Een rehabilitatieprogramma voor geopereerde patiënten met hepatopancreatobiliaire kanker ter vermindering van vermoeidheidsklachten en een verbetering van de kwaliteit van leven in een vroeg-palliatieve fase (CREST-studie).

Van patiënten met gastro-intestinale kanker ervaart 30% ernstige vermoeidheid. Over het algemeen is 19-38% van de ziektevrije overlevenden, zelfs na succesvolle behandeling, vermoeid. Dit onderstreept het aanhoudende karakter van vermoeidheid, die al voorafgaande aan een eventuele operatie kan optreden, maar sterk toeneemt in de vroege postoperatieve fase. Met name bij patiënten geopereerd aan lever- of alvleesklierkanker (HPB) leiden de fysieke en mentale beperkingen tot teleurstelling en verlies aan kwaliteit van leven in de 1^e maanden postoperatief. Hierdoor kunnen patiënten in een vicieuze neerwaartse spiraal raken, waardoor de kwaliteit van leven aanzienlijk vermindert.

Doel

Het doel is het verminderen van vermoeidheidsklachten en verbetering van kwaliteit van leven in de vroeg-palliatieve fase van patiënten die geopereerd worden vanwege HPB-kanker. Met de ontwikkeling van een multidisciplinair rehabilitatieprogramma, bestaande uit fysiotherapie, psychosociale ondersteuning en dieetadviezen, aangepast op de individuele behoeften van de patiënt.

Aanpak/werkwijze

In totaal zijn er 73 patiënten geincludeerd, waarvan 34 patiënten zijn toegekomen aan randomisatie.

Samenwerkingspartners

We werkten samen met het Amsterdam UMC, Universitair Medisch Centrum Groningen, Leids Universitair Medisch Centrum en Erasmus MC. 

Resultaten

In overleg met ZonMw hebben wij geconcludeerd dat door vertraging in het tijdsplan en door de financiele belemmeringen de oorspronkelijke opzet niet haalbaar is. Alle inspanningen hebben geleid tot een gedetailleerd overzicht van het herstel van de gerandomiseerde patiënten. Door het kleine aantal patiënten dat is bestudeerd kon geen analyse met een relevante uitkomst worden uitgevoerd. De studie geeft aan dat in deze patiëntengroep een groot gedeelte van de patiënten uitvalt of een andere diagnose krijgt dan op het moment van indicatiestelling wordt vastgesteld. Door de aard van de ziekte en de altijd aanwezige kans op premaligne aandoening enerzijds of irresectabiliteit bij voortschrijden van de ziekte anderszijds, schatten wij dat rekening moet worden gehouden met een langere inclusieperiode. Met de complexiteit van de vergoeding van zorgkosten zien wij een afgezwakte interventie mogelijk als alternatief.