Mobiele menu

Innovations in improving hand hygiene in long-term care facilities

In verpleeg- en verzorgingshuizen (VVH) kunnen infecties zich gemakkelijk verspreiden doordat bewoners, vatbaar voor infecties, lucht, water en zorg delen. Goede handhygiëne wordt beschouwd als de hoeksteen van de infectiepreventie. 

Doel

In de ziekenhuisomgeving is al veel kennis verzameld over hoe handhygiëne te bevorderen, maar deze wordt zelden toegepast in VVH. In deze studie zullen bekende effectieve interventiemaatregelen worden aangepast voor VVH en zal de effectiviteit een gecontroleerde gerandomiseerde studie worden geëvalueerd. 

Aanpak/werkwijze

Er is een onderzoek naar handhygiëne uitgevoerd in 80 verpleeghuizen verspreid door Nederland (HANDSOME). Eerst is een interventie ontwikkeld om de naleving van de handhygiëneregels (compliance) bij het personeel te verbeteren. De interventie bestond uit 3 live lessen over handhygiëne, toegang tot een e-learning, posters voor de verpleeghuisafdelingen en een handhygiëne-fotowedstrijd. Ook werd het beleid rondom persoonlijke hygiëne en handhygiënematerialen verbeterd. In een gerandomiseerde studie bleek vervolgens dat de compliance sterker was verbeterd in de interventiehuizen (van 12% naar 36%) dan in de controlehuizen (van 13% naar 21%). De interventie was even succesvol in een Train de Trainer-model. 

Resultaten

De interventie heeft niet geleid tot een afname van infectieziekten bij de bewoners van de verpleeghuizen. Materialen om de interventie zelf uit te voeren zijn beschikbaar op: https://www.zorgvoorbeter.nl/hygiene/handhygiene-verbeteren-verpleeghuis 

Producten

Titel: Handsome: handhygiëne in verpleeghuizen
Auteur: onbekend
Link: https://www.zorgvoorbeter.nl/hygiene/handhygiene-verbeteren-verpleeghuis
Titel: Het Handenwassenlied
Auteur: Gwen Teesing, Jennifer Bloem, o.a.
Link: https://www.youtube.com/watch?v=vJZc0h0fkEc
Titel: Increased hand hygiene compliance in nursing homes after a multimodal intervention: A cluster randomized controlled trial (HANDSOME)
Auteur: Gwen R Teesing, Vicki Erasmus, Daan Nieboer, Mariska Petrignani, Marion PG Koopmans, Margreet C Vos, Annette Verduijn-Leenman, Jos MGA Schols, Jan H Richardus, Helene ACM Voeten
Magazine: Infection control & hospital epidemiology
Titel: Improving hand hygiene compliance in nursing homes: protocol for a cluster randomized controlled trial (HANDSOME study)
Auteur: Gwen R Teesing, Vicki Erasmus, Mariska Petrignani, Marion PG Koopmans, Miranda de Graaf, Margreet C Vos, Corné HW Klaassen, Annette Verduijn-Leenman, Jos MGA Schols, Jan Hendrik Richardus, Helene ACM Voeten
Magazine: JMIR Research Protocols
Titel: Handhygiëne in verpleeghuis kan veel beter
Auteur: onbekend
Magazine: Zorg en Welzijn
Link: https://www.zorgvoorbeter.nl/nieuws/interview-handhygiene-verpleeghuis
Titel: The association of environmental surface contamination with hand hygiene and infections in nursing homes: a prospective cohort study
Auteur: GR Teesing, M de Graaf, M Petrignani, V Erasmus, CHW Klaassen, CME Schapendonk, A Verduijn-Leenman, JMGA Schols, MC Vos, MPG Koopmans, JH Richardus, H Voeten
Magazine: Infection and Immunity
Titel: Hand hygiene and glove use in nursing homes before and after an intervention
Auteur: Gwen R Teesing, Jan Hendrik Richardus, Vicki Erasmus, Mariska Petrignani, Marion PG Koopmans, Margreet C Vos, Jos MGA Schols, Helene ACM Voeten
Magazine: Infection control & hospital epidemiology
Titel: Handhygiëne als (kosten)effectieve manier van infectiepreventie
Auteur: A Hoogland
Magazine: Zorg en Welzijn
Titel: Vraag & antwoord
Auteur: Femke van den Berg
Magazine: Tijdschrift voor Verzorgenden
Link: https://link.springer.com/article/10.1007/s41183-020-0616-5
Titel: Handhygiëne in verpleeghuizen: een handleiding
Auteur: GR Teesing
Titel: Handhygiëne in verpleeghuizen
Auteur: GR Teesing
Link: https://free-learning.nl/modules/handhygiene/start.html
Titel: Improving Hand Hygiene in Nursing Homes
Auteur: Gwen Teesing

Verslagen


Eindverslag

We hebben een onderzoek naar handhygiëne uitgevoerd in 80 verpleeghuizen verspreid door Nederland (HANDSOME). Eerst is een interventie ontwikkeld om de naleving van de handhygiëneregels (compliance) bij het personeel te verbeteren. De
interventie bestond uit 3 live lessen over handhygiëne, toegang tot een e-learning, posters voor de verpleeghuisafdelingen en een handhygiëne-fotowedstrijd. Ook werd het beleid rondom persoonlijke hygiëne en handhygiënematerialen verbeterd. In een gerandomiseerde studie bleek vervolgens dat de compliance sterker was verbeterd in de interventiehuizen (van 12% naar 36%) dan in de controlehuizen (van 13% naar 21%). De interventie was even succesvol in een Train de Trainer-model. De
interventie heeft niet geleid tot een afname van infectieziekten bij de bewoners van de verpleeghuizen. Materialen om de interventie zelf uit te voeren zijn beschikbaar op: https://www.zorgvoorbeter.nl/hygiene/handhygiene-verbeteren-verpleeghuis 

  • Handhygiënecompliance door verpleegkundigen en verzorgenden in verpleeghuizen: Achttien organisaties namen deel aan het onderzoek, wat resulteerde in 33 verpleeghuizen (n=66 verpleeghuisunits) die mee hebben gedaan met het onderzoek. De toename in handhygiëne was significant hoger in de interventiearm (van 12% naar 36%) dan in de controlearm (van 13% naar 21%).
  • Handschoenengebruik: De HANDSOME-interventie was niet succesvol in het verminderen van de substitutie van handhygiëne door handschoenen. 
  • Infecties en handhygiëne: Er werden vijf infectieziekten onderzocht: gastro-enteritis, influenza-like illness (ILI), pneumonie, urineweginfectie en MRSA. De HANDSOME-interventie resulteerde niet in een duidelijke vermindering van de ziekte-incidentie. 
  • Omgevingscontaminatie: We vonden positieve monsters voor Escherichia coli (43%), rhinovirus (29%) en norovirus (15%) op oppervlakken. Er waren geen statistisch significante associaties tussen de gedetecteerde micro-organismen en handhygiënecompliance of tussen de gedetecteerde micro-organismen en ziekte. Bemonstering van oppervlakken in de omgeving kan dus niet worden gebruikt als een indicator van handhygiënecompliance of ziekte bij bewoners.

Kenmerken

Projectnummer:
522002010
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2015
2022
Gerelateerde programma's:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. J.H. Richardus
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus MC