participatie in co-creatie met inwoners in Drenthe
Aanleiding/achtergrond
Passende zorg als onderdeel van IZA, WOZO en GALA vraagt vanaf het eerste begin een gelijkwaardige samenwerking met inwoners en patiënten en een volwaardige vertegenwoordiging op alle onderdelen van de participatieadder. Bij de opzet en uitwerking van de Drentse IZA-verkenning: Gezonde Marke zijn inwoners nog te weinig vanuit een gelijkwaardige rol betrokken. In de participatiehub krijgt inwonersparticipatie in brede zin een volwaardige plek en is vertrekpunt van hoe zorg voor door en met inwoners en professionals anders kan worden georganiseerd. Een inventarisatie van inwonerswensen in brede diversiteit, die recht doet aan Drentse situatie, is de basis van hoe de participatie hub eruit moet gaan zien. De regie en het eigenaarschap ligt bij inwoners. Voor uitvoeringstaken wordt gekeken wat inwoners daar zelf in kunnen en willen betekenen en wat de rol van professionals kan zijn in vooral ondersteunende en faciliterende rollen. Dat vraagt om onderlinge afstemming en samenwerking.
Doel
Drentse inwoners op basis van gelijkwaardigheid en gedeeld eigenaarschap betrekken bij zorg en ondersteuning om dit voor iedereen toegankelijk, goed en betaalbaar te organiseren. De organisatie start met het ontwikkelen van een gedeelde visie op inwonersparticipatie en het ontwikkelen van een participatieve benadering die recht doet aan wat bij inwoners, patiënt- en clientbewegingen en ervaringsdeskundigheid leeft. Door goed te luisteren naar hun diverse stemmen en behoeften komen wensen en diensten in beeld waar de participatiehub een ondersteunende rol in kan spelen. De regie ligt bij een brede beweging van inwonersinitiatieven. Er wordt samengewerkt met professionals die vooral een faciliterende rol innemen.
Aanpak/werkwijze
Er wordt van onderop gewerkt en gestart met vorming van een projectgroep met inwonervertegenwoordigers vanuit negen collectieven en de beweging stem van ouderen. Samen bespreken ze de processtappen. Via hen en het breed ontsluiten van netwerkcontacten wil de organisatie vervolgens een brede groep van inwoners bereiken. Ze zoeken antwoord op diverse vragen die leiden tot een ontwerp voor een participatiehub. Een vraag betreft ook afstemming en de samenwerking met professionals. Er worden verschillende methodieken gebruikt waaronder een burgerberaad maar ook digitale raadpleging en focusbijeenkomsten. Er wordt afstemming gezocht met voorbeeldinitiatieven elders en het ZonMW onderzoek vanuit de universiteit Wageningen rond werkende elementen van inwonersparticipatie.
Samenwerkingspartners
Inwoners zijn in the lead. Trekkers zijn Drents Collectief, Platform Pouwer, Kracht van de Veenkoloniën, vrijwilligersinitiatieven, LHBTIQ+ en leden van de werkgroep doveninclusie, NLZVE. Gezamenlijk maken zij het plan voor coalitievorming, benoemen ze participatieopgaven en articuleren vragen, die ondersteuning behoeven om de passende zorg nog beter te kunnen organiseren en daarmee (professionele) zorg te ontlasten. Er wordt gestreefd naar vorming van één participatie hub. Het unieke is dat in deze samenwerking het eigenaarschap en de regie bij inwoners ligt. Naast inzet van eigen expertise, huren zij zo nodig expertise in bij professionals zoals BOKD, ZIF, welzijnsorganisaties, Zorgbelang, CMO Stamm, gemeenten.
(Verwachte) Resultaten
Na een half jaar is helder hoe de Drentse participatie hub eruit gaat zien: inhoudelijk, organisatorisch, financieel, in de governance en in de samenwerking met professionals. Er is een antwoord gevonden op hoe gelijkwaardige inwonerparticipatie vorm te geven. Eigenaarschap en zeggenschap ligt bij de inwonersinitiatieven en er wordt samengewerkt met professionals als dat nodig is. Deze vorm van participatie is uniek en draagt eraan bij dat inwoners, patiënten en cliënten nog veel beter gehoord en direct betrokken zijn bij ontwikkelingen die hen betreffen en waarvan steeds meer verwacht wordt dat ze daar ook zelf een actieve rol in blijven vervullen.