Kennisagenda Schadelijk Alcoholgebruik: update kennissynthese en Roadmap STAD 2.0
In 2010 hebben het IVO en het Trimbos-instituut in opdracht van ZonMw een kennissynthese uitgevoerd waarbij wetenschappelijke kennis is verzameld over schadelijk alcohol- en drugsgebruik bij jongeren en volwassenen. De onderhavige studie geeft een update van de wetenschappelijke kennis van de afgelopen vijf jaar over de preventie van schadelijk alcoholgebruik en een overzicht van interventies die hiervoor ingezet kunnen worden in de schoolsetting, de zorg, de wijk en voor ouderen. Daarnaast beschrijft deze studie een Roadmap voor de implementatie van de in Zweden ontwikkelde STAD-aanpak. STAD is een kosteneffectieve community-aanpak om alcoholgerelateerde problemen, zoals dronkenschap en geweld in het uitgaansleven tegen te gaan en waarvoor onder Nederlandse gemeenten veel belangstelling bestaat.
Gebruikte methoden
In deze studie hebben we de volgende methoden gebruikt:
- Bestudering van de internationale literatuur van de afgelopen 5 jaar over schadelijke alcoholgebruik waarbij we vooral gebruik hebben gemaakt van meta-analyses en reviewstudies;
- Bestudering van Nederlands promotieonderzoek dat betrekking heeft op schadelijk alcoholgebruik;
- Bestudering van interventies uit de CGL database en de Databank effectieve jeugdinterventies
- Consultatie van beleidsmakers en experts op het gebied van alcoholpreventie om de voorlopige conclusies te bespreken.
Voor de ontwikkeling van de Roadmap STAD-Nederland hebben we intensief samengewerkt met het STAD-bureau uit Stockholm en hebben we gebruik gemaakt van studies die zijn gedaan naar de
implementatie van STAD in Noorwegen en Finland.
Conclusie
De conclusie die volgt uit de kennisupdate is dat we veel weten over de effectiviteit van interventies en dat de focus van verder onderzoek het beste zou kunnen liggen bij het maken van keuzes voor interventies in de verschillende settings en deze uit te werken in een multi-componentenaanpak. Daarnaast bevelen we aan om veel gebruikte interventies in Nederland die ingezet kunnen worden in een setting naar een hoger niveau van bewijslast te ontwikkelen.
Voor de uitgaanssetting (STAD) is in deze studie al een goede en duidelijk multicomponentenaanpak beschreven. Meer onderzoek is nodig naar het verhogen van de urgentie bij lokale stakeholders voor preventie in het uitgaanscircuit, hoe de betrokkenheid van de horeca vergroot kan worden, hoe de rol van de toezichthouders uitgewerkt moet worden en aan welke criteria een nieuwe RBS-training (Responsible Beverage Service = schenktrainingen) moet voldoen.
Download het rapport
Producten
Auteur: Lex Lemmers, Joost Mulder, Simone Onrust, S. Jacqueline Verdurmen & Ninette van Hasselt.