschreven in een eindrapport. Het rapport laat zien in hoeverre overheidsbeleid voor het stimuleren van bewegen wordt uitgevoerd in Nederland, en welke acties er nodig zijn om dit te verbeteren. In juli 2024 werd het rapport overhandigd aan het Ministerie van VWS tijdens het event ‘Bewegen wordt het nieuwe normaal’ van de Beweegalliantie.
Verslagen
Eindverslag
Dit onderzoek laat zien dat er potentieel is voor de Nederlandse rijksoverheid om haar beleid met betrekking tot de gezonde beweegomgeving te verbeteren. Van de 45 indicatoren, werden er zeven als hoog geïmplementeerd gescoord (in de domeinen Onderwijs, Transport, Sport en Recreatie voor iedereen, Bestuur en Monitoring), 28 als middelmatig en tien als laag (waaronder in de domeinen Onderwijs, Media, Sport en Recreatie voor Iedereen, Leiderschap, Bestuur en Financiering en Middelen). Er waren geen indicatoren die als niet/nauwelijks geïmplementeerd werden gescoord.
De top vijf hoogst geprioriteerde beleidsacties op een combinatie van relevantie en haalbaarheid hebben betrekking tot de domeinen Onderwijs, Transport en Stedelijk Ontwerp. De hoogst geprioriteerde actie pleit voor het integreren van bewegen in de Omgevingswet en het vaststellen van voorwaarden voor de vertaling van beweegaspecten in omgevingsplannen van gemeenten (Domein: Stedelijk Ontwerp).
De top vijf hoogst geprioriteerde beleidsondersteunende acties hebben betrekking tot de domeinen Leiderschap, Bestuur en Financiering en Middelen. De hoogst geprioriteerde actie pleit voor structureel beweegbeleid, dat verder rijkt dan een kabinetsperiode van vier jaar (Domein: Leiderschap).
Dit onderzoek laat kansen zien voor het huidige beleid voor een gezonde beweegomgeving, met name in de domeinen Onderwijs, Media, Sport en Recreatie voor Iedereen, Werkplek, Leiderschap, Bestuur, Financiering en Middelen en Ontwikkeling beweegprofessionals. Concrete acties zijn geformuleerd om een gezondere beweegomgeving te creëren en daarmee mensen te stimuleren om te bewegen en zo overgewicht en leefstijl gerelateerde chronische ziekten te voorkomen. De acties onderstrepen het belang van een integrale samenwerking die meerdere beleidsterreinen raakt.
De belangrijkste bevindingen zijn:
- Erkenning voor bewegen als expliciet thema binnen meerdere ministeries, ook buiten VWS.
- Daarvoor is een integrale samenwerking nodig tussen ministeries en organisaties, wat zich vertaalt in bijvoorbeeld:
- Prominente rol voor bewegen in andere beleidsterreinen, door bijvoorbeeld bewegen op te nemen in de omgevingswet.
- Minder vrijblijvende en concrete beleidsregels, bijvoorbeeld beweegaanbod op scholen en richtlijnen voor aantrekkelijke en veilige fietsroutes.
- Voor effectieve uitvoering is structureel beleid nodig dat kabinetsperiodes overstijgt.