Effecten van preventieve zorgcoördinatie op risicovolle opvoedingssituaties van ouders met psychiatrische problemen
Vraagstuk
Kinderen van ouders met psychische problemen lopen een groot risico op gedragsproblemen of psychiatrische stoornissen. Vroegtijdige, beter afgestemde hulp kan dat voorkomen. Leidt ‘basiszorgcoördinatie’ tot een betere opvoedingssituatie in deze gezinnen? En wat doet gecoördineerde zorg met de ontwikkeling van kinderen?
Onderzoek
De (kosten)effectiviteit van basiszorgcoördinatie op opvoeden is onderzocht bij ongeveer honderd gezinnen waarin een ouder psychische problemen heeft, waarvan twee derde migrantengezinnen. De helft krijgt de gangbare zorg, de rest de experimentele aanpak.
Uitkomst
Er zijn geen significante effecten op kwaliteit van de opvoeding, opvoedingsstress, en het voorkomen van emotionele en gedragsproblemen bij kinderen binnen de studieduur (achttien maanden). We zagen wel positieve trends bij kwaliteit van opvoeding en frequentie van opvoedingsstress. Deze varieerden van klein tot medium.
Uit een eerste analyse van de kosten en effecten bleek dat de kwaliteit van de opvoeding verbeterde bij de Basiszorg-gezinnen tegen bescheiden hogere kosten dan bij de controlegroep, terwijl de kwaliteit van de opvoeding bij de controlegroep licht daalde. Lees ook het nieuwsbericht
Producten
Auteur: Van Doesum, C.M.H., & Hosman, C.M.H. (2009). Australian e-Journal for the Advancement of Mental Health, 8, 3, 13 pages (ISSN: 1446-7984).
Magazine: Australian e-Journal for the Advancement of Mental Health
Auteur: Henny J. Wansink, Clemens M. H. Hosman, Jan M. A. M. Janssens Erik Hoencamp, Willemien J. C. T. Willems
Magazine: Psychiatric Rehabilitation Journal
Link: http://www.nji.nl
Auteur: H.J.Wansink
Auteur: Wansink, H.
Auteur: H. Wansink
Link: http://www.interprofessional.ubc.ca/CYMHM/documents/D1ii.pdf
Auteur: Wansink, H.J., Hosman, C.M.H., & Verdoold, C.J.
Verslagen
Eindverslag
In Nederland leven circa 1,6 miljoen Kinderen met een Ouder met Psychische Problemen (KOPP). Deze ouders hebben vaak vragen over het effect van hun ziekte op de ontwikkeling van hun kinderen en vragen over de opvoeding. Hun kinderen hebben een verhoogde kans op emotionele en gedragsproblemen of psychische stoornissen. Vroegtijdige en beter afgestemde hulp kan ernstige problemen met opvoeden of bij de kinderen voorkomen. Bureau Basiszorg biedt die hulp. We wilden graag weten of dat ook werkt. Leidt de zorgcoördinatie van Bureau Basiszorg tot een verbetering van de opvoedingssituatie in deze gezinnen? Leidt die tevens tot een betere ontwikkeling bij de kinderen? En wat zijn de kosten daarvan?
Context heeft deze vragen onderzocht in samenwerking met PsyQ Den Haag, de Radboud universiteit en de universiteit Maastricht. In het SOOPP-onderzoek (Studie naar Ondersteuning voor Ouders met Psychische Problemen) zijn 99 gezinnen anderhalf jaar gevolgd. De effecten van Basiszorgcoördinatie zijn vergeleken met die van een controlegroep die schriftelijke informatie over KOPP ontving en de vrijblijvende mogelijkheid voor een adviesgesprek of deelname aan het overige KOPP-ondersteuningsaanbod van Context.
De resultaten wijzen op een positief effect op opvoedingsvaardigheden van Basiszorgcoördinatie. Er werden geen significante effecten gevonden op de kwaliteit van de opvoeding, opvoedingsstress, of op het vóórkomen van emotionele en gedragsproblemen bij kinderen binnen de studieduur van achttien maanden. De verbetering in kwaliteit van de opvoeding, en vermindering van opvoedstress was ook groter in de gezinnen die zorgcoördinatie kregen, maar het verschil met de controlegroep was niet significant.
Deze effecten dient eerst verder onderzocht te worden in andere studies op andere locaties, voordat grootschalige implementatie van deze interventie in den lande kan plaatsvinden.
Uit een eerste analyse van de kosten en effecten in beide groepen bleek dat de kwaliteit van de opvoeding verbeterde tegen bescheiden hogere kosten dan de controlegroep, terwijl de kwaliteit van de opvoeding bij de controlegroep licht daalde.
Kinderen van ouders met psychiatrische problemen (KOPP) hebben een verhoogde kans op gedragsproblemen of psychiatrische stoornissen, vooral als het gezin kampt met meerdere risicofactoren en beschermde factoren nagenoeg ontbreken.
Vroegtijdige en beter afgestemde hulp aan deze gezinnen kan ernstige problemen met opvoeden of bij de kinderen voorkomen. Bureau Basiszorg biedt deze hulp in de vorm van preventief casemanagement. Het inventariseert alle problemen en risicovolle condities van het gezin en maakt samen met ouders en hulpverleners een plan voor hulp op maat. Het zorgt dat hulp vanuit verschillende instanties op gang komt en zorgt dat die hulp goed loopt.
De Parnassia groep, afdeling Preventie onderzoekt de effecten van deze ondersteuning, in samenwerking met behandelafdelingen in Den Haag en de Radboud Universiteit Nijmegen.
In het SOOPP-onderzoek (Studie naar Ondersteuning voor Ouders met Psychische Problemen) worden 100 gezinnen anderhalf jaar gevolgd. Effecten op de opvoedingssituatie, de ontwikkeling van de kinderen en de kosten worden onderzocht. De effecten van Basiszorgcoördinatie worden vergeleken met schriftelijke informatie en de vrijblijvende mogelijkheid voor een adviesgesprek of deelname aan het overige KOPP-ondersteuningsaanbod. Meer informatie is te vinden op www.SOOPP.nl