Oplossingsgericht werken aan Duurzame Inzetbaarheid in de Zorgsector: cluster gerandomiseerde interventie studie naar de effectiviteit van deze methodiek
Duurzame inzetbaarheid in de zorgsector
Vraagstuk
‘Oplossingsgericht werken aan Duurzame INzetbaarheid’ (ODIN) is een methodiek om de duurzame inzetbaarheid van werknemers en de coachingsvaardigheden van leidinggevenden in de zorg te vergroten. In aansluiting op een probleem- en oplossingsinventarisatie volgen maatwerkafspraken, gericht op duurzame inzetbaarheid. Na een veelbelovend pilot-onderzoek is in deze vervolgstudie de effectiviteit van de methodiek onderzocht.
Onderzoek
Verschillende uitkomstmaten – van vitaliteit tot productiviteit – zijn via vragenlijsten gemeten vóór de interventie en na zes maanden. Een jaar na de interventie zijn interviews gehouden met medewerkers en leidinggevenden over de vraag waarom medewerkers wel of niet deelnamen.
Uitkomst
De interventiegroep laat een iets betere score zien op vitaliteit, maar dit verschil is niet statistisch significant. ODIN is niet aantoonbaar effectiever dan de reguliere werkwijze, mogelijk vanwege de korte follow-up en de relatief kleine groep waarop de effectanalyses zijn gebaseerd. De verdiepende interviews laten zien dat veel medewerkers en leidinggevenden wel voordelen zien in de ODIN-methodiek, mits er enkele aanpassingen worden doorgevoerd.
Producten
Verslagen
Eindverslag
Achtergrond
De methodiek ‘Oplossingsgericht werken aan Duurzame INzetbaarheid’ (ODIN) is een in Groningen ontwikkelde methodiek die bestaat uit een trainingsmodule voor leidinggevenden, een probleem- en oplossingsinventarisatie door werknemers, een tweegesprek tussen leidinggevende en werknemer en het opstellen van een actieplan, met als doel te komen tot concrete maatwerkafspraken gericht op het verbeteren van de duurzame inzetbaarheid van werknemers in de zorg. Het betreft een integrale aanpak gericht op zowel de individuele medewerker als het individu en zijn/haar werkomgeving.
Methode
De studie betreft een geclusterd gerandomiseerd gecontroleerde studie naar het effect van de ODIN methodiek voor werknemers in de zorgsector in vergelijking met de dagelijkse praktijk. De uitkomstmaten – vitaliteit, bevlogenheid, werkvermogen, productiviteit, gezondheid, career management preparedness (self-efficacy), baanzekerheid – zijn met behulp van vragenlijsten gemeten vóór de interventie en na 6 maanden. Daarnaast zijn er 12 maanden na de interventie in een verdiepend onderzoek interviews gehouden naar reden waarom medewerkers al dan niet deelnemen aan de interventie gedurende het implementatieproces zowel vanuit het perspectief van de medewerkers als leidinggevenden.
Resultaten
Uit de multi-level analyses blijkt dat de ODIN-methodiek niet resulteert in een verbetering van de inzetbaarheid van medewerkers in vergelijking met de reguliere praktijk als het gaat om vitaliteit, bevlogenheid, self-efficacy, werkvermogen en productiviteit. De interventiegroep laat na gebruik van de interventie een iets betere score zien op de primaire uitkomstmaat vitaliteit in vergelijking met de controlegroep (B=1.21 95% BI = -3.42 tot 5.83). Echter, dit verschil is niet statistisch significant. Ook zijn geen statistisch significante verschillen gevonden tussen de twee groepen op de overige uitkomstmaten.
Conclusie
Er is geen wetenschappelijk bewijs gevonden van de effectiviteit van de methodiek ‘Oplossingsgericht werken aan Duurzame INzetbaarheid’ ten opzichte van de reguliere werkwijze voor medewerkers binnen het ziekenhuis. De relatief kleine groep data van medewerkers waarop de effectanalyses zijn uitgevoerd en de korte follow-up kunnen mogelijke verklaringen zijn voor het niet vinden van effecten.
De procesevaluatie en verdiepende interviews laten zien dat voor een groot deel van de medewerkers en leidinggevende wel degelijk voordelen zitten aan de werkwijze van de ODIN methodiek, maar deze uiten zich niet in veranderingen op de primaire en secundaire effectmaten 6 maanden na de interventie.