Pre- en Post Natale Cursus voor Marokkaanse (Aanstaande) Moeders
Aanstaande Marokkaanse moeders en moeders van jonge kinderen (tot 2,5 jaar) worden in Alphen aan den Rijn onvoldoende bereikt door organisaties voor opvoedingsondersteuning. In dit project werkt ActiVite, een zorgorganisatie die bijdraagt aan de gezonde woon- en leefomgeving van mensen, samen met ‘Kom Erbij’, een initiatief van JSO, expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding. In het kader van preventie en vroegsignalering, gaan deze organisaties een bestaande zwangerschapscursus aanpassen en opvoedingsondersteuning ontwikkelen. Het doel is dat Marokkaanse ouders in Alphen aan den Rijn hierdoor beter voorbereid zijn op het (aanstaande) ouderschap.
Drie focusgroepen met (aanstaande) moeders genereren inzicht in hoe deze vrouwen aankijken tegen de periode van zwangerschap tot het opgroeien en opvoeden van kleine kinderen. Aan de hand van deze inzichten wordt de pré- en postnatale zwangerschapscursussen bijgesteld en wordt een serie bijeenkomsten met groepsgerichte opvoedingsondersteuning ontwikkeld. De uitkomsten van het project worden vastgelegd in twee handboeken.
Verslagen
Eindverslag
Doelstelling van het project
Het project, plaatsgevonden in Alphen a/d Rijn, heeft als hoofddoel het bereik van de pre- en postnatale cursus en opvoedingsondersteuning onder de Marokkaanse (aanstaande) moeders te verhogen door in te spelen op de wensen en perceptie van de doelgroep.
Het project bied inzicht in:
- Wat de doelgroep belangrijk vindt in zorg rondom zwangerschap, bevalling, kraamperiode en opvoeding van jonge kinderen;
- Welke steun zij ontvangen van wie en wanneer;
- Wanneer en hoe de Marokkaanse jonge vrouwen geïnformeerd willen worden m.b.t. relevante zaken rondom zwangerschap, bevalling en opvoeding;
- Hoe de doelgroep het beste bereikt en gemotiveerd wordt om deel te nemen aan het ondersteunings- en zorgaanbod. De verkregen informatie is gebruikt voor het aanpassen van de pre- en postnatale cursus voor de doelgroep en een aanbod opvoedingsondersteuning voor de groep moeders die al in het eerste jaar na de geboorte van de baby aanvangt.
Proces en inzichten
Er is gebruik gemaakt van focusgroep discussies. Deze discussies zijn gehouden met 3 groepen, bestaande uit:
1. Marokkaanse jonge vrouwen van 15 t/m 20 jaar, niet zwanger waren en geen kinderen.
2. Marokkaanse vrouwen met kinderen van 1-6 jaar (enkelen waren) tijdens het interview zwanger van 2e kind.
3. Marokkaanse vrouwen met twee of meer kinderen van 1 - 13 jaar. Deze vrouwen waren niet zwanger.
Er is samenwerk gewerkt met Kom Erbij JSO Expertisecentrum en verloskundigen, de JGZ en het vrouwen trefcentrum zijn nauw betrokken. Deelnemers zijn vooral geworven via het informele netwerk van Marokkaanse consulenten en gebruikers van Kom Erbij, verloskundigenpraktijken, afdeling verloskunde van het Rijnlandziekenhuis en consultatiebureaus voor zuigelingen en peuters. Alle relevante partijen zijn schriftelijk geïnformeerd en benaderd door de projectleider. De focusgroepen zijn begeleid door een ervaren moderator en een Marokkaanse consulente van Kom Erbij.
De inzichten zijn verwerkt tot conceptaanpassing van draaiboek pre- en postnatale cursussen. Een 1e opzet van groepsbijeenkomsten in de cursus is getoetst bij afgevaardigden van focusgroepen 1 & 2. De docent gaf voorlichting hoe de cursus is opgebouwd en heeft beeldmateriaal laten zien en gevraagd naar input voor de PR – en wervingsactiviteiten.
Er is een uitnodigingsbrief ‘Zwangerschapsgym; informatie en oefeningen voor Marokkaanse zwangere vrouwen’ ontwikkeld en verspreid onder verloskundigen. De cursussen zijn op meerdere locaties aangeboden. Ondanks PR- en wervingsactiviteiten hebben er geen Marokkaanse vrouwen uit de doelgroep de cursus gevolgd.
Kom Erbij heeft van januari 2010 t/m april 2011 vijf bijeenkomsten georganiseerd. De opkomsten waren zeer matig. Uit de evaluaties blijkt dat moeders enthousiast zijn en aangeven ook de volgende keer te komen. Dit gebeurt in de praktijk niet. Gebleken is dat deze Marokkaanse moeders moeilijk te mobiliseren zijn tot het bijwonen van een bijeenkomst. Verklaring: een groep die hier is opgegroeid (2e generatie) zal via internet de info vinden. De andere groep bestaat uit moeders vanuit het thuisland; zij spreken de taal niet goed en zijn op zoek naar informatie en uitwisseling, afhankelijk van hun partner en schoonfamilie, die zijn hun eerste aanspreekpunt.
ActiVite en Kom Erbij! wil met het project “Pre –en postnatale cursus en opvoedingsondersteuning voor Marokkaanse (aanstaande) moeders" haar aanbod van pre- en postnatale cursussen en opvoedingsondersteuning beter laten aansluiten op de wensen en behoeften van Marokkaanse (aanstaande) moeders. Hiervoor heeft zij focusgroepinterviews gehouden met de huidige en toekomstige doelgroep om inzicht te krijgen in de perceptie en wensen van Marokkaanse (jonge) vrouwen m.b.t. zwangerschap, geboorte, kraamperiode, het opvoeden van jonge kinderen, pre- en postnatale cursus en opvoedingsondersteuning.
Met de gegevens uit deze interviews gaan we ons draaiboek pre- en postnatale cursus aanpassen en wordt er een draaiboek ontwikkeld voor een serie van drie bijeenkomsten voor Marokkaanse moeders met een kind in de leeftijd van 0-2 jaar. Deze interventies worden uitgevoerd en geëvalueerd met de doelgroep, waarna we de draaiboeken bijstellen.
Met ons vernieuwde aanbod hopen we de deelname van Marokkaanse (aanstaande) moeders aan de activiteiten te verhogen.