Maatschappelijk en persoonlijk herstel bij mannen en vrouwen met een ernstige psychische aandoening: de visies van cliënten, naasten en behandelaren
Visies van cliënten, naasten en behandelaren op herstel
Vraagstuk
Mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA) ondervinden problemen of beperkingen op meerdere levensgebieden. Het ondersteunen van hun persoonlijk en maatschappelijk herstel is een belangrijk doel in de geestelijke gezondheidszorg. Hoe kijken cliënten, naasten en behandelaren hiernaar?
Waarom belangrijk?
Veel hulpverleners die werken met mensen met EPA ervaren nog een kloof tussen wetenschappelijke kennis en praktijkkennis over herstel, opgedaan uit ervarings- en herstelverhalen. Dit maakt het voor hulpverleners moeilijker om persoonsgerichte zorg concreet te maken. Hoe vertaal je bestaande kennis naar jouw praktijk?
Wat is er ontwikkeld of onderzocht?
In het onderzoek is kennis verzameld over vier nog onderbelichte thema’s: (1) verschillen tussen mannen en vrouwen; (2) de visie op herstel door de drie partijen in de triade (cliënt, naaste, behandelaar); (3) het herstelproces van naasten zelf; en (4) het betrekken van cliënten die langdurig opgenomen zijn.
Wetenswaardigheden
Verwachtingen van anderen én de persoon zelf over man/vrouw-zijn spelen een rol, meer dan het geslacht op zich. Interventies die een open gesprek op gang helpen, kunnen de samenwerking ten goede komen en het herstel van cliënten én naasten bevorderen.
Boek Binnen de buitenkant
Het boek Binnen de buitenkant gunt de lezer een kijkje in het hoofd en hart van mensen die vastliepen in zichzelf. Hun verhalen worden gelardeerd met persoonlijke tips, ervaringen van professionals en recente inzichten uit enkele, door ZonMw gefinancierde, projecten. Daarnaast is een apart hoofdstuk te lezen over het ontstaan en de visie van de herstelbenadering.
Producten
Auteur: T.J. Burger, M.B. de Koning, W. Plaatsman
Auteur: T.J. Burger, R.M. van Eck, S. Berendsen, M.B. de Koning
Link: https://www.psychiatry.org/psychiatrists/search-directories-databases
Auteur: T.J. Burger, M. Lachmeijer, K. de Wilde, R.M. van Eck, A. Vellinga, M. Kikkert, J. Dekker, L. de Haan, M.B. de Koning
Link: https://www.ispsconference.nl/program/
Auteur: T.J. Burger
Auteur: T.J. Burger, M.B. de Koning
Auteur: T.J. Burger, A. Vellinga, R.M. van Eck, M. Lansen, N. van Haasteren, M.B. de Koning
Auteur: R.M. van Eck, A. Vellinga, T.J. Burger, M.B. de Koning
Verslagen
Eindverslag
Achtergrond
Mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA) ondervinden problemen of beperkingen op meerdere levensgebieden. Het faciliteren van hun persoonlijk en maatschappelijk herstel is een belangrijk doel in de geestelijke gezondheidszorg.
Doel
Dit onderzoek richtte zich op het verzamelen van nieuwe kennis over vier tot nu toe onderbelichte thema’s die meespelen bij het herstel van mannen en vrouwen met EPA: (1) verschillen tussen mannen en vrouwen; (2) de visie op herstel door de drie partijen in de triade (cliënt, naaste, behandelaar); (3) het herstelproces van naasten zelf; (4) het betrekken van cliënten die langdurig opgenomen zijn, omdat dit een groep is waarnaar nog nauwelijks onderzoek is gedaan in het kader van herstel.
Werkwijze
Voor deze kwalitatieve studie is gebruik gemaakt van individuele semi-gestructureerde interviews en focusgroepen. Hiermee zijn 39 cliënten (21 mannen en 18 vrouwen), 14 naasten en 21 behandelaren van F-ACT teams (ambulante teams voor outreachende zorg) en vervolgklinieken van Mentrum bevraagd op hun eigen persoonlijke verhaal. Deze studie is opgezet in een triadische samenwerking tussen cliënt- en naastenvertegenwoordigers, en onderzoekers die tevens zorgprofessional zijn. Ook waren (familie-)ervaringsdeskundigen betrokken bij het afnemen van de interviews.
Datum: 19-11-2018.
In fase 1 hebben wij de opzet van de semi-gestructureerde interviews en de gehele werkwijze uitgewerkt samen met vertegenwoordiging van cliënten (Anoiksis en cliëntenraad Arkin) en naasten (Ypsilon en naastbetrokkenenraad Arkin).
In fase 2 zijn we begonnen met de interviews. We werken hierbij in duo’s: een onderzoeker en een ervaringsdeskundige of familie-ervaringsdeskundige nemen de interviews samen af. We hebben nu 48 interviews gehouden, waarvan 26 cliënten, 8 naasten en 14 behandelaren. Dit zijn mannen en vrouwen, in zorg bij FACT-teams of bij de langdurige klinieken van Arkin.
De verhalen die respondenten vertellen over hun ervaringen in de GGZ zijn zonder uitzondering indrukwekkend. De meeste geïnterviewden vonden het prettig of nuttig om mee te doen. Wij zijn nu bezig met een eerste analyse en interviewen daarna weer verder.