Healthy living lab: Een interdisciplinaire en participatieve aanpak gericht op het bevorderen van een gezondere omgeving
Vraagstuk
Kan onze leefomgeving bijdragen aan gezondheid? Ja! De ooit hechte relatie tussen gezondheid en onze leefomgeving is herstellende. Veel kennis is beschikbaar, maar tussen beleid, onderzoek en (ontwerp)praktijk is op dit moment nog geen vanzelfsprekende verbinding. Het Healthy Living Lab (HLL) kan daar op inspirerende wijze verandering in brengen, met Noordoost Fryslân als casus. Het doel is de realisatie van tastbare innovaties die de inwoners van Noord-Nederland helpen om langer gezond te blijven.
Onderzoek
In Noordoost Fryslân werden vanaf 2016 6 pilots uitgevoerd met de methodiek Healthy Living Lab in 6 kernen van de ANNO gemeenten. Hierop verdergaand is binnen het project aan de hand van concrete beleidsvraagstukken binnen overheden en maatschappelijke partners de gewenste kennis in kaart gebracht en een kennisagenda opgesteld door het consortium, bestaande uit relevante partners binnen ontwerp, beleid, praktijk, kennis en wetenschap. Het HLL heeft hierbij stakeholders en inwoners van Noord-Nederland door middel van participatieve workshops en interviews betrokken.
Resultaten
Het consortium heeft een samenwerkingsovereenkomst en een kennisagenda opgeleverd en organiseerde een leernetwerkbijeenkomst. Het consortium heeft weliswaar resultaten geboekt, maar is vroegtijdig gestopt. Het is niet gelukt de regionale samenwerking effectief op te zetten, om alle beoogde resultaten te behalen.
Samenwerkingsovereenkomst
Het consortium heeft de onderlinge samenwerking versterkt door middel van een samenwerkings-overeenkomst tussen gemeente, kennis- en ontwerppartners. Doel van deze samenwerking is toe te werken naar een lokale kennisagenda.
Kennisagenda
Er is een concept kennisagenda opgeleverd. De vier kernvragen die het HLL uit het vooronderzoek heeft gehaald, zijn:
- Participatie: hoe brengen we verschillende belangen van relevante stakeholders in kaart en zorgen we voor actieve participatie, draagvlak en eigenaarschap bij al deze stakeholders?
- Healthy Living Lab methodiek: hoe kunnen we de HLL methodiek zo door ontwikkelen dat de methodiek uit verschillende elementen bestaat die passen bij de verschillende fasen van ruimtelijk ontwerp en uitvoer?
- Kwaliteit & impact: hoe kunnen we de kwaliteit en impact van HLL monitoren en evalueren, met aandacht voor proces- en gezondheidsuitkomsten, zowel gedurende als na afloop van HLL projecten?
- Kennis & expertise: hoe kunnen we de benodigde en nieuw opgedane kennis en expertise verzamelen, toepassen in ontwikkeling en uitvoer, delen en verder verspreiden?
Leernetwerkbijeenkomst
Op 29 januari 2019 organiseerde het consortium, met twee andere noordelijke consortia een leernetwerkbijeenkomst voor de 8 consortia van ‘Maak Ruimte voor gezondheid’. Tijdens deze bijeenkomt zijn de kennisagenda’s (concept) gedeeld en zijn concrete stappen gezet naar verdere samenwerking.
Proces
ZonMw is in gesprek gegaan met alle partners binnen dit consortium. Zo is achterhaald waarom het project vroegtijdig is gestopt en welke lessen hieruit te trekken. ZonMw heeft een deel van de subsidie terug gevorderd van het consortium.