Monitoring van fysieke kwetsbaarheid bij ouderen; een innovatief systeem ter ondersteuning van zelfmanagement en zorg
Advies over lichaamsbeweging
Er zijn aanwijzingen dat lichaamsbeweging een positief effect heeft op fysieke kenmerken die kwetsbaarheid kunnen aantonen, zoals balans en uithoudingsvermogen. Maar een systeem om deze indicatoren te monitoren is er niet. Ook ontbreekt advies dat daarbij aansluit.
Doel
Het doel van dit project is het ontwikkelen van een eenvoudig en praktisch meetsysteem voor het monitoren van kwetsbaarheidsindicatoren. Het instrument geeft de oudere en verzorgende informatie over het lichamelijk functioneren. Ook geeft het persoonlijk advies over lichaamsbeweging, gebaseerd op individuele doelstellingen. Ouderen kunnen daarmee vervolgens zelf aan de slag.
Werkwijze
Het project bestaat uit drie delen:
1. Ontwikkeling van een systeem voor monitoring: een weegschaal die gewicht en balans meet, een grijpbal die handkracht meet en een activiteitenmonitor die lichamelijke activiteit meet.
2. Ontwikkeling van een adviessysteem dat begrijpelijke feedback geeft.
3. Een evaluatieonderzoek onder ouderen die de systemen gebruiken.
Doelgroep
Ouderen met symptomen van kwetsbaarheid.
Producten
Auteur: Vermeulen J, Neyens JCL, Spreeuwenberg MD, van Rossum E, de Witte LP.
Magazine: Gerontologie en Geriatrie
Auteur: Vermeulen J, Neyens JCL, Spreeuwenberg MD, Van Rossum E, Sipers W, Habets H, Hewson D, De Witte LP.
Magazine: Patient Preference and Adherence
Auteur: Verwey R, Hochstenbach L, Vermeulen J, Van der Weegen S
Magazine: Verpleegkunde, Nederlands-Vlaams wetenschappelijk tijdschrift voor verpleegkundigen
Auteur: Vermeulen J, Verwey R, Hochstenbach LMJ, van der Weegen S, Man YP, de Witte LP.
Magazine: Journal of Medical Internet Research
Auteur: Vermeulen J, Neyens JCL, Van Rossum E, Spreeuwenberg MD, De Witte LP
Magazine: BMC Geriatrics
Auteur: Vermeulen J, Spreeuwenberg M, Sipers W, Neyens J, Van Rossum E, Hewson D, De Witte L
Magazine: Fysiotherapie en Ouderenzorg
Auteur: Vermeulen J, Spreeuwenberg MD, Daniëls R, Neyens JCL, Van Rossum E, De Witte LP.
Magazine: Clinical Rehabilitation
Auteur: Vermeulen J, Neyens JCL, Spreeuwenberg MD, Van Rossum E, Duchene J, Hewson DJ, De Witte LP
Magazine: Journal of the American Medical Directors Association
Auteur: Vermeulen J, Bedaf S, Man YP
Magazine: Gerontologie en Geriatrie
Auteur: Vermeulen J, Neyens JCL
Magazine: Physical Therapy Reviews
Auteur: Vermeulen J, Spreeuwenberg M, Sipers W, Neyens J, Van Rossum E, Hewson D, De Witte L
Verslagen
Eindverslag
Tijdens het project is een zelf-monitoring en feedback systeem ontwikkeld dat bestaat uit een weegschaal die gewicht en balans meet, een knijpbal die knijpkracht meet, en een smartphone met ingebouwde accelerometer waarmee fysieke activiteit gemeten wordt. Alle onderdelen van het monitoring systeem zijn uitgerust met Bluetooth waardoor de metingen direct doorgestuurd kunnen worden naar de smartphone. Samen met ouderen en zorgprofessionals is een interface voor een applicatie voor de smartphone ontwikkeld die informatie geeft aan ouderen over (veranderingen in) hun gewicht, balans, knijpkracht en fysieke activiteit. Het functioneren van het monitoring en feedback systeem en de ervaringen van ouderen met het systeem zijn geevalueerd tijdens het project.
Probleem: Er zijn sterke aanwijzingen dat het ontstaan van beperkingen in het functioneren bij ouderen deels voorkomen of uitgesteld kan worden door lichamelijke activiteit (lichaamsbeweging). Lichamelijke activiteit heeft een positieve invloed op fysieke indicatoren van kwetsbaarheid bij ouderen, zoals: verminderde spiermassa en spierkracht, uithoudingsvermogen en balans en beperkingen in het lopen. Het ontbreekt op dit moment aan een monitoringsysteem waarmee ouderen zelf de (fysieke) kwetsbaarheidsinidcatoren in het dagelijks leven kunnen monitoren en aansluitend een advies krijgen met betrekking tot lichamelijke activiteit. Daarnaast hebben zorgverleners op dit moment weinig tot geen inzicht in de ontwikkeling van fysieke indicatoren van kwetsbaarheid bij thuiswonende ouderen.
Oplossing: Een eenvoudig en praktisch bruikbaar meetsysteem dat de ontwikkeling van fysieke kwetsbaarheidsindicatoren monitort en de cliënt en naaste zorgverleners informatie en feedback geeft over het eigen lichamelijk functioneren. Het systeem geeft een persoonlijk advies ten aanzien van lichamelijke activiteit, gebaseerd op individuele doelstellingen. Het betreft een instrument voor zelfmanagement door ouderen.
Doelgroep: Thuiswonende ouderen met beginnende symptomen van fysieke kwetsbaarheid.
Aanpak: Het project bestaat uit drie delen. Deel 1 betreft de ontwikkeling van het monitoringssysteem, dat bestaat uit een badkamerweegschaal die gewicht en balans meet, een grijpbal die handkracht meet en een activiteitenmonitor die lichamelijke activiteit en het looppatroon meet. Deel 2 betreft de ontwikkeling van een feedback en adviessysteem, dat eenvoudige en begrijpelijke feedback geeft aan de oudere. Ouderen worden intensief betrokken bij dit ontwikkelingsproces. Deel 1 en 2 van het onderzoek zijn bijna afgerond en het ontwikkelde systeem zal getest worden in kleinschalige pilot studies. Deel 3 is een evaluatieonderzoek bij 50 ouderen met beginnende symptomen van kwetsbaarheid. Deze ouderen gebruiken het systeem gedurende een jaar onder regelmatige begeleiding van een fysiotherapeut.