NutriPROGRAM: Early-life Nutritional Programming of Metabolic Health through Epigenetic Pathways
Voeding tijdens de zwangerschap en in de vroege kindertijd kan een effect hebben op de latere gezondheid. Hoe voeding precies zo’n effect kan hebben, is niet goed bekend. Het zou kunnen, dat voeding leidt tot veranderingen in DNA methylatie. Dat zijn veranderingen die niet de structuur van het DNA veranderen, maar wel de activiteit van genen kunnen beïnvloeden. In het NutriPROGRAM project onderzoeken wij de relatie van voeding van moeder en kind met DNA methylatie en gezondheid in het latere leven. De nadruk ligt daarbij op metabole gezondheid, bijvoorbeeld overgewicht en suikerziekte. NutriPROGRAM gebruikt daarvoor gegevens uit bestaande studies bij zwangeren, kinderen en volwassenen. In NutriPROGRAM werken onderzoekers uit Nederland, Engeland, Duitsland, Spanje en Canada samen. Uiteindelijk zal deze internationale samenwerking leiden tot meer kennis over voeding, DNA methylatie en gezondheid gedurende het hele leven.
Producten
Auteur: Geurtsen ML, Jaddoe VWV, Gaillard R, Felix JF
Magazine: Clinical Epigenetics
Begin- en eindpagina: 134-134
Link: http://10.1186/s13148-020-00924-3
Auteur: Monasso GS, Silva CCV, Santos S, Goncalvez R, Gaillard R, Felix JF, Jaddoe VWV
Magazine: Obesity
Begin- en eindpagina: 770-778
Auteur: van Dongen J, Hagenbeek FA, Suderman M, Roetman PJ, Sugden K, Chiocchetti AG, Ismail K, Mulder RH, Hafferty JD, Adams MJ, Walker RM, Morris SW, Lahti J, Küpers LK, Escaramis G, Alemany S, Jan Bonder M, Meijer M, Ip HF, Jansen R, Baselmans BML, Parmar P, Lowry E, Streit F, Sirignano L, Send TS, Frank J, Jylhävä J, Wang Y, Mishra PP, Colins OF, Corcoran DL, Poulton R, Mill J, Hannon E, Arseneault L, Korhonen T, Vuoksimaa E, Felix JF, Bakermans-Kranenburg MJ, Campbell A, Czamara D, Binder E, Cor
Magazine: Molecular Psychiatry
Link: https://www.nature.com/articles/s41380-020-00987-x.pdf
Auteur: Monasso GS, Felix JF, Gaillard R, Jaddoe VWV
Magazine: American Journal of Hypertension
Begin- en eindpagina: 867-874
Auteur: Monasso GS, Jaddoe VWV, de Jongste JC, Duijts L, Felix JF
Magazine: Nicotine and Tobacco Research
Begin- en eindpagina: 1917-1922
Link: http://10.1093/ntr/ntaa069
Auteur: Geurtsen ML, Santos S, Gaillard R, Felix JF, Jaddoe VWV
Magazine: Hepatology
Begin- en eindpagina: 560-570
Link: https://aasldpubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hep.31611
Auteur: Gervin, Kristina, Salas, Lucas A., Bakulski, Kelly M., van Zelm, Menno C., Koestler, Devin C., Wiencke, John K., Duijts, Liesbeth, Moll, Henriëtte A., Kelsey, Karl T., Kobor, Michael S., Lyle, Robert, Christensen, Brock C., Felix, Janine F., Jones, Meaghan J.
Magazine: Clinical Epigenetics
Begin- en eindpagina: 125-125
Link: http://10.1186/s13148-019-0717-y
Auteur: Min JL, Hemani G, Hannon E, Dekkers KF, Castillo-Fernandez J, Luijk R, Carnero-Montoro E, Lawson DJ, Burrows K, Suderman M, Bretherick AD, Richardson TG, Klughammer J, Iotchkova V, Sharp G, Al Khleifat A, Shatunov A, Iacoangeli A, McArdle WL, Ho KM, Kumar A, Söderhäll C, Soriano-Tárraga C, Giralt-Steinhauer E, Kazmi N, Mason D, McRae AF, Corcoran DL, Sugden K, Kasela S, Cardona A, Day FR, Cugliari G, Viberti C, Guarrera S, Lerro M, Gupta R, Bollepalli S, Mandaviya P, Zeng Y, Clarke TK, Walker
Magazine: Nature Genetics
Auteur: Pinot de Moira A, Haakma S, Strandberg-Larsen K, van Enckevort E, Kooijman M, Cadman T, Cardol M, Corpeleijn E, Crozier S, Duijts L, Elhakeem A, Eriksson JG, Felix JF, Fernández-Barrés S, Foong RE, Forhan A, Grote V, Guerlich K, Heude B, Huang RC, Järvelin MR, Jørgensen AC, Mikkola TM, Nader JLT, Pedersen M, Popovic M, Rautio N, Richiardi L, Ronkainen J, Roumeliotaki T, Salika T, Sebert S, Vinther JL, Voerman E, Vrijheid M, Wright J, Yang TC, Zariouh F, Charles MA, Inskip H, Jaddoe VWV, Swer
Magazine: European Journal of Epidemiology
Begin- en eindpagina: 565-580
Auteur: Koopman-Verhoeff ME, Mulder RH, Saletin JM, Reiss I, van der Horst GTJ, Felix JF, Carskadon MA, Tiemeier H, Cecil CAM
Magazine: Journal of Child Psychology and Psychiatry
Begin- en eindpagina: 1061-1069
Link: https://acamh.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/jcpp.13252
Auteur: Sol CM, Gaylord A, Santos S, Jaddoe VWV, Felix JF, Trasande L
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Taeubert MJ, de Prado-Bert P, Geurtsen ML, Mancano G, Vermeulen MJ, Reiss IKM, Caramaschi D, Sunyer J, Sharp GC, Julvez J, Muckenthaler MU, Felix JF
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Sharp GC, Alfano R, Ghantous A, Urquiza J, Rifas-Shiman SL, Page CM, Jin J, Fernández-Barrés S, Santorelli G, Tindula G, Yousefi P, Küpers L, Ruiz-Arenas C, Jaddoe VWV, DeMeo D, Fossati S, Wright J, Huen K, Popovic M, Nohr EA, Davey Smith G, Lepeule J, Baccarelli A, Magnus MC, Nystad W, Casas M, Oken E, Håberg SE, Vafeiadi M, Roumeliotaki T, Vrijheid M, Munthe-Kaas MC, Eskenazi B, Ronfani L, Holland N, Chatzi L, Meltzer HM, Herceg Z, Plusquin M, Bustamante M, Hivert MF, Lawlor DA, Sørensen
Magazine: International Journal of Epidemiology
Begin- en eindpagina: 1-19
Link: https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyaa267/6124902
Auteur: Marques I, Santos S, Monasso GS, Fossati S, Vrijheid M, Nieuwenhuijsen M, Jaddoe VWV, Felix JF
Magazine: Epigenetics
Begin- en eindpagina: 1-11
Auteur: Solomon O, Huen K, Yousefi P, Küpers LK, González JR, Suderman M, Reese SE, Page CM, Gruzieva O, Rzehak P, Gao L, Bakulski KM, Novoloaca A, Allard C, Pappa I, Llambrich M, Vives M, Jima DD, Kvist T, Baccarelli A, White C, Rezwan FI, Sharp GC, Tindula G, Bergström A, Grote V, Dou JF, Isaevska E, Magnus MC, Corpeleijn E, Perron P, Jaddoe VWV, Nohr EA, Maitre L, Foraster M, Hoyo C, Håberg SE, Lahti J, DeMeo DL, Zhang H, Karmaus W, Kull I, Koletzko B, Feinberg JI, Gagliardi L, Bouchard L, Ramlau
Magazine: Reviews in Mutation Research
Auteur: Voerman E, Jaddoe VWV, Shokry E, Ruijter GJG, Felix JF, Koletzko B, Gaillard R
Magazine: Pediatric Obesity
Auteur: Monasso GS, Santos S, Geurtsen ML, Heil SG, Felix JF, Jaddoe VWV
Magazine: Journal of Nutrition
Begin- en eindpagina: 1628-1636
Auteur: Caramaschi D, Neumann A, Cardenas A, Tindula G, Alemany S, Zillich L, Pesce G, Lahti JMT, Havdahl A, Mulder R, Felix JF, Tiemeier H, Sirignano L, Frank J, Witt SH, Rietschel M, Deuschle M, Huen K, Eskenazi B, Send TS, Ferrer M, Gilles M, de Agostini M, Baïz N, Rifas-Shiman SL, Kvist T, Czamara D, Tuominen ST, Relton CL, Rai D, London SJ, Räikkönen K, Holland N, Annesi-Maesano I, Streit F, Hivert MF, Oken E, Sunyer J, Cecil CAM, Sharp G
Magazine: Molecular Psychiatry
Begin- en eindpagina: 2126-2135
Auteur: Monasso GS, Voortman T, Felix JF
Magazine: Epigenetics
Begin- en eindpagina: 1562-1572
Auteur: Wahab RJ, Jaddoe VWV, Voerman E, Ruijter GJG, Felix JF, Marchioro L, Uhl O, Shokry E, Koletzko B, Gaillard R
Magazine: Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism
Begin- en eindpagina: 315-327
Auteur: Neumann A, Pingault JB, Felix JF, Jaddoe VWV, Tiemeier H, Cecil C, Walton E
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Luo M, Meehan AJ, Walton E, Röder S, Herberth G, Zenclussen AC, Cosín-Tomás M, Sunyer J, Mulder RH, Cortes Hidalgo AP, Bakermans-Kranenburg MJ, Felix JF, Relton C, Suderman M, Pappa I, Kok R, Tiemeier H, van IJzendoorn MH, Barker ED, Cecil CAM
Magazine: American Journal of Medical Genetics Part B: Neuropsychiatric Genetics
Begin- en eindpagina: 228-241
Auteur: Geurtsen, Madelon L., Jaddoe, Vincent W. V., Salas, Lucas A., Santos, Susana, Felix, Janine F.
Magazine: Clinical Epigenetics
Begin- en eindpagina: 3-3
Link: http://10.1186/s13148-019-0799-6
Auteur: Caramaschi, Doretta, Hatcher, Charlie, Mulder, Rosa H., Felix, Janine F., Cecil, Charlotte A. M., Relton, Caroline L., Walton, Esther
Magazine: Clinical Epigenetics
Begin- en eindpagina: 8-8
Link: http://10.1186/s13148-019-0793-z
Auteur: Merid SK, Novoloaca A, Sharp GC, Küpers LK, Kho AT, Roy R, Gao L, Annesi-Maesano I, Jain P, Plusquin M, Kogevinas M, Allard C, Vehmeijer FO, Kazmi N, Salas LA, Rezwan FI, Zhang H, Sebert S, Czamara D, Rifas-Shiman SL, Melton PE, Lawlor DA, Pershagen G, Breton CV, Huen K, Baiz N, Gagliardi L, Nawrot TS, Corpeleijn E, Perron P, Duijts L, Nohr EA, Bustamante M, Ewart SL, Karmaus W, Zhao S, Page CM, Herceg Z, Jarvelin MR, Lahti J, Baccarelli AA, Anderson D, Kachroo P, Relton CL, Bergström A, Esken
Magazine: Genome medicine
Begin- en eindpagina: 25-25
Link: https://genomemedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13073-020-0716-9
Auteur: Küpers LK, Fernández-Barrés S, Mancano G, Johnson L, Ott R, Vioque J, Colombo M, Landgraf K, Tobi EW, Körner A, Gaillard R, de Vries JHM, Jaddoe VWV, Vrijheid M, Sharp GC, Felix JF
Magazine: Diabetes Care
Begin- en eindpagina: 1822-1832
Auteur: Sammallahti S, Cortes Hidalgo AP, Tuominen S, Malmberg A, Mulder RH, Brunst KJ, Alemany S, McBride NS, Yousefi P, Heiss JA, McRae N, Page CM, Jin J, Pesce G, Caramaschi D, Rifas-Shiman SL, Koen N, Adams CD, Magnus MC, Baïz N, Ratanatharathorn A, Czamara D, Håberg SE, Colicino E, Baccarelli AA, Cardenas A, DeMeo DL, Lawlor DA, Relton CL, Felix JF, van IJzendoorn MH, Bakermans-Kranenburg MJ, Kajantie E, Räikkönen K, Sunyer J, Sharp GC, Houtepen LC, Nohr EA, Sørensen TIA, Téllez-Rojo MM, Wrig
Magazine: Molecular Psychiatry
Auteur: Neumann, Alexander, Walton, Esther, Alemany, Silvia, Cecil, Charlotte, González, Juan Ramon, Jima, Dereje D., Lahti, Jari, Tuominen, Samuli T., Barker, Edward D., Binder, Elisabeth, Caramaschi, Doretta, Carracedo, Ángel, Czamara, Darina, Evandt, Jorunn, Felix, Janine F., Fuemmeler, Bernard F., Gutzkow, Kristine B., Hoyo, Cathrine, Julvez, Jordi, Kajantie, Eero, Laivuori, Hannele, Maguire, Rachel, Maitre, Léa, Murphy, Susan K., Murcia, Mario, Villa, Pia M., Sharp, Gemma, Sunyer, Jordi, Raikkö
Magazine: BioRxiv
Begin- en eindpagina: 1-34
Link: http://10.1101/806844
Auteur: Mulder RH, Neumann A, Cecil CAM, Walton E, Houtepen LC, Simpkin AJ, Rijlaarsdam J, Heijmans BT, Gaunt TR, Felix JF, Jaddoe VWV, Bakermans-Kranenburg MJ, Tiemeier H, Relton CL, van IJzendoorn MH, Suderman M
Magazine: Human Molecular Genetics
Link: https://academic.oup.com/hmg/advance-article/doi/10.1093/hmg/ddaa280/6101449
Auteur: Geurtsen ML, Wahab RJ, Felix JF, Gaillard R, Jaddoe VWV
Magazine: Hepatology
Begin- en eindpagina: 1902-1913
Auteur: Monasso GS, Jaddoe VWV, Küpers LK, Felix JF
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Dall' Aglio L, Rijlaarsdam J, Mulder RH, Neumann A, Felix JF, Kok R, Bakermans-Kranenburg MJ, van Ijzendoorn MH, Tiemeier H, Cecil CAM
Magazine: Psychological Medicine
Begin- en eindpagina: 1-11
Auteur: Vehmeijer FOL, Küpers LK, Sharp GC, Salas LA, Lent S, Jima DD, Tindula G, Reese S, Qi C, Gruzieva O, Page C, Rezwan FI, Melton PE, Nohr E, Escaramís G, Rzehak P, Heiskala A, Gong T, Tuominen ST, Gao L, Ross JP, Starling AP, Holloway JW, Yousefi P, Aasvang GM, Beilin LJ, Bergström A, Binder E, Chatzi L, Corpeleijn E, Czamara D, Eskenazi B, Ewart S, Ferre N, Grote V, Gruszfeld D, Håberg SE, Hoyo C, Huen K, Karlsson R, Kull I, Langhendries JP, Lepeule J, Magnus MC, Maguire RL, Molloy PL, Monner
Magazine: Genome medicine
Begin- en eindpagina: 105-105
Link: http://10.1186/s13073-020-00810-w
Auteur: Yeung EH, Guan W, Zeng X, Salas LA, Mumford SL, de Prado Bert P, van Meel ER, Malmberg A, Sunyer J, Duijts L, Felix JF, Czamara D, Hämäläinen E, Binder EB, Räikkönen K, Lahti J, London SJ, Silver RM, Schisterman EF
Magazine: Clinical Epigenetics
Begin- en eindpagina: 60-60
Link: http://10.1186/s13148-020-00852-2
Auteur: Eckl M, Brouwer-Brolsma E, Küpers L
Magazine: Nutrients
Begin- en eindpagina: 582-582
Link: https://www.mdpi.com/2072-6643/13/2/582
Auteur: Monasso GS, Küpers LK, Jaddoe VWV, Heil SG, Felix JF
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Monasso GS, Felix JF, Heil SG, de Rijke YB, Gaillard R, Jaddoe VWV
Magazine: Clinical Nutrition
Begin- en eindpagina: 5133-5140
Auteur: Ronkainen J, Heiskala A, Vehmeijer FOL, Lowry E, Caramaschi D, Estrada Gutierrez G, Heiss JA, Hummel N, Keikkala E, Kvist T, Kupsco A, Melton PE, Pesce G, Soomro MH, Vives-Usano M, Baiz N, Binder E, Czamara D, Guxens M, Mustaniemi S, London SJ, Rauschert S, Vääräsmäki M, Vrijheid M, Ziegler AG, Annesi-Maesano I, Bustamante M, Huang RC, Hummel S, Just AC, Kajantie E, Lahti J, Lawlor D, Räikkönen K, Järvelin MR, Felix JF, Sebert S
Magazine: Epigenetics
Begin- en eindpagina: 1-13
Link: http://10.1080/15592294.2020.1864171
Auteur: Voerman E, Jaddoe VWV, Uhl O, Shokry E, Horak J, Felix JF, Koletzko B, Gaillard R
Magazine: Metabolomics
Begin- en eindpagina: 43-43
Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7089886/
Auteur: Küpers LK, Fernández-Barrés S, Nounu A, Friedman C, Fore R, Mancano G, Dabelea D, Rifas-Shiman SL, Mulder RH, Oken E, Johnson L, Bustamante M, Jaddoe VWV, Hivert MF, Starling AP, de Vries JHM, Sharp GC, Vrijheid M, Felix JF
Magazine: Epigenetics
Begin- en eindpagina: 1419-1431
Auteur: Sammallahti S, Koopman-Verhoeff ME, Binter AC, Mulder RH, Cabré-Riera A, Kvist T, Malmberg ALK, Pesce G, Plancoulaine S, Heiss JA, Rifas-Shiman SL, Röder SW, Starling AP, Wilson R, Guerlich K, Haftorn KL, Page CM, Luik AI, Tiemeier H, Felix JF, Raikkonen K, Lahti J, Relton CL, Sharp GC, Waldenberger M, Grote V, Heude B, Annesi-Maesano I, Hivert MF, Zenclussen AC, Herberth G, Dabelea D, Grazuleviciene R, Vafeiadi M, Håberg SE, London SJ, Guxens M, Richmond RC, Cecil CAM
Magazine: Clinical Epigenetics
Auteur: Tobi EW, Juvinao-Quintero DL, Ronkainen J, Ott R, Alfano R, Canouil M, Geurtsen ML, Khamis A, Küpers LK, Lim IY, Perron P, Pesce G, Tuhkanen J, Starling AP, Andrew T, Binder E, Caiazzo R, Chan JKY, Gaillard R, Gluckman PD, Keikkala E, Karnani N, Mustaniemi S, Nawrot TS, Pattou F, Plusquin M, Raverdy V, Tan KH, Tzala E, Raikkonen K, Winkler C, Ziegler AG, Annesi-Maesano I, Bouchard L, Chong YS, Dabelea D, Felix JF, Heude B, Jaddoe VWV, Lahti J, Reimann B, Vääräsmäki M, Bonnefond A, Froguel P
Magazine: Diabetes Care
Begin- en eindpagina: 614-623
Auteur: Sikdar, Sinjini, Joehanes, Roby, Joubert, Bonnie R, Xu, Cheng-Jian, Vives-Usano, Marta, Rezwan, Faisal I, Felix, Janine F, Ward, James M, Guan, Weihua, Richmond, Rebecca C, Brody, Jennifer A, Küpers, Leanne K, Baïz, Nour, Håberg, Siri E, Smith, Jennifer A, Reese, Sarah E, Aslibekyan, Stella, Hoyo, Cathrine, Dhingra, Radhika, Markunas, Christina A, Xu, Tao, Reynolds, Lindsay M, Just, Allan C, Mandaviya, Pooja R, Ghantous, Akram, Bennett, Brian D, Wang, Tianyuan, Consortium, The BIOS, Bakulski,
Magazine: Epigenomics
Begin- en eindpagina: 1487-1500
Link: http://10.2217/epi-2019-0066
Auteur: Küpers, Leanne K., Monnereau, Claire, Sharp, Gemma C., Yousefi, Paul, Salas, Lucas A., Ghantous, Akram, Page, Christian M., Reese, Sarah E., Wilcox, Allen J., Czamara, Darina, Starling, Anne P., Novoloaca, Alexei, Lent, Samantha, Roy, Ritu, Hoyo, Cathrine, Breton, Carrie V., Allard, Catherine, Just, Allan C., Bakulski, Kelly M., Holloway, John W., Everson, Todd M., Xu, Cheng-Jian, Huang, Rae-Chi, van der Plaat, Diana A., Wielscher, Matthias, Merid, Simon Kebede, Ullemar, Vilhelmina, Rezwan, Fai
Magazine: Nature Communications
Begin- en eindpagina: 1893-1892
Link: http://10.1038/s41467-019-09671-3
Auteur: Janine Felix
Auteur: Janine Felix
Auteur: Janine Felix