Niet-westerse migranten met dementie: hoe bereiken we ze met passende zorg?

Ons onderzoek heeft zich met name gericht op niet-westerse migranten met dementie. Er was al bekend dat de prevalentie van dementie bij oudere migranten hoger is dan bij ouderen die in Nederland zijn geboren. Daarnaast had onze groep ook al een instrument voor de diagnostiek van dementie ontwikkeld, voor ouderen die de taal niet spreken en laaggeletterd zijn (cross- culturele dementiescreening).

Doel van het project

Het doel van het huidige project was drieledig:

• Het exploreren van de barrières die oudere migranten en hun mantelzorgers ervaren in kaart te brengen
• Het bieden van handvatten aan huisartsen in de screening en doorverwijzing en het ontwikkelen van een scholing
• Een zorgpad te ontwikkelen vanaf komst in de huisartsenpraktijk tot zorg na de diagnose

Samenwerkingspartners

Het Amsterdam UMC - locatie AMC samen met het OLVG-West (voorheen MCSlotervaart) en het EMC Rotterdam

Resultaten

Per doelstelling zal besproken worden wat is gerealiseerd

• Het exploreren van de barrières die oudere migranten en hun mantelzorgers ervaren in kaart te brengen

Het interviewen van oudere migranten en hun mantelzorgers was lastig in het project. We hebben minder interviews kunnen afnemen en het zijn allemaal individuele interviews geworden. Wel hebben we in 4 bijeenkomsten samen met professionals (geriaters, huisarts), ervaringsdeskundigen (oudere migranten en mantelzorgers) en gemeente om een zorgpad gemaakt. Daarin wordt de bestaande kennis, de resultaten vanuit de interviews en de surveys onder huisartsen en literatuuronderzoek samengevat en doorgesproken met de betrokkenen. Dit zorgpad wordt nu gebruikt in de anderhalfdelijns polikliniek in Amsterdam-West.

• Het bieden van handvatten aan huisartsen in de screening en doorverwijzing en het ontwikkelen van een scholing

Obstakels die huisartsen ervaren zijn opgehaald: nl. diagnostische proces, vroegsignalering, beoordelen van zorgbehoeften. Er is een sterke behoefte aan samenwerking met zorg en welzijnsorganisaties, gespecialiseerde geheugenpoliklinieken en de gemeente is nodig om zorg te optimaliseren. Daarnaast hebben huisartsen vragen over de informatieverstrekking over de diagnose, beschikbaarheid van cultuursensitieve zorgvoorzieningen en verbeteren van opleiding en trainingen voor professionals.

De RUDAS is een gevalideerd cognitief screeningsinstrument dat toepasbaar is in de eerste lijn om te screenen naar dementie bij een migrantenpopulatie. Uit onze implementatie studie blijkt dat deze kan worden afgenomen door de praktijkondersteuner en wordt vergoed door de zorgverzekeraar.

Nascholing huisartsen en voor zorgverleners in de tweede lijn is gerealiseerd waar bovenstaande besproken is.

Binnen de revisie van de standaard Dementie voor het NHG, zal ook aandacht zijn voor ouderen met een migratie-achtergrond. Op dit moment is er een noot in voorbereiding over diagnostisch instrumentarium voor cognitief onderzoek bij laaggeletterdheid en mensen met een migratie-achtergrond, op basis van ons onderzoek en door ons geschreven artikel.

• Een zorgpad ontwikkelen vanaf komst in de huisartsenpraktijk tot zorg na de diagnose

Het Zorgpad – InfoGraphic geeft de 1e lijn een praktisch handvat: handvat van eerste signalen, naar diagnostiek, naar begeleiding van oudere migranten met dementie en hun mantelzorger. Dit zorgpad is geïmplementeerd in de regio Amsterdam-West. In iedere regio kan de basis van zorgpad behouden blijven, het lokale aanbod moet dan in iedere regio geïnventariseerd worden.

Meer informatie

• Download het Zorgpad migranten met dementie, handleiding en infographic
• Meer informatie over dementie
• Meer informatie over diversiteit in de zorg