Het structureel inbedden van zingeving en geestelijke verzorging in de thuissituatie in de netwerken Friesland en Groningen
Doordat veel kwetsbare en ernstig zieke mensen langer thuis blijven wonen, en ook zorg en welzijn steeds meer zijn verplaatst naar de thuissituatie (grotere rol voor sociaal domein en wijkteams), is de vraag naar geestelijke verzorging in de thuissituatie toegenomen. Doordat geestelijke verzorging in de thuissituatie (nog) niet (goed) is georganiseerd, zijn er infrastructurele en organisationele uitdagingen en uitdagingen op het gebied van signalering van behoeften en structurele financiering.
Doel
We hadden een tweeledige doelstelling:
- Inzicht verkrijgen in mogelijkheden
- Handvatten bieden voor de realisatie van het structureel inbedden van zingeving en geestelijke verzorging in de thuissituatie via bestaande structuren. De wens is om zingeving en geestelijke verzorging, weer normaal onderdeel te laten zijn in de hele keten van integrale zorg.
Aanpak/werkwijze
Het actieonderzoek bestond uit 4 onderdelen die deels volgordelijk en deels
overlappend aan elkaar hebben plaatsgevonden:
- Verkenning van de 2 provincies, om inzicht krijgen in structuren, processen en betrokkenen in de 2 casussen.
- Identificatie van thema’s en bijbehorende (leer)vragen (hieruit kwamen de thema's ondernemerschap, professionalisering en infrastructuur)
- Adressering van de thema’s in diverse bijeenkomsten met geestelijk verzorgers. Deze bijeenkomsten zijn vervolgens gemonitord en geevalueerd.
- Dialoog en afronding door data-analyse en een afsluitende dialoogbijeenkomst waar bevindingen met geestelijk verzorgers uit beide provincies gedeeld en besproken zijn.
Resultaten
We vonden 3 centrale thema’s die een rol spelen bij succesvolle inbedding, namelijk:
- ondernemerschap
- professionalisering
- infrastructuur
Daarin bleek aandacht voor het behoud van de essentie van het vakgebied geestelijke verzorging belangrijk. In het actieonderzoek hebben we daarom gekeken hoe geestelijke verzorging ingebed kan worden in bestaande structuren – die sterk zijn vormgegeven vanuit een meer medische paradigma – zonder datgene wat ingebed wordt, geweld wordt aangedaan. Succesvolle inbedding moet plaatsvinden op eigen voorwaarden, zodat de eigenheid van geestelijke verzorging behouden blijft.
Actieonderzoeker Carina Pittens van de Vrije Universiteit Amsterdam en Elzaline Schraa, coördinator van de netwerken Palliatieve Zorg in Friesland, vertellen wat dit onderzoek oplevert voor de praktijk van geestelijke verzorging thuis.