Making space for Health In The City (Dutch ''''RuimteGIDS''''): implementation of the South Limburg knowledge agenda

Doel

Het doel van het consortium is het genereren van kennis over het creëren en behouden van een (positief) gezonde leefomgeving. Deze kennis dient stedelijke gemeenten en de GGD in Zuid Limburg te ondersteunen bij het meenemen van (positieve) gezondheid in omgevingsbeleid, in lijn met de Omgevingswet.

Aanpak

Het consortium draaide mee in vier ruimtelijke planningsprojecten in Maastricht en Kerkrade.

Op basis van de breed gedragen en actuele kennisagenda uit fase 1 van het project, zijn leergemeenschappen gevormd die actiegericht onderzoek uitvoerden naar de kennisvragen

De projecten richtten zich vooral op faciliteren van sociaal contact, het creëren van mogelijkheden voor lichaamsbeweging en het stimuleren van participatie. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve data werden verzameld

Werkwijze

Op basis van kennisvragen uit de kennisagenda werden ‘leervragen’ verzameld in twee Maastrichtse buurten via methodieken als interviews, ‘kleuren op de kaart’ activiteit, buurtwandelingen. Deze werden gekoppeld aan ‘focusplekken’ in de buurt en voorgelegd aan stakeholders van het gebied (de leergemeenschap), geselecteerd en beantwoord via observatie- en interviewsessies, sessies met de hele leergemeenschap en buurtwandelingen met bewoners. In de buurten van Kerkrade werd op een andere manier gewerkt via retrospectief onderzoek en op beperkte schaal door vertraging.

Samenwerkingspartners

In het consortium werkten partijen uit beleid, onderzoek en praktijk samen

Resultaten

De Maastrichtse leerprojecten Blauwe Loper en Groene Loper richtten zich beide op 5 focusplekken (parken, een door de buurt onderhouden publieke plek, vergroening in oude straten, braakliggend terrein), in Kerkrade werd een participatieproces gereconstrueerd en het gebruik en toe-eigening van een parkgebied en het ontwikkelproces van een integraal kindcentrum onderzocht. Naast adviezen op casusniveau zijn overkoepelende brede lessen geformuleerd voor 4 typen openbare ruimte: braakliggende terreinen, ontmoetingsplekken, participatief ingerichte parken en schoolomgevingen en andere semi-publieke plekken. De brede lessen gaan over (1) Het belang van context-gewortelde kennis om gezondheid mee te nemen in ruimtelijke plannen en beleid, (2) Bewonersinitiatieven ontstaan vaak spontaan, een gedeelde visie op bewonersparticipatie binnen de gemeente en goede afstemming is cruciaal , (3) Sociaal-inclusieve ontmoeting van verschillende sociale subgroepen organiseren via ruimtelijke inrichting stuit op diverse problemen, die beschreven worden.

Het eindresultaat is samengebracht in het instrument De Ruimtegids, een verslag per casus en een webtool dat de inzichten en lessen deelt. Het instrument ondersteunt beleidsmakers en praktijkprofessionals bij het meenemen van gezondheid in lokaal beleid.