Een veilige basis: Een effectstudie naar VIPP-Babyopvang
Vraagstuk
De start in de kinderopvang van baby’s en de terugkeer naar het kinderdagverblijf van kinderen na een lange onderbreking kan stressvol zijn, zowel voor kinderen als ouders. In de projecten ‘Thuis in de opvang’ en ‘Terug naar de opvang’ is daarom onderzoek gedaan naar de ervaringen van kinderen, hun ouders en pedagogisch medewerkers tijdens deze periodes, met behulp van observaties, fysiologische metingen en vragenlijsten.
Onderzoek en uitkomst
Centraal in dit project stonden de volgende onderzoeksvragen:
1. Hoe worden deze transitieperiodes beleefd door kinderen en hun ouders?
De resultaten laten zien dat zowel de start in de kinderopvang als de terugkeer naar het kinderdagverblijf na de eerste lockdown i.v.m. COVID-19 voor kinderen en hun ouders enigszins stressvol waren.
2. Welke factoren voorspellen eventuele stress bij kinderen en hun ouders rondom de start op en terugkeer naar het kinderdagverblijf?
De volgende factoren blijken voorspellers van de stress van kinderen en de mate waarin zij zich op hun gemak voelen (welbevinden) bij de start op en/of de terugkeer naar het kinderdagverblijf:
- De zorgen en/of schuldgevoelens die ouders ervaren wanneer hun kind naar het kinderdagverblijf gaat (separatieangst)
- De mate waarin ouders signalen van hun kind opmerken, ze correct interpreteren en er vervolgens adequaat en tijdig op reageren (sensitiviteit)
- De leeftijd van het kind
- Het aantal uren opvang
Stress bij ouders rondom de terugkeer van hun kind naar de opvang hing eveneens samen met de mate van separatieangst die zij ervaarden. Moeder rapporteerden iets meer stress dan vaders.
3. Kunnen we met behulp van een videotraining voor pedagogisch medewerkers en ouders de start in de opvang voor baby’s en hun ouders mogelijk vergemakkelijken?
Zowel pedagogisch medewerkers als moeders waren positief over de inhoud, praktische aspecten en impact van de videotraining die is ontwikkeld. Gezien de kleine groep is meer onderzoek echter noodzakelijk om sterkere conclusies over de haalbaarheid en met name de effectiviteit te kunnen trekken.
4. Ervaren kinderen op de kinderopvang meer stress dan thuis?
Op basis van eerdere onderzoeken bleek inderdaad dat oudere kinderen (peuters en kleuters) en kinderen uit de Verenigde Staten meer stress ervaren op de kinderopvang. Een toename in cortisol over de dag op de kinderopvang bleek daarnaast vaker voor te komen bij kinderen die meer uren naar de kinderopvang gingen.
Lees ook het interviewartikel over dit project: De invloed van ouders bij stress baby