Gereedschapskist Aan de slag in de palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking - NKL

Het palliatief zorgbeleid binnen Esdégé-Reigersdaal werd beperkt uitgevoerd in de teams waarin de zorgbehoefte rondom palliatieve zorg en de kans op overlijden het grootst is. Om goede palliatieve zorg te bieden zijn er 2 verpleegkundig palliatief zorgconsulenten actief binnen en buiten de organisatie. In het verleden is ervaring opgedaan met verschillende methodieken en instrumenten, waaronder Sterven op je eigen Manier (STEM). Het bleek echter lastig om structureel goede palliatieve zorg te bieden.

Doel

We willen meerdere clusters scholen in de palliatieve zorg en kennis laten maken met diverse instrumenten uit de Gereedschapskist.

Knelpunten die we willen oplossen zijn:

• het ontbreken van tijd, geld en middelen om naast 2 verpleegkundig palliatief zorgconsulenten meerdere teams op te leiden
• onvoldoende kennis en vaardigheden bij de begeleiders
• onvoldoende vergroting van kennis en vaardigheden in de teams
• personele wisselingen waardoor kennis en vaardigheid verloren gaat

Aanpak/werkwijze

Er startte een projectgroep en werkgroep palliatieve zorg uit de organisatie voor monitoring en ontwikkeling van het project. Op basis van een zelfevaluatie zijn er 3 instrumenten gekozen uit de Gereedschapskist:

• Stichting Stem
• het werkboek: ‘Wat wil ik als ik niet meer beter word’
• de signaleringsset

2 teams hadden 4 trainingsbijeenkomsten van Stichting Stem. De Geestelijk verzorger en de verpleegkundig palliatief zorgconsulent voerden met de 5 betrokken teams een 1^e verkennend gesprek om motivatie, argumentatie, wensen en doelen te achterhalen. Verder waren er kick-off momenten in de deelnemende teams:

• De 1^ekick-off bijeenkomst was om te inventariseren wat er leeft onder de deelnemers rondom ziek zijn en overlijden, beeld van palliatieve zorg en wat het met hen zelf doet.
• De 2^e bijeenkomsten waren om bij jezelf stil te staan wat jij zelf belangrijk vindt in het ziekteproces en wat je minder belangrijk vindt.
• De 3^e bijeenkomsten waren om een casus vanuit de praktijk te gebruiken en aan de gang te gaan met het instrument.
• De 4^e bijeenkomst was een soort van evaluatie om te achterhalen hoe het nu verder gaat en wat er terug komt in de praktijk.

Samenwerkingspartners

We werkten samen met het Esdégé-Reigersdaal, Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), NIVEL, Stichting STEM en Zorgconsulent palliatieve zorg (HAN).

Resultaten

Er is meer bewustwording ontstaan bij onze zorgverleners en begeleiders en de term palliatieve zorg is beter ingebed. De zorgverleners consulteren eerder verpleegkundig palliatief zorgconsulenten. Daarnaast is er meer aandacht voor proactieve zorgplanning en de uitvoering daarvan. Het gesprek tussen verwant en begeleider is hierdoor minder zwaar. Bij enkele teams komt het onderwerp terug tijdens vergaderingen. Ook is het een onderwerp in het jaarplan van het cluster.

De inzet van de signaleringsset maakt dat er goede en juiste vragen aan de huisarts en/of orthopedagoog worden gesteld. En dat we veel meer cliënten als palliatief kunnen bestempelen, dan men van tevoren had bedacht.