Leren en verbeteren in de verpleeghuiszorg

Het doel van het onderzoek is leren en verbeteren van nieuwe (best) practices op het gebied van opleiden in de langdurige zorg. Startpunt vormen onderwijsinnovaties als de leer-en-innovatienetwerken, gildeleren en blended learning. Zorgaanbieders en opleiders in Amsterdam experimenteren hier gezamenlijk mee op kleine schaal. De doelstellingen achter deze onderwijsinnovaties vertonen onderling sterke overeenkomsten en benoemen zaken als ‘reflectief en lerend vermogen op de werkvloer’, vernieuwing van zorgpraktijken op en met de werkvloer en een krachtige vervlechting van (initieel) leren en werken. De onderwijsinnovaties willen in dit onderzoek werkzame ingrediënten identificeren en hun experimenten versterken door van elkaar te leren. Vervolgens worden deze werkzame elementen ingebracht in een nieuw initiatief voor leer/werkplaatsen. Dit nieuwe initiatief wordt geïmplementeerd op drie afdelingen in verpleeghuizen of bij andere doelgroepen. Na een evaluatieve nulmeting, gebruikmakend van de methode van Kirkpatrick, wordt stap voor stap gewerkt aan kruisbestuiving, verbetering, verspreiding en weer evaluatie. De gebruikte onderzoeksmethode is actieonderzoek. Door participatief actieonderzoek (PAO) worden de best practices beter begrepen, versterkt en vermenigvuldigd. Op deze manier levert dit PAO een cruciale bijdrage aan de ontwikkeling naar een langdurige zorg waarin leren en werken in zorgteams op een vanzelfsprekende manier vervlochten zijn. Dataverzamelingsmethoden die worden ingezet zijn: literatuuronderzoek, documentenanalyse, focusgroepen en individuele interviews. Dit onderzoeksproject is ten eerste van belang omdat de toename in zorgzwaarte hogere eisen stelt aan de zorgmedewerkers en er is nog veel nodig om het leren en reflecteren in de zorgteams naar een hoger niveau te brengen. Ten tweede moet bedacht worden dat het hier gaat om mbo opgeleide medewerkers met een sterke praktische invalshoek en een grote afstand tot wetenschappelijk onderbouwde kennis is bestaat. Het gaat in de best practices dus zowel om het vinden van nieuwe attitudes in bestaande praktijken als om het ontwikkelen van nieuwe voor deze omgeving werkzame vormen van leren en kennis overdragen. Gebruik wordt gemaakt van de infrastructuur van het Ben Sajet Centrum. Dit is de Academische leerwerkplaats voor vernieuwing van de zorgpraktijk in de grootstedelijke regio van Amsterdam, gezamenlijk initiatief van opleidingen, zorgaanbieders en onderzoeksinstellingen. De aanvraag is uitdrukkelijk geïnitieerd vanuit de betrokken opleidingsinstellingen (ROC van Amsterdam, Hogeschool InHolland, Hogeschool van Amsterdam) om onderwijsvernieuwingen waar zij in de praktijk mee experimenteren drie stappen verder te brengen. Er wordt verbinding gemaakt tussen genoemde onderwijsinnovaties (best practices), de opleiders van de betrokken zorgorganisaties, de aan het Ben Sajet Centrum verbonden opleidingen voor zorgmedewerkers en relevant wetenschappelijk onderzoek. Het Ben Sajet Centrum opereert in dit onderzoek als hoofdaanvrager zuiver uit praktische overwegingen en volledig in de geest van het aanvraagvereiste dat de aanvraag wordt gedaan door een opleidingsinstelling. Binnen het Ben Sajet Centrum zijn mbo en hbo-opleidingen verenigd met de universiteit van Amsterdam en woon/zorginstellingen voor ouderen, waarbij we een netwerk vormen van leerstoel, lectoraat en practoraat. Mocht het formeel vereist zijn, dan zal ROC van Amsterdam graag alsnog optreden als hoofdaanvrager.