MUREVAN: Meetinstrument voor Uitkomsten van REVAlidatiebehandeling in Nederland

In het project Inzicht in Revalidatie werkt de revalidatiesector samen met patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars aan het zichtbaar maken van de kwaliteit en toegevoegde waarde van de revalidatie. Deze kwaliteitsindicatoren zijn echter momenteel nog vooral structuur- en procesindicatoren. De samenwerkingspartners willen nu een sterker focus op uitkomstindicatoren en zijn daartoe bezig met de oprichting van een Landelijke Databank Uitkomstmaten Revalidatie (LDUR). Daarnaast zijn de nu gebruikte uitkomstindicatoren slechts een beperkte weergave van waar de revalidatie voor wil staan, namelijk het verbeteren van functies en vaardigheden, het optimaliseren van zelfredzaamheid, eigen regie en participatie van patiënten met beperkingen veroorzaakt door een aangeboren of verworven aandoening (position paper VRA, 2015). Er bestaat dan ook behoefte aan een meetinstrument op het niveau van participatie en eigen regie, dat de effecten en meerwaarde van (poli)klinische revalidatie zichtbaar maakt. Het huidige project beoogt in deze behoefte te voorzien. Het doel ervan is om: (1) Een meetinstrumentarium voor het meten van zelfredzaamheid, participatie, eigen regie en kwaliteit van leven, samen te stellen dan wel te ontwikkelen; (2) Dit te toetsen op wetenschappelijke validiteit en bruikbaarheid; (3) Te onderzoeken hoe dit ingezet kan worden in de individuele patiëntenzorg en voor kwaliteitsverbetering op instellingsniveau (benchmarking), waaronder het definiëren van de daarvoor wenselijke ‘casemix’ correctiefactoren. Het meetinstrument zal worden ontwikkeld de hand van het door de Stuurgroep van het ZonMW programma Revalidatieonderzoek vastgestelde programma van eisen, waaronder dat het de domeinen participatie, eigen regie, zelfredzaamheid en kwaliteit van leven moet meten, geschikt moet zijn voor gebruik bij alle volwassenen die in revalidatiebehandeling komen, dat het in de patiëntenzorg en als uitkomstmaat kan worden gebruikt, en het beknopt, helder, betrouwbaar en valide is. Voor dit project wordt een begeleidingsgroep geïnstalleerd die naast de leden van de projectgroep bestaat uit vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties, revalidatieprofessionals en zorgverzekeraars en die nauw betrokken zal worden bij alle fasen en te nemen besluiten. Het project zal bestaan uit de volgende activiteiten: 1a. Inventarisatie bestaande meetinstrumenten met literatuuronderzoek en een enquête onder revalidatieprofessionals en –onderzoekers. 1b. Inventarisatie wensen t.a.v. de inhoud en wijze van meten van de vier domeinen met dezelfde enquête, overleg met de diagnose-gebonden werkgroepen van de VRA, en (groeps-)interviews met gebruikers en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties. De resultaten en daaruit voortvloeiende keuzes zullen met de begeleidingsgroep worden besproken. De 15-20 meest relevante en/of gebruikte instrumenten worden in de vorm van factsheets beschreven en via revalidatiekennisnet.nl beschikbaar gemaakt. 2. De selectie van de meest in aanmerking komende generieke vragenlijsten (of onderdelen daarvan) wordt éénmalig afgenomen bij 250 oud-revalidanten, afkomstig uit meerdere instellingen en diagnosegroepen. Op basis van statistische analyses zal de combinatie van (onderdelen van) vragenlijsten worden bepaald waarmee de vier uitkomstdomeinen valide te meten zijn. 3. Het in fase 2 ontwikkelde meetinstrument zal worden getest op betrouwbaarheid, responsiviteit, vergelijkbaarheid en onderscheidingsvermogen in een groep van in totaal 700 klinische en poliklinische patiënten met een recente aandoening uit de 7 verschillende DBC hoofdgroepen en afkomstig uit 6-8 revalidatiecentra en revalidatieafdelingen van algemene en universitaire ziekenhuizen. Zij zullen bij de start en drie maanden na het einde van de revalidatiebehandeling (klinisch of poliklinisch) worden gemeten. Voor elke diagnosegroep kan in overleg met de betreffende diagnose-gebonden werkgroep één diagnose-specifiek instrument extra worden afgenomen. 4. Parallel aan fase 3 zal het meetinstrument in vier revalidatieteams in de zorg worden ingezet. De resultaten van de beginmeting worden gecommuniceerd met het behandelteam en gebruikt bij het opstellen van het behandelplan, en aan het einde van de behandeling met de patiënt doorgesproken. Aandacht zal worden besteed aan de logistiek en visuele presentatie van scores op het instrument. 5. In de implementatiefase van dit project wordt aan de hand van de richtlijn van het Zorginstituut een werkinstructie voor het meetinstrument opgesteld en kan het meetinstrument worden toegevoegd aan de LDUR. Het project wordt uitgevoerd door twee onderzoekers (promovendi). Zij zullen het project gezamenlijk uitvoeren, maar in hun publicaties en proefschrift een eigen accent leggen. De een zal zich meer op de psychometrische analyses richten, de ander meer op het gebruik van klinimetrie en de inzet van dit instrument in de revalidatiezorg en als uitkomstmaat van revalidatie.