EPI-AD: Targeting epigenetic dysregulation in the brainstem in Alzheimer's Disease
Dit project bestudeerde hoe stress en depressie de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer beïnvloeden. Er zijn namelijk sterke aanwijzingen dat stress een invloed uitoefent op zogeheten epigenetische processen in de hersenstam, hetgeen de ontwikkeling van deze ziekte reeds in een vroege fase stimuleert.
Resultaten
Binnen de onderzochte hersenstamgebieden hebben we overlappende pathologie-geassocieerde epigenetische afwijkingen in verschillende genen, waaronder TNXB, geïdentificeerd. Interessant is dat we hierbij ontdekten dat deze epigenetische verschillen alleen werden waargenomen in specifieke celtypen. In een ander corticaal hersengebied werden epigenetische verschillen in het oxytocine (OXT) gen gevonden. Opvallend was dat hetzelfde gen vergelijkbare epigenetische verschillen vertoonde in het bloed van gezonde oudere mensen die later Alzheimer ontwikkelden. Het ultieme doel is om deze specifieke genen en hun epigenetische regulatie uiteindelijk als aangrijpingspunt voor therapie te nemen.
Meer informatie
- Factsheet EPI-AD
- Artikel in Brain Pathology
- Lees meer over hersenonderzoek bij ZonMw
Producten
Titel: Epigenetics and DNA methylomic profiling in Alzheimer's disease and other neurodegenerative diseases.
Auteur: Roubroeks JAY, Smith RG, van den Hove DLA, Lunnon K. J Neurochem.
Magazine: Journal of Neurochemistry
Auteur: Roubroeks JAY, Smith RG, van den Hove DLA, Lunnon K. J Neurochem.
Magazine: Journal of Neurochemistry
Titel: Alzheimer's disease-associated (hydroxy)methylomic changes in the brain and blood.
Auteur: Lardenoije R, Roubroeks JAY, Pishva E, Leber M, Wagner H, Iatrou A, Smith AR, Smith RG, Eijssen LMT, Kleineidam L, Kawalia A, Hoffmann P, Luck T, Riedel-Heller S, Jessen F, Maier W, Wagner M, Hurlemann R, Kenis G, Ali M, Del Sol A, Mastroeni D, Delvaux E, Coleman PD, Mill J, Rutten BPF, Lunnon K, Ramirez A, van den Hove DLA.
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Lardenoije R, Roubroeks JAY, Pishva E, Leber M, Wagner H, Iatrou A, Smith AR, Smith RG, Eijssen LMT, Kleineidam L, Kawalia A, Hoffmann P, Luck T, Riedel-Heller S, Jessen F, Maier W, Wagner M, Hurlemann R, Kenis G, Ali M, Del Sol A, Mastroeni D, Delvaux E, Coleman PD, Mill J, Rutten BPF, Lunnon K, Ramirez A, van den Hove DLA.
Magazine: Clinical Epigenetics
Titel: An epigenome-wide association study of Alzheimer's disease blood highlights robust DNA hypermethylation in the HOXB6 gene.
Auteur: Roubroeks JAY, Smith AR, Smith RG, Pishva E, Ibrahim Z, Sattlecker M, Hannon EJ, Kloszewska I, Mecocci P, Soininen H, Tsolaki M, Vellas B, Wahlund LO, Aarsland D, Proitsi P, Hodges A, Lovestone S, Newhouse SJ, Dobson RJB, Mill J, van den Hove DLA, Lunnon K.
Magazine: Neurobiology of Aging
Auteur: Roubroeks JAY, Smith AR, Smith RG, Pishva E, Ibrahim Z, Sattlecker M, Hannon EJ, Kloszewska I, Mecocci P, Soininen H, Tsolaki M, Vellas B, Wahlund LO, Aarsland D, Proitsi P, Hodges A, Lovestone S, Newhouse SJ, Dobson RJB, Mill J, van den Hove DLA, Lunnon K.
Magazine: Neurobiology of Aging
Titel: Parallel profiling of DNA methylation and hydroxymethylation highlights neuropathology-associated epigenetic variation in Alzheimer's disease.
Auteur: Smith AR, Smith RG, Pishva E, Hannon E, Roubroeks JAY, Burrage J, Troakes C, Al-Sarraj S, Sloan C, Mill J, van den Hove DL, Lunnon K. Clin Epigenetics.
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Smith AR, Smith RG, Pishva E, Hannon E, Roubroeks JAY, Burrage J, Troakes C, Al-Sarraj S, Sloan C, Mill J, van den Hove DL, Lunnon K. Clin Epigenetics.
Magazine: Clinical Epigenetics
Titel: Psychosis-associated DNA methylomic variation in Alzheimer's disease cortex.
Auteur: Pishva E, Creese B, Smith AR, Viechtbauer W, Proitsi P, van den Hove DLA, Ballard C, Mill J, Lunnon K.
Magazine: Neurobiology of Aging
Auteur: Pishva E, Creese B, Smith AR, Viechtbauer W, Proitsi P, van den Hove DLA, Ballard C, Mill J, Lunnon K.
Magazine: Neurobiology of Aging
Titel: Epigenetic dysregulation of brainstem nuclei in the pathogenesis of Alzheimer's disease: looking in the correct place at the right time?
Auteur: Iatrou A, Kenis G, Rutten BP, Lunnon K, van den Hove DL. 509-523.
Magazine: Cellular and Molecular Life Sciences
Auteur: Iatrou A, Kenis G, Rutten BP, Lunnon K, van den Hove DL. 509-523.
Magazine: Cellular and Molecular Life Sciences
Titel: Neuroepigenetics of Aging and Age-Related Neurodegenerative Disorders.
Auteur: Lardenoije R, Pishva E, Lunnon K, van den Hove DL.
Magazine: Progress in Molecular Biology and Translational Science
Auteur: Lardenoije R, Pishva E, Lunnon K, van den Hove DL.
Magazine: Progress in Molecular Biology and Translational Science
Titel: Methylomic profiling in trisomy 21 identifies cognition- and Alzheimer's disease-related dysregulation.
Auteur: Haertle L, Müller T, Lardenoije R, Maierhofer A, Dittrich M, Riemens RJM, Stora S, Roche M, Leber M, Riedel-Heller S, Wagner M, Scherer M, Ravel A, Mircher C, Cieuta-Walti C, Durand S, van de Hove DLA, Hoffmann P, Ramirez A, Haaf T, El Hajj N, Mégarbané A. Clin Epigenetics.
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Haertle L, Müller T, Lardenoije R, Maierhofer A, Dittrich M, Riemens RJM, Stora S, Roche M, Leber M, Riedel-Heller S, Wagner M, Scherer M, Ravel A, Mircher C, Cieuta-Walti C, Durand S, van de Hove DLA, Hoffmann P, Ramirez A, Haaf T, El Hajj N, Mégarbané A. Clin Epigenetics.
Magazine: Clinical Epigenetics
Titel: Directing neuronal cell fate in vitro: Achievements and challenges.
Auteur: Riemens RJM, van den Hove DLA, Esteller M, Delgado-Morales R. Prog Neurobiol.
Magazine: Progress in Neurobiology
Auteur: Riemens RJM, van den Hove DLA, Esteller M, Delgado-Morales R. Prog Neurobiol.
Magazine: Progress in Neurobiology
Titel: Epigenome-wide association studies in Alzheimer's disease; achievements and challenges.
Auteur: van den Hove DLA, Riemens RJM, Koulousakis P, Pishva E.
Magazine: Brain Pathology
Auteur: van den Hove DLA, Riemens RJM, Koulousakis P, Pishva E.
Magazine: Brain Pathology
Titel: More than a dozen of presentations were given by EPI-AD members at the Dutch Neuroscience Meeting (DNM) between 2016 and 2019 (2020 edition cancelled) related to EPI-AD. In addition, several sessions were chaired by EPI-AD members.
Auteur: Ehsan Pishva
Auteur: Ehsan Pishva
Titel: Epigenetic dysregulation in mental health and disease; a lifelong perspective. SCK•CEN (2019; Mol, Belgium).
Auteur: Daniel van den Hove
Auteur: Daniel van den Hove
Titel: Epigenetics of Aging and Alzheimer’s Disease. EURON PhD Days (2017; Kerkrade, the Netherlands).
Auteur: Daniel van den Hove
Auteur: Daniel van den Hove
Titel: Epigenetic dysregulation in the brainstem in Alzheimer’s disease. JPco-fuND symposium (2018, The Hague, the Netherlands)
Auteur: Daniel van den Hove
Auteur: Daniel van den Hove
Titel: Epigenetic dysregulation in the development and course of Alzheimer’s disease. JPND/JPco-fuND symposium (2019, Brussels, Belgium).
Auteur: Daniel van den Hove
Auteur: Daniel van den Hove
Titel: Epigenetic dysregulation in mental health and disease. University of Exeter Medical School (2019; Exeter, UK).
Auteur: Daniel van den Hove
Auteur: Daniel van den Hove
Titel: Epigenetics in aging and Alzheimer’s disease
Auteur: Daniel van den Hove
Link: http://www.euronschool.eu/item/200/358/EPI-AD/EURON_WORKSHOP_Neuroepigenetics/
Auteur: Daniel van den Hove
Link: http://www.euronschool.eu/item/200/358/EPI-AD/EURON_WORKSHOP_Neuroepigenetics/
Titel: Integrative network-based approaches for modeling human disease
Auteur: Muhammad Ali
Auteur: Muhammad Ali
Titel: A venture into the epigenetics of aging and Alzheimer’s disease?
Auteur: Roy Lardenoije
Auteur: Roy Lardenoije
Titel: Epigenetics in mental and neurodegenerative disorders; The unusual suspects
Auteur: Artemis Iatrou
Auteur: Artemis Iatrou