Mobiele menu

Samen Leren voor Gezond Gewicht in Rivierenland

Projectomschrijving

In de regio Rivierenland wonen veel mensen met overgewicht. GGD en Gemeenten Culemborg, Tiel, Maasdriel en West Betuwe deden al veel om overgewicht te voorkomen. Zij ervaarden hierbij echter twee problemen:

  1. Hoe ontwikkelen we activiteiten op maat die aansluiten bij de behoeften, wensen en mogelijkheden van iedere gemeente?
  2. Hoe betrekken we de lokale gemeenschap (inwoners, professionals en de verschillende beleidsterreinen van de gemeente), om het benodigde draagvlak en eigenaarschap van de gemeenschap te krijgen?

Doel

Doel was bovenstaande probleemstukken te beantwoorden om zo overgewicht te  voorkomen in de regio Rivierenland.

Aanpak en resultaten

Om deze problemen aan te pakken was een samenwerkingsverband gevormd (zie samenwerkingspartners). In Fase 1 van het project (oktober 2018-september 2019) leerde het samenwerkingsverband hoe ze in co-creatie met inwoners en professionals voor iedere gemeente een goed plan Gezond Gewicht konden ontwerpen. Goed wil zeggen: het is integraal, gedegen en wordt gedragen door de gemeenschap. Na fase 1 was er voor iedere gemeente een goed plan.
In Fase 2 (2019-2022) hielp het samenwerkingsverband de lokale werkgroepen met het uitvoeren van de plannen. En steunden ze het samen leren door evaluatie en monitoring.

Samenwerkingspartners

GGD Gelderland Zuid, academische werkplaats publieke gezondheid AMPHI Integraal Gezondheidsbeleid, de Werkplaats Sociaal Domein Nijmegen (WSDN) en de 4 gemeenten.

Afbeelding
Eindrapportage Rivierenland

Eindrapportage

Bekijk de eindrapportage 'Samen Leren voor Gezond Gewicht in Rivierenland'
Afbeelding
Geleerde lessen samen leren, of samenwerking GGD – welzijn

Geleerde lessen

Welke lessen heeft dit project geleerd over samen leren en samenwerken met GGD / welzijn?
Bestand
Afbeelding
Motimeter

Motimeter

Bekijk de Montimeter: Samen gezond in Tiel.
Bestand

Producten van ZonMw

Producten

Titel: Maasdriel Ki-Fit
Auteur: Patrick van de Ven, Hiske Blom
Link: https://www.youtube.com/watch?v=nxQO4eZW-aM
Titel: Lekker in je Vel Culemborg
Auteur: Charlotte Wouters, Hiske Blom
Link: https://www.youtube.com/watch?v=XBasEn33Xj0
Titel: West Betuwe Beweeg meer eet Gezond
Auteur: Maaike Geertzen, Hiske Blom
Link: https://youtu.be/4WZfTCFXhcU
Titel: Gezond Gewicht Rivierenland
Auteur: Hiske Blom
Link: https://www.youtube.com/watch?v=NElq8g_Bg9U
Titel: Samen Gezond in Tiel
Auteur: Elone Quartel, Hiske Blom
Link: https://www.youtube.com/watch?v=OdeSvFQOcfc
Titel: TUSSENEVALUATIE SAMEN LEREN VOOR EEN GEZOND GEWICHT
Auteur: Karen Kotten-Lips MSc, Gideon Visser, MSc, & dr. Joos Meesters
Link: http://www.ggdgelderlandzuid.nl
Titel: Gespreksgids Samen Leren over Gezond Gewicht
Auteur: Karen Lips, Hiske Blom
Link: http://www.ggdgelderlandzuid.nl
Titel: Factsheet Inchecken-Uitchecken
Auteur: Karen Lips, Hiske Blom
Link: http://www.ggdgelderlandzuid.nl
Titel: Inspiratiesessie Inwonerbetrokkenheid
Auteur: Karen Lips
Link: http://www.ggdgelderlandzuid.nl
Titel: Infographic Borging
Auteur: Karen Lips
Link: https://ggdgelderlandzuid.nl/wp-content/uploads/2022/01/BORGING.pdf

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Overgewicht komt in de regio Rivierenland significant vaker voor dan landelijk en de naburige regio Nijmegen. De gemeenten Culemborg, Tiel, Maasdriel en West Betuwe onderkennen het probleem van overgewicht in hun gemeente. Het stimuleren van gezond gewicht, gezond eten en bewegen is bij hen een prioriteit. Zij geven ieder nu al op hun eigen manier hun lokale integrale aanpak Gezond Gewicht vorm. Dat doen ze samen met de lokale GGD-gezondheidsmakelaar, de adviseur gezonde school en andere betrokken partners uit welzijn, zorg en sport. Deze lokale aanpakken worden ondersteund met een regionale aanpak uitgevoerd door de GGD, waarbij samen met onder andere het ziekenhuis in Tiel, Rabobank en fruittelers ingezet wordt op het delen van inspirerende voorbeelden, stimuleren van fruit eten en het organiseren van gecombineerde leefstijlinterventies voor kinderen met overgewicht. Bij het vormgeven van de lokale integrale aanpak lopen gemeente en GGD echter tegen twee problemen aan: het implementeren van erkende interventies en het betrekken van de lokale gemeenschap en daarmee creëren van voldoende draagvlak en eigenaarschap. Het is gecompliceerd om erkende interventies daadwerkelijk geïmplementeerd te krijgen. Lokaal maatwerk, te weinig draagvlak en te weinig kennis over het beschikbare aanbod van interventies spelen hierin een rol. En dit terwijl het betrekken van inwoners en het samen op maat maken van de integrale aanpak en interventies ervoor zorgt dat de aanpak en interventies beter aansluiten bij het leven van inwoners en zij zich mede-verantwoordelijk gaan voelen. En dit geldt ook voor het betrekken van professionals en verschillende beleidsterreinen van de gemeente. Als zij zich ook meer verantwoordelijk voelen dan wordt de aanpak integraler en effectiever. Cocreatie is een belangrijke voorwaarde voor succes, naast het (gezamenlijk) opstellen van een goede implementatiestrategie. Hierbij is aandacht voor het passend maken van interventies met behoud van werkzame elementen, wordt ingespeeld op de lokale bevorderende en belemmerende factoren van implementatie en worden de benodigde randvoorwaarden voor de uitvoer gerealiseerd. Implementatie en cocreatie vormgeven is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Er is nog veel te leren in het verbeteren van de inzet van effectieve interventies en tegelijkertijd vormgeven aan cocreatie met inwoners. Vandaar dat GGD Gelderland Zuid, in samenwerking met academische werkplaats publieke gezondheid AMPHI Integraal Gezondheidsbeleid, de Werkplaats Sociaal Domein Nijmegen (WSDN) en de 4 gemeenten middels deze aanvraag willen inzetten op het samen leren. Samen leren om zo in cocreatie met inwoners en lokale professionals lokale integrale, gedegen en gedragen plannen Gezond Gewicht op te stellen. Hierbij wordt lokaal op maat een strategie voor implementatie van erkende interventies in de eigen gemeente vorm gegeven en een evaluatie- en monitoringsplan voor fase 2 opgesteld, om samen te kunnen blijven leren tijdens de uitvoer van de plannen. DOELSTELLING VAN FASE 1: Gemeenten Tiel, Culemborg, West Betuwe en Maasdriel hebben ieder een integraal, op maat, gedegen, en gedragen plan van aanpak (incl. implementatiestrategie voor erkende interventies en evaluatie/monitoringsplan) ten behoeve van Gezond Gewicht. In fase 2 worden deze plannen op een goede manier uitgevoerd. In fase 1 en 2 zullen we samen gaan leren. In de lokale werkgroepen leren de leden van elkaar: ze leren samen bestaande kennis te implementeren, cocreatieprocessen vorm te geven en de methode van Appreciative Inquiry hierbij toe te passen, ze leren van de analyse van hun lokale gezondheidssituatie, over een integrale benadering, over erkende interventies en hoe deze op maat te maken zijn met behoud van werkzame elementen en over het opstellen van een effectieve implementatiestrategie. Maar ook op regionaal niveau leren gemeenten en lokale werkgroepen van elkaar: door elkaar te inspireren, gebruik te maken van elkaars kennis, netwerk, ervaring en expertise en waar mogelijk ook de krachten te bundelen. Vanuit AMPHI, WSDN en GGD zullen we de opgedane kennis, zowel de praktijkervaring als de wetenschappelijke kennis, uitwisselen met de lokale werkgroepen, en deze kennis ook inbrengen en implementatie stimuleren op regionaal en landelijk niveau.

Kenmerken

Projectnummer:
531006101
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2023
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
prof. dr. G.A.J. Fransen
Verantwoordelijke organisatie:
GGD Gelderland-Zuid
Afbeelding
Kennisbundel gezonde wijk

In de kennisbundel Gezond leven in gemeente en regio vindt u een selectie van de meest bruikbare kennis uit onderzoek naar gezondheidsaanpakken in de wijk voor gemeenten en GGD’en. In ruim 4 jaar is de kennis opgedaan in 35 projecten, met subsidie uit ons Preventieprogramma.