Musi-CI, muziek voor mensen met een Cochleair Implantaat

Lees het artikel

Projectomschrijving

Musi-CI, muziek voor mensen met een cochleair implantaat.  

Het CI – cochleair implantaat – is een implantaat in het binnenoor dat met behulp van elektrische prikkels de gehoorzenuw zijn werk weer laat doen: zo kunnen dove mensen weer leren horen. Voor veel CI-dragers is luisteren naar muziek een uitdaging omdat ze muziek waar ze voor de doofheid van hielden vaak niet meer kunnen herkennen en waarderen.

Muzikale gehoortraining

Om dit gemis aan te pakken is een muzikale gehoortraining ontwikkeld. Deze Musi-CI training is een initiatief van Joke Veltman, pianiste met een CI. In samenwerking met onderzoekers, enkele CI-teams en samen met 37 CI-dragers heeft ze sinds najaar 2019 haar muzikale ideeën uitgewerkt tot een gehoortraining, die kan dienen als muzikale brein-fitness. Hierdoor leren CI-dragers maat, ritmes, de klank van instrumenten en toonhoogtes weer ontdekken. Zo wordt muziek-plezier bevorderd en kwaliteit van leven, want ‘muziek was een groot onderdeel van mijn leven. Hoe krijg ik dat weer terug?’

Bereikte resultaten

  1. De positieve reacties van deelnemende CI-dragers zoals blijkt uit (kwalitatieve) analyse van interviews. Een rapportage hiervan is te vinden op de website van Stichting Musi-CI, www.musi-ci.nl.
  2. De positieve reacties van de deelnemende CI-teams van Radboudumc en UMC Utrecht, zoals blijkt uit evaluaties en gesprekken.
  3. Concreet resultaat is Musi-CI Handboek 1.0, dat gebruikt gaat worden voor het opleiden van Musi-CI trainers. Hierin zijn de algemene, didactische en muzikale uitgangspunten beschreven, alsook het programma en de methodische opbouw. Er zijn aanbevelingen uitgewerkt met korte oefeningen die bruikbaar zijn tijdens CI-revalidatie door CI-therapeuten. Alle uitgewerkte lessen zijn opgenomen in de bijlage.
  4. Er is - met budget van de 4 CI-fabrikanten - een Melody Game ontwikkeld, waarmee CI-dragers kunnen oefenen met het leren herkennen van toonhoogte-verschillen. Hoewel deze Game niet betaald kon worden uit het ZonMw budget, is het wel een direct resultaat van het Musi-CI project, want de Game is ontwikkeld om het waarnemen van melodie door CI-dragers te kunnen verbeteren.
  5. Kort na het begin van het Musi-CI project is een website gemaakt. Hierop is informatie te vinden over de Musi-CI training. Deelnemers kunnen hier een reactie plaatsen over hun ervaring met de Musi-CI training.
  6. Er is in december 2020 een artikel verschenen in het tijdschrift van Spraak-, stem- en taalpathologen (SSTP), waarin de aanloop naar de ontwikkeling van de Musi-CI training wordt beschreven.
  7. https://sstp.nl/article/view/37091

Musi-CI is een ZonMw-Parelproject

Van alle projecten die ZonMw financiert, valt een aantal extra op: dit zijn de Parelprojecten. Sinds 7 april hoort ‘Musi-CI’ bij die projecten. In dit nieuwsbericht leest u meer over de uitreiking van de Parel.

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Musi-CI, muziek voor mensen met een cochleair implantaat (CI). Als je op volwassen leeftijd je gehoor verliest, kan je in veel gevallen met behulp van een CI weer leren horen en na intensieve training (in meer of mindere mate) spraak leren verstaan. Maar het geluid dat het CI biedt, klinkt heel anders dan het geluid van een gezond gehoor. Dit maakt het luisteren naar muziek voor de meeste CI-dragers tot een uitdaging. Het niet meer kunnen genieten van muziek voelt daardoor als een groot gemis. Ik ben Joke Veltman, professioneel pianiste. Ik luister zelf sinds 2013 met een CI. Al tijdens CI-revalidatie ben ik weer begonnen met muziek luisteren, zingen, piano en viool spelen. Omdat er binnen CI-revalidatie geen aandacht en tijd was voor muziek, heb ik dat zelf aangepakt. Nu ik vaak weer met plezier kan luisteren en weer actief muziek maak, wil ik muziek-plezier ook voor andere CI-dragers beschikbaar maken. Om mijn ideeën te onderbouwen heb ik een research master gedaan aan Conservatorium ArtEZ (2015-2017, cum laude afgerond). Als ervaringsdeskundig musicus heb ik een andere kijk op de muzikale mogelijkheden van CI-dragers dan leden van de CI-zorgteams kunnen hebben, want mijn benadering komt vanuit de muziek. Samenwerking met CI-dragers is belangrijk om zo dicht mogelijk bij de wensen en mogelijkheden van deze doelgroep te blijven. Samenwerking met CI-zorgteams is belangrijk om de mogelijkheid te openen dat een muzikale gehoortraining een plaats kan krijgen binnen CI-revalidatie. Middelen om het doel te bereiken: De Musi-CI training – een muzikale gehoortraining die speciaal voor CI-dragers is samengesteld – geeft CI-dragers handvaten om zelf weer meer met muziek aan de gang te gaan. Muziek-plezier, eigen regie en zelfwerkzaamheid staan voorop. Bovendien wordt het brein met behulp van allerlei speelse methoden uitgedaagd om intensief naar muziek te luisteren. Dit sluit aan bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van Neuroscience of Music. Door het opzetten van een goede website wil Stichting Musi-CI met CI-dragers in contact komen. Via deze site kan over alles rondom de Musi-CI training gecommuniceerd worden. Doel: Het doel van het komende project is om in samenwerking met CI-dragers en de CI-zorgteams van UMC Utrecht en RadboudUMC de Musi-CI training verder uit te werken. Als resultaat hiervan is straks een (concept)-handboek beschikbaar voor therapeuten die de Musi-CI training kunnen gaan geven. De Musi-CI test, die ik heb ontwikkeld tijdens mijn research master, verder toetsen in de praktijk. Met deze test wordt gekeken in hoeverre CI-dragers de basiselementen van muziek (maat, ritme, toonhoogte, melodie, klankkleur van instrumenten en sfeer in muziek) kunnen ‘pakken’.

Onderwerpen

Lees het artikel

Kenmerken

Projectnummer:
742002012
Looptijd: 100%
2019
2021
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Open ronde 2019
Projectleider en penvoerder:
J. Veltman-Groot MA
Verantwoordelijke organisatie:
Stichting Musi-CI, muziek met Cochleair Implantaat