Ontwikkeling Verpleegkundige Richtlijn Onvrijwillige zorg
Aanleiding
In zowel de ouderenzorg als verstandelijk gehandicaptenzorg wordt veelvuldig onvrijwillige zorg toegepast. Dit is zorg waartegen de cliënt of zijn vertegenwoordiger zich verzet. De roep om de inzet van onvrijwillige zorg te voorkomen neemt toe, maar praktische handvatten met aanbevelingen zijn er nog niet.
Doel
Doel van de ontwikkelde 'verpleegkundige richtlijn onvrijwillige zorg' is het ondersteunen van verpleegkundige beroepsgroepen bij het kiezen van de juiste zorg en interventies om de toepassing van onvrijwillige zorg te voorkomen en te verminderen.
Doelgroep
De richtlijn is bedoeld voor verzorgenden, verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en begeleiders die werkzaam zijn in de langdurige ouderenzorg en verstandelijk gehandicaptenzorg.
Onderzoeksopzet
De richtlijn is ontwikkeld volgens de leidraad van de AQUA-Advies- en expertgroep Kwaliteitstandaarden. Het ontwikkeltraject is gestart met een knelpuntenanalyse. De knelpuntenanalyse bestond uit:
- Een online survey voor professionele zorgverleners uit de langdurige ouderenzorg en verstandelijk gehandicaptenzorg
- Twee focusgroepbijeenkomsten: 1 bijeenkomst voor de verstandelijk gehandicaptenzorg en 1 bijeenkomst voor de ouderenzorg
- Een quickscan van de wetenschappelijke literatuur.
Op basis van de alternatieve knelpuntenanalyse zijn uitgangsvragen geformuleerd. Deze uitgangsvragen zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de werk- en projectgroep. Voor de beantwoording van de uitgangsvragen is gezocht naar wetenschappelijke en grijze literatuur. Waar mogelijk is voor de uitwerking van de uitgangsvragen de verbinding gelegd met bestaande richtlijnen.
Resultaat
De richtlijn bevat 2 modules en geeft antwoord op de volgende vragen:
- Welke factoren vergroten het risico op de toepassing van onvrijwillige zorg?
- Welke instrumenten zijn er beschikbaar voor het in kaart brengen van risicofactoren voor de toepassing van onvrijwillige zorg?
- Welke interventies zijn effectief in het voorkomen en/of verminderen van de toepassing van onvrijwillige zorg?