HPV vaccination after treatment of anal intraepithelial neoplasia
Bij HIV-positieve homomannen wordt steeds vaker anuskanker gezien, en bij 25-52% van hen worden voorstadia van anuskanker gevonden: anale intra-epitheliale neoplasie (AIN).
Net als bij baarmoederhalskanker worden deze afwijkingen veroorzaakt door HPV, het humane papillomavirus. Door AIN vroegtijdig op te sporen en te behandelen is er de hoop het ontstaan van anuskanker te voorkomen. Helaas komen genezen afwijkingen vaak terug. Mogelijk zou vaccinatie met een HPV-vaccin na behandeling het aantal recidieven kunnen verminderen.
Onderzoek
In het huidige project is in een placebo-gecontroleerde studie uitgezocht wat de effectiviteit is van het quadrivalente HPV-vaccin Gardasil bij HIV+ mannen die succesvol zijn behandeld voor hooggradige AIN. Patiënten kregen drie keer een vaccinatie met Gardasil of placebo, op maand 0, 2 en 6. Het belangrijkste eindpunt was het aantal recidieven van hooggradige AIN 12 maanden na de laatste vaccinatie.
Resultaten
Het is gelukt het beoogde aantal van 126 patiënten te includeren. Het percentage recidieven na 12 maanden was 36/62 = 58,1% in de placebogroep en 42/64 = 65,6% in de vaccingroep. Er waren dus meer recidieven in de gevaccineerde groep. De antistofrespons op het vaccin was wel degelijk goed in de vaccingroep. In beide groepen werd ongeveer 40% van de recidieven veroorzaakt door een HPV type dat in het quadrivalente vaccin zat. De conclusie is dat vaccinatie met het huidige HPV-vaccin na succesvolle behandeling van hooggradige AIN bij HIV+ homomannen NIET beschermt tegen het optreden van recidieven.
Samenvatting bij start
Bij HIV+ homomannen wordt steeds vaker anuskanker gezien, en bij 25-52% van hen worden voorstadia van anuskanker gevonden: anale intraepitheliale dysplasie (AIN). Net als bij baarmoederhalskanker worden deze afwijkingen veroorzaakt door HPV, het humane papillomavirus. Door AIN vroegtijdig op te sporen en te behandelen hopen we het ontstaan van anuskanker te voorkomen. Helaas komen genezen afwijkingen vaak terug.
Aanleiding
In een eerdere ongecontroleerde studie voorkwam het quadrivalente HPV vaccin (Gardasil) 50% van de recidieven na behandeling van AIN. Datzelfde is ook gevonden bij vrouwen die voor afwijkingen van de baarmoeder werden behandeld.
Opzet
In het huidige project willen we in een placebo-gecontroleerde studie uitzoeken wat de veiligheid en effectiviteit is van Gardasil bij HIV+ mannen die succesvol zijn behandeld voor hooggradige AIN. Patiënten krijgen drie keer een vaccinatie met Gardasil of placebo; het belangrijkste eindpunt is het aantal recidieven van AIN na 6 en 12 maanden.
Richtlijn
Van de onderzoeksprojecten uit het ZonMw-programma Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) is inzichtelijk gemaakt of zij aansluiten bij de richtlijnen en/of modules in de FMS Richtlijnendatabase. Bekijk de bijbehorende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase.
In de media
- Interview Jan Prins: ‘HPV-vaccinatie heeft geen zin bij voorstadia anuskanker’ (mei 2020)
- Martijn Verbrugge award voor Karien Gosens
Producten
Auteur: Gosens, K. C., Van Der Burg, S. H., Welters, M. J., Boekestijn, S., Loof, N. M., Quint, W., Van Noesel, C. J., Van Der Wal, A. C., Richel, O., Krebber, W. J., Melief, C. J., De Vries, H. J., & Prins, J. M.
Magazine: Clinical Cancer Research, 2023
Link: https://doi.org/10.1158/1078-0432.ccr-22-3361
Auteur: Gosens, K. C., Van Der Zee, R. P., Van Heukelom, M. L. S., Jongen, V. W., Cairo, I., Van Eeden, A., Van Noesel, C. J. M., Quint, W., Pasmans, H., Dijkgraaf, M. G. W., De Vries, H. J. C., & Prins, J. M.
Magazine: AIDS, 2021
Link: https://doi.org/10.1097/qad.0000000000002928
Auteur: Jongen, V. W., Richel, O., Marra, E., Van Heukelom, M. L. S., Van Eeden, A., De Vries, H. J. C., Cairo, I., Prins, J. M., & Van Der Loeff, M. F. S.
Magazine: The Journal Of Infectious Diseases, 2019
Link: https://doi.org/10.1093/infdis/jiz614
Auteur: Marra, E., Van Heukelom, M. L. S., Leeman, A., Waterboer, T., Meijer, C. J., Snijders, P. J., King, A. J., Cairo, I., Van Eeden, A., Brokking, W., Van Der Weele, P., Quint, W., Prins, J. M., De Vries, H. J., & Van Der Loeff, M. F. S.
Magazine: Clinical Infectious Diseases, 2018
Link: https://doi.org/10.1093/cid/ciy719
Auteur: Van Heukelom, M. L. S., Marra, E., Cairo, I., Van Eeden, A., Van Der Loeff, M. F. S., De Vries, H. J. C., & Prins, J. M.
Magazine: Diseases Of The Colon & Rectum, 2018
Link: https://doi.org/10.1097/dcr.0000000000001039
Auteur: Van Heukelom, M. L. S., Marra, E., De Vries, H. J. C., Van Der Loeff, M. F. S., & Prins, J. M.
Magazine: AIDS, 2017
Link: https://doi.org/10.1097/qad.0000000000001639
Auteur: Van Der Loeff, M. F. S., Mooij, S. H., Richel, O., De Vries, H. J. C., & Prins, J. M.
Magazine: Current HIV/AIDS Reports, 2014
Link: https://doi.org/10.1007/s11904-014-0224-x
Auteur: Gosens, K. C., Richel, O., & Prins, J. M.
Magazine: Current Opinion in Infectious Diseases, 2017
Link: https://doi.org/10.1097/qco.0000000000000337