POLAR: Psychosociale effecten van coronamaatregelen bij mensen met Alzheimer
Projectomschrijving
POLAR heeft als doel om mensen met Alzheimer weerbaarder te maken tegen de gevolgen van de coronamaatregelen. Zij hebben het namelijk zwaar tijdens corona. Niet alleen zijn de patiënten extra vatbaar voor het virus, ook worden de mantelzorgers hard geraakt door de maatregelen. De meeste mensen met Alzheimer wonen thuis en maken gebruik van (in)formele zorg en steunnetwerken. Formele zorg betreft bijv. casemanagement en dagbesteding en deze zijn door de maatregelen vaak gestopt. De druk op de mantelzorger is hierdoor flink toegenomen.
POLAR brengt de effecten in kaart van corona op gedrag, stemming en functioneren van de patiënt, belasting van de naasten en zorggebruik. Daarnaast worden online informatie-tools ontwikkeld over het omgaan met de gevolgen van de corona-maatregelen. Dit draagt bij om het steunsysteem rondom mensen met Alzheimer tijdens én na COVID-19 positief te beïnvloeden.
POLAR is een samenwerking van Alzheimercentrum Amsterdam, Amsterdam UMC, Alzheimer Nederland en Pharos.
Eerste resultaten
Tijdens de tweede lockdown pasten patiënten en zorgverleners zich beter aan aan de uitdagingen van de lockdown. De psychosociale en gedragseffecten namen af en patiënten ervoeren meer sociale steun in vergelijking met de eerste lockdown. Ondersteuning van familie en vrienden blijkt een belangrijke beschermende factor voor negatieve uitkomsten bij patiënten en zorgverleners. In januari 2022 werden de eerste resultaten gepubliceerd in de Journal of Alzheimer's Disease.
Producten
Auteur: Alzheimercentrum Amsterdam
Link: http://www.alzheimercentrum.nl/wetenschap/lopend-onderzoek/polar
Auteur: Lisa Waterink, Els D Bakker, Leonie N C Visser, Francesca Mangialasche, Miia Kivipelto, Kay Deckers, Sebastian Köhler, Sietske A M Sikkes, Niels D Prins, Philip Scheltens, Wiesje M van der Flier, Marissa D Zwan
Magazine: Frontiers in Psychiatry
Auteur: Els D Bakker, Ingrid S van Maurik, Arenda Mank, Marissa D Zwan, Lisa Waterink, Susanne van den Buuse, Jennifer R van den Broeke, Freek Gillissen, Marleen van de Beek, Evelien Lemstra, Karlijn A van den Bosch, Mardou van Leeuwenstijn, Femke H Bouwman, Philip Scheltens, Wiesje M van der Flier
Magazine: Journal of Alzheimer's disease
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35034903/
Auteur: van Maurik IS, Bakker ED, van den Buuse S, Gillissen F, van de Beek M, Lemstra E, Mank A, van den Bosch KA, van Leeuwenstijn M, Bouwman FH, Scheltens P, van der Flier WM.
Magazine: Frontiers in Psychiatry
Auteur: Els D. Bakker, Stéphanie L. van der Pas, Marissa D. Zwan, Freek Gillissen, Femke H. Bouwman, Philip Scheltens, Wiesje M. van der Flier & Ingrid S. van Maurik
Magazine: Alzheimer's research & therapy
Link: https://alzres.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13195-023-01226-5
Auteur: Dinant Bekkenkamp & Carolien Smits
Link: https://www.alzheimervrijwilligers.nl/dossiers/coronavirus
Auteur: Jennifer van den Broeke & Carolien Smits (Pharos)
Link: https://www.youtube.com/playlist?list=PLIZqSXp-WkO5UrPRX3gwlrRjvM48ubHzU
Auteur: Carolien Smits, Pharos
Link: https://www.coronatijden.nl/resultaten-polar/
Auteur: RIVM: G Engels; T Kuijpers; M Gerkema; M Schipper; G-C Herber
Auteur: RIVM
Link: https://www.rivm.nl/publicaties/coronavirus-covid-19-thuiswonende-ouderen
Auteur: RIVM
Auteur: Femke Bouwman, Freek Gillissen en Els Bakker
Link: https://www.alzheimercentrum.nl/patienten/presentaties/
Auteur: Freek Gillissen en Els Bakker
Auteur: Els Bakker & Willem de Haan
Link: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=O1tkDAXq7t0
Auteur: Carolien Smits, Pharos
Link: https://www.coronatijden.nl/resultaten-polar/
Verslagen
Samenvatting van de aanvraag
Mensen met cognitieve achteruitgang en dementie worden dubbel geraakt door Covid19. Zij lopen risico op een ernstige verschijningsvorm van de ziekte. Bovendien hebben de beperkende maatregelen grote impact op de steunnetwerken om hen heen. In het nieuws is aandacht voor de mensen in de verpleeghuizen. Het grootste gedeelte van de mensen met dementie woont echter thuis. POLAR heeft als doelstelling om de impact van de corona-maatregelen op één van de meest kwetsbare populaties, namelijk mensen met (risico op) dementie inzichtelijk te maken en een strategie te ontwikkelen om de psychosociale gevolgen van de coronamaatregelen te beperken door de netwerken rondom hen te verstevigen. Dit doel bereikt POLAR door de uitvoer van zes taken: (1) we meten de psychologische effecten van de coronamatregelen, het emotioneel welbevinden en de belasting van de naaste middels een online survey in drie populaties (Amsterdam Dementia Cohort, ledenpanel Alzheimer Nederland, hersenonderzoek.nl), aangevuld met interviews in onder-gerepresenteerde populaties; (2) we evalueren de impact op cognitieve achteruitgang; (3) we meten de effecten op de geconsumeerde zorg door het linken van onze gegevens aan externe registers; (4) we identificeren rode vlaggen voor de meest kwetsbare groepen, met oog voor een mogelijk toegenomen ongelijkheid. In parallel (5) ontwikkelen we in co-creatie met de doelgroepen informatiemateriaal voor burgers, mensen met dementie en naasten. We ontwikkelen interactieve webinars voor intermediairs van Alzheimer Nederland en professionals in zorg en welzijn. We implementeren (6) de ontwikkelde producten met een landelijke online strategie en een lokale proeftuin in de wijk in Amsterdam Noord. POLAR is een samenwerking van Alzheimercentrum Amsterdam, Pharos en Alzheimer Nederland. Door mensen met dementie en hun naasten weerbaarder te maken tegen de gevolgen van de coronamaatregelen, beoogt POLAR bij te dragen aan een veerkrachtige en dementievriendelijke maatschappij.