How appropriate is the increasing long term use of methylphenidate? A practice audit and placebo controlled discontinuation trial.

Wordt methylphenidaat zorgvuldig voorgeschreven en is het nog werkzaam na langere tijd?


De laatste jaren is het aantal diagnoses van ADHD en het gebruik van geneesmiddelen voor de behandeling van ADHD gestegen. Dit roept de vraag op of er terecht wordt voorgeschreven. Methylfenidaat is het meest gebruikte geneesmiddel bij ADHD.

Onderzoek

Er is systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de bestaande richtlijnen goed worden opgevolgd. Verder is onderzocht bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. Hier is gekeken wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt afgebouwd.

Resultaten

Uit de dossieraudit bleek dat ook kinderen zonder ADHD vaak methylfenidaat voorgeschreven krijgen en ook dat lang niet altijd de juiste psychosociale zorg wordt geboden. Verder bleek methylfenidaat ook na twee jaar gebruik nog effectief. Opvallend feit was dat bijna de helft van de kinderen ook na afbouw van de medicatie goed bleef functioneren.
 

Samenvatting bij start

Methylfenidaat is verreweg het meest gebruikte geneesmiddel bij kinderen met ADHD. De laatste jaren is het gebruik van ADHD enorm gestegen. Dit roept de vraag op in hoeverre er zorgvuldig wordt voorgeschreven en of er misschien sprake is van ten onrechte, te snel en/of te lang voorschrijven van methylfenidaat aan kinderen.

Onderzoek

We gaan daarom systematisch dossieronderzoek doen bij kinderartsen, GGZ-jeugdinstellingen en huisartsen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Verder onderzoeken we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We doen dit door te kijken naar wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt.

Doel

Dit project beoogt te komen tot belangrijke verbeteringen in het gebruik van methylfenidaat bij kinderen en jongeren in Nederland.
 

Meer informatie

Richtlijn

Van de onderzoeksprojecten uit het ZonMw-programma Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) is inzichtelijk gemaakt of zij aansluiten bij de richtlijnen en/of modules in de FMS Richtlijnendatabase. Bekijk de bijbehorende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase.

Producten

Titel: Withdrawing methylphenidate in relation to serum levels of ferritin and zinc in children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder.
Auteur: Rosenau, P. T., Van Den Hoofdakker, B. J., Matthijssen, A. M., Van De Loo-Neus, G. H. H., Buitelaar, J. K., Hoekstra, P. J., & Dietrich, A.
Magazine: Journal of Psychiatric Research, 2022
Link: https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2022.06.014
Titel: Effects of methylphenidate on executive functioning in children and adolescents with ADHD after long‐term use: a randomized, placebo‐controlled discontinuation study.
Auteur: Rosenau, P. T., Openneer, T. J., Matthijssen, A. M., Van De Loo-Neus, G. H. H., Buitelaar, J. K., Van Den Hoofdakker, B. J., Hoekstra, P. J., & Dietrich, A.
Magazine: Journal of Child Psychology and Psychiatry, 2021
Link: https://doi.org/10.1111/jcpp.13419
Titel: Effects of discontinuing methylphenidate on strengths and difficulties, quality of life and parenting stress.
Auteur: Matthijssen, A. M., Dietrich, A., Bierens, M., Deters, R. K., Van De Loo-Neus, G. H. H., Van Den Hoofdakker, B. J., Buitelaar, J. K., & Hoekstra, P. J.
Magazine: Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 2020
Link: https://doi.org/10.1089/cap.2019.0147
Titel: Continued benefits of methylphenidate in ADHD after 2 years in clinical practice: A Randomized Placebo-Controlled Discontinuation study.
Auteur: Matthijssen, A. M., Dietrich, A., Bierens, M., Deters, R. K., Van De Loo-Neus, G. H. H., Van Den Hoofdakker, B. J., Buitelaar, J. K., & Hoekstra, P. J.
Magazine: American Journal of Psychiatry, 2019
Link: https://doi.org/10.1176/appi.ajp.2019.18111296
Titel: Vragenlijst voor huisartsen
Auteur: Anne-Flore MatthijssenBarbara van den HoofdakkerPieter Hoekstra
Titel: Optreden in televisie programma "de monitor
Auteur: KRO-NCRV
Titel: Audit checklist voor de specialistische audit
Auteur: Anne-Flore M. MatthijssenBarbara J. van den HoofdakkerRenee Kleine DetersYvonne MeinardiPieter J. Hoekstra
Titel: Een pilletje is goedkoper...
Auteur: Sigrid Starremans
Titel: De ADHD-richtlijnen zijn het beste wat we op dit moment hebben
Auteur: Leene communicatie
Titel: Methylphenidate prescription
Auteur: Anne-Flore M. MatthijssenBarbara J. van den HoofdakkerAndrea DietrichJan K. BuitelaarRenee Kleine DetersYvonne MeinardiRiwka del CanhoGigi H. H. van de Loo Pieter J. Hoekstra
Titel: Presentatie Kenniscentrum kinder- en jeugdpsychiatie congres, van wijk tot wetenschap
Auteur: Anne-Flore MatthijssenBarbara van den Hoofdakker
Titel: Behandeling van ADHD bij kinderen
Auteur: Anne-Flore MatthijssenBarbara van den Hoofdakker

Verslagen


Eindverslag

Wordt methylfenidaat zorgvuldig voorgeschreven en is het nog werkzaam na langere tijd? Aanleiding Methylfenidaat is het meest gebruikte middel bij ADHD. De laatste jaren is het gebruik van ADHD gestegen. Dit roept de vraag op of er terecht wordt voorgeschreven. Onderzoek We hebben systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Verder onderzochten we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We deden dit door te kijken wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt. Resultaten Uit de dossieraudit bleek dat ook kinderen zonder ADHD vaak methylfenidaat voorgeschreven krijgen en ook dat lang niet altijd de juiste psychosociale zorg wordt geboden. Verder bleek methylfenidaat ook na twee jaar gebruik nog effectief, hoewel een deel van de kinderen na die tijd prima bleven functioneren na stoppen met de medicatie.
Methylfenidaat is verreweg het meest gebruikte geneesmiddel bij kinderen met ADHD. De laatste jaren is het gebruik van methylfenidaat enorm gestegen. Dit roept de vraag op in hoeverre er zorgvuldig wordt voorgeschreven en of er misschien sprake is van ten onrechte, te snel en/of te lang voorschrijven van methylfenidaat aan kinderen. We hebben daarom systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Op dit moment zijn we de eerste resultaten aan het analyseren. Ook onderzoeken we hoe het bij huisartsen gaat en hoe zij tegen de groei van het gebruik aan kijken. Verder onderzoeken we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We doen dit door te kijken naar wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt. Dit project beoogt te komen tot belangrijke verbeteringen in het gebruik van methylfenidaat bij kinderen en jongeren in Nederland.

Onderwerpen

Geneesmiddelen
ADHD
Hersenen
Jeugd

Kenmerken

Projectnummer:
836011014
Looptijd: 100%
2013
2018
Gerelateerde programma's:
Gerelateerde subsidieronde:
Open Ronde 1
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. P.J. Hoekstra
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen