Motiverende gesprekstechnieken en feedback in opvoedinterventies: Wat werkt, voor wie en hoe?

Veel kinderen ervaren psychosociale problemen en ongeveer een half miljoen Nederlandse jongeren tot 23 jaar zoekt hiervoor hulp. Vele jaren onderzoek hebben laten zien dat het begeleiden van ouders bij het optimaliseren van hun opvoedstrategieën één van de meest effectieve manieren is om de psychosociale welbevinden van kinderen te bevorderen. Maar we weten ook dat de effecten slechts bescheiden zijn en dat komt deels doordat we niet goed weten hoe deze opvoedinterventies werken. De programma’s bevatten veel overlappende kernelementen en daardoor weten we nog niet goed genoeg wat nou zorgt voor goede hulp.

Doel

Het doel van het onderzoek is om meer kennis te generen over de effectiviteit van 2 veelbelovende algemene kernelementen. Het gaat om het in kaart brengen van het effect van deze elementen op opvoedvaardigheden van ouders en vervolgens op het psychosociaal functioneren van kinderen. Ook wordt de effectiviteit onderzocht van deze kernelementen voor gezinnen in verschillende sociaaleconomische posities, culturele achtergronden en problemen bij de start.

Aanpak/werkwijze

In 2 verschillende studies wordt onderzocht of 2 algemene kernelementen van opvoedinterventies, namelijk motiverende gesprekstechnieken en feedback, effectief zijn. De interventie die deze kernelementen bevat is de Family Check-Up. Het onderzoek richt zich op deze interventie. Studie 1 is een experimentele single case studie met meerdere cases , N = 45. Gezinnen met kinderen in de leeftijd van 2 – 12 jaar kunnen deelnemen als ouders stress en problemen ervaren bij de opvoeding van hun kinderen. Maar ook als de omgeving signaleert dat een kind problemen vertoont. De studie bevat een voormeting, interventiefase en nameting. Om de resultaten van studie 1 te checken, zal in studie 2 gebruik worden gemaakt van alle beschikbare kennis van de Family Check-Up wereldwijd. 

Samenwerkingspartners

Het projectteam is een multidisciplinair samenwerkingsverband tussen de Universiteit van Amsterdam, Radboud Universiteit Nijmegen en de Hogeschool van Amsterdam,  het Trimbos-Instituut en meerdere praktijkinstellingen, namelijk Family Check-Up Nederland, Entrea Lindenhout en MITime.

Verwachte resultaten

Met de resultaten van de studie kan de jeugdzorg mogelijk efficiënter gemaakt worden door kostbare aandacht, tijd en geld te besteden aan professioneel handelen waarvan we weten dat het werkt. Ook kan de opgedane kennis hulpverleners helpen een keuze te maken uit bestaande interventies uit de Database Effectieve Jeugdinterventies. De opbrengsten zullen worden verwerkt in een infographic, waarmee de resultaten gemakkelijk overdraagbaar zullen zijn.

De resultaten worden half 2026 verwacht.