Leren van casussen; een Fries leernetwerk gericht op het verbeteren van de ondersteuning aan mensen die verward gedrag vertonen

Aanleiding - Uit onderzoek naar personen met verward gedrag blijkt dat de samenwerking tussen de verschillende partijen die veelal betrokken zijn bij de doelgroep en de samenwerking met de doelgroep zelf een deel van het probleem zijn in de ondersteuning van personen die verward gedrag vertonen. Sinds 2016 doet het lectoraat Zorg & Innovatie in de psychiatrie (ZIP) van NHL Stenden Hogeschool in samenwerking met ketenpartners in de regio praktijkgericht onderzoek naar deze doelgroep. Onder leiding van de Raad van Bestuur van GGZ Friesland en de burgemeester van Leeuwarden in nauwe samenwerking met sociaal domein Fryslân (SDF) en ketenpartners wordt onder de noemer Regionale Samenwerking Acute en Niet Acute zorg (ROSANA) samengewerkt rondom personen met verward gedrag. Hierbij worden ook nieuwe uitdagingen zoals de in januari 2020 ingaande Wet verplichte ggz (Wvggz) opgepakt. ROSANA heeft zich onder meer tot doel gesteld om meer aandacht te besteden aan reflectie op casuïstiek omdat in de uitvoering op casusniveau altijd nog veel winst te behalen is. De vraagstukken rondom de doelgroep personen met verward gedrag zijn veelal complex, vanwege: de heterogeniteit van de doelgroep, diversiteit van vraagstukken en de brede range aan stakeholders met vaak een verschillend perspectief. Dit maakt dat professionals zoals verpleegkundigen, social workers en politieagenten handelingsverlegenheid kunnen ervaren ten aanzien van het duiden van de problematiek en het komen tot een passend plan, zeker wanneer dit plan domein overstijgende oplossingen behoeft. Dit blijkt uit het door het lectoraat uitgevoerde praktijkgerichte onderzoek en door de monitor die door SDF wordt uitgevoerd. Casuïstiekbespreking van de rapid responder laat bijvoorbeeld zien dat de verschillende perspectieven soms mijlenver uit elkaar liggen en dat veel 112 meldingen rondom de doelgroep geen acute casussen zijn, maar hun oorsprong elders vinden. Leernetwerk - In de vorm van een leernetwerk elkaars perspectief en deskundigheid beter leren kennen en eerder inzetten, zou naar verwachting problemen rondom personen met verward gedrag kunnen voorkomen. Een leernetwerk rondom deze doelgroep is een grote wens, maar op dit moment nog niet operationeel in Friesland. Binnen het leernetwerk zal aandacht zijn voor reflectie op casuïstiek waarmee het leernetwerk een middel is om mede invulling te geven aan de samenwerking binnen ROSANA. Het leernetwerk is een initiatief van NHL Stenden en wordt in nauwe samenwerking met ROSANA en het SDF opgezet. Doelstelling - De doelstelling van het beoogde leernetwerk is om professionals vanuit de domeinen zorg, welzijn en veiligheid in Friesland samen te brengen om domein overstijgend en op een duurzame manier te werken aan het verbeteren van de zorg en ondersteuning voor mensen die verward gedrag vertonen. Opzet - Gedurende de loop van het project (24 maanden) worden 12 bijeenkomsten georganiseerd waarin een vaste deelnemersgroep van circa 16 personen zitting neemt en een flexibele schil met deelnemers die op basis van de leervragen worden toegevoegd. Deelnemers aan het leernetwerk zijn ervaringsdeskundigen (±4) en professionals vanuit zorg, welzijn en veiligheid (±12 vanuit GGZ Friesland, VNN, ZIENN, MEE, politie Fryslân en wijk- en gebiedsteams). De leernetwerk-bijeenkomsten worden begeleid door twee getrainde docenten vanuit NHL Stenden. De deelnemers in het leernetwerk bepalen met elkaar welke leervragen er liggen. Er wordt gebruik gemaakt van een online community van waaruit ondersteunende materialen gedeeld kunnen worden. Op basis van actuele thema’s kunnen voor het werkveld aanvullende activiteiten worden georganiseerd, zoals werkbezoeken en kennismarkten etc. De cliëntenraad en de landelijke stichting familie vertrouwenspersoon zijn vertegenwoordigd in de projectorganisatie en projectcommissie. De projectcommissie ondersteunt het leernetwerk bij het organiseren van aanvullende themabijeenkomsten. Tevens bekijkt de projectcommissie hoe inzichten verder kunnen worden vertaald naar praktijk, beleid en in het onderwijs. De evaluatie en monitoring van het project zal gebeuren door het zowel kwalitatief als kwantitatief evalueren van de leernetwerkbijeenkomsten; o.a. inhoudelijk op basis van casuïstiek, relevantie competenties, het samenwerken in een leernetwerk en belangrijke determinanten voor implementatie en borging. Resultaat - Aan het einde van het project hebben de deelnemers van het leernetwerk meer zicht op hun eigen mogelijkheden en de mogelijkheden van ketenpartners in het ondersteunen van personen die verward gedrag vertonen; voelen de deelnemers van het netwerk zich competenter; zoeken men domein overstijgend en interdisciplinair naar passende oplossingen en worden lessen vanuit casuïstiek beter vertaald naar beleid, praktijk en onderwijs. Het project leidt tot een regionaal interdisciplinair leernetwerk, met als doel personen die verward gedrag (dreigen te) vertonen betere en vroegtijdige ondersteuning te bieden.