Polyfarmacie bij ouderen: naar een beter medicatiebeleid

In deze richtlijn staan 65-plussers die veel medicijnen gebruiken centraal. Doel is een veilige en goed afgestemde behandeling met geneesmiddelen bij ouderen die dagelijks vijf of meer geneesmiddelen langdurig gebruiken en extra kwetsbaar zijn. Dit is het geval als 65-plussers niet-zelfstandig wonen, verschillende chronische aandoeningen hebben, als de nieren minder goed werken, als zij afgelopen jaar gevallen zijn, als zij regelmatig moeite hebben met het innemen van hun medicatie, of als zij duidelijk meer vergeetachtig worden. De richtlijn Polyfarmacie bij ouderen adviseert om bij deze ouderen elk jaar een zogenoemde medicatiebeoordeling te doen. Dit moet gezondheidsschade voorkomen door bijwerkingen of verkeerd gebruik van geneesmiddelen of door geneesmiddelen die minder geschikt zijn voor ouderen. De richtlijn helpt om de juiste keuzes te maken. Bij de medicatiebeoordeling komen arts, apotheker en patiënt samen tot afspraken over het gebruik van de juiste medicijnen. De arts en apotheker kijken naar het medicijngebruik, de effectiviteit (zijn de middelen wel nodig) en de veiligheid (zijn ze geschikt voor ouderen, zijn er bijwerkingen). Voor de patiënt is het belangrijk te kijken naar de wensen en bezwaren: voldoet het medicijngebruik aan de verwachtingen, past het medicijngebruik in de dagelijkse routine, begrijpt de patiënt wat hij slikt en waarom, en lukt het om de medicijnen goed in te nemen? Naar schatting komen 300.000 patiënten in Nederland in aanmerking voor een jaarlijkse medicatiebeoordeling. Een medicatiebeoordeling volgens de richtlijn neemt 1 à 2 uur per patiënt in beslag van de zorgverleners. Voor deze tijdsinvestering is nog geen passend tarief beschikbaar. Om de medicatiebeoordeling volgens de richtlijn uit te voeren, is ook een goed werkend elektronisch medicatiedossier nodig. Het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie hebben de richtlijn Polyfarmacie bij ouderen opgesteld samen met de KNMP (apothekers), Verenso (specialisten in ouderengeneeskunde), de Orde van Medisch Specialisten en het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM). In een bijlage bij de richtlijn is de patiëntenbrief ‘Ouderen die veel medicijnen gebruiken’ opgenomen met uitleg aan de patiënt.