Improving the reach of outreaching addiction prevention among vulnerable youngsters by region-tailored prevention strategies
De wijk in om jongeren te bereiken met verslavingspreventie
Vraagstuk
Steeds meer is de wijk het niveau waar preventie en zorg in samenhang met het welzijnswerk worden georganiseerd; integraal, wijkgericht en dichtbij de burger. Het IVO en drie instellingen voor verslavingszorg hebben een werkwijze ontwikkeld waarmee verslavingspreventie samen met wijkprofessionals op maat wordt ingezet. Dat kan het bereik van deze vorm van preventie onder kwetsbare jongeren sterk verbeteren.Onderzoek
In dit ontwikkelproject is de werkwijze in vier wijken uitgetest en geëvalueerd. Tijdens het wijkonderzoek hielden de outreachende preventiewerkers een database bij van hun preventiecontacten.Uitkomst
Een belangrijke succesfactor is een (kwalitatief) wijkonderzoek vooraf. Een onderzoeker gaat samen met jongerenwerkers de wijk in om gegevens over leefstijl en omstandigheden van jongeren te verzamelen. De outreachende preventiewerkers krijgen zo al tijdens de dataverzameling kans om relaties op te bouwen en zichzelf te profileren in de wijk. Dat blijkt een goede basis voor wijkgebonden verslavingspreventie.Producten
Link: http://www.ivo.nl/seminar
Link: http://www.ivo.nl
Link: http://www.ivo.nl
Verslagen
Eindverslag
Laat verslavingspreventie aansluiten op lokale kennis en netwerken
Het IVO heeft samen met drie instellingen voor verslavingspreventie een werkwijze ontwikkeld waarmee preventie-activiteiten samen met wijkpartners op maat kunnen worden ingezet: de Wijkscan Plus. De werkwijze is gebaseerd op Rapid Assessment and Response (RAR). Doel is het verbeteren van het bereik van wijkgerichte verslavingspreventie voor kwetsbare jongeren.
Steeds meer is de wijk het niveau waar preventie en zorg in samenhang met welzijnswerk en informele netwerken worden georganiseerd. De werkwijze, beschreven in een handreiking, sluit hierbij aan.
Kenmerkend voor de methode is dat een onderzoeker samen met preventie- of welzijnswerkers de wijk in gaat om gegevens te verzamelen en daarbij aansluiten bij formele en informele wijknetwerken. De resultaten vormen de basis voor een wijkgebonden aanpak van verslavingspreventie. Het IVO evalueerde de gegevensverzameling (assessment) in vier Nederlandse wijken en de uitvoering van de preventieactiviteiten (respons).
De werkwijze is bedoeld voor medewerkers verslavingspreventie en kan door gemeenten worden ingezet.
Wijkgerichte verslavingspreventie
Om te komen tot een gedragen, op maat gemaakt preventie-aanbod rondom middelengebruik en verslaving voor jongeren in een wijk, buurt of gemeente, wordt in dit project het aanbod in twee stappen ontwikkeld. We doen dit met behulp van de RAR methode (Rapid Assessment & Response). In de eerste stap onderzoekt het RAR team, dat bestaat uit preventiewerkers van de verslavingszorg en een onderzoeker de aard en omvang van middelenproblematiek in het gekozen gebied. De bevindingen die zijn gebaseerd op bestaande gegevens en interviews worden o.a. in een focusgroep gedeeld en bediscussieerd met de betrokkenen in het gebied, inclusief jongeren van de doelgroep. Op grond van de bevindingen én de feedback van betrokkenen, schrijven de preventiewerkers een plan van aanpak. De tweede stap bestaat uit de uitvoering van het ontwikkelde preventie-aanbod. De aanname is dat deze werkwijze leidt tot een gedragen en maatwerk preventieaanpak.
Eind januari 2014 zijn preventiewerkers in vier gebieden bezig met de uitvoering van de gekozen preventie-aanpak. In drie van de deelnemende gebieden heeft de onderzoeksfase én terugkoppeling met de betrokkenen geleid tot de inzet van zogenaamd outreachend preventiewerk die een aantal vooraf benoemde interventies gaat uitvoeren en waarvan de taakstelling open genoeg is om in samenwerking met partners in de wijk aanvullende activiteiten of interventies uit te voeren. De outreachende preventiewerkers houden voor dit onderzoek een database bij van preventiecontacten.