Samen werken voor ouderen met psychische problemen

Samen werken voor ouderen met psychische problemen. Inleiding. Er komen steeds meer ouderen in Nederland. Onder ouderen neemt bovendien het aantal ouderen met psychische problemen toe. Ouderdom gaat vaak gepaard met verlies van gezondheid en sociale contacten. Zo kunnen door het verlies van een partner, bij iemand met een wankel evenwicht, psychische problemen ontstaan of opnieuw opgeroepen worden. Geregeld is er sprake van meerdere problemen tegelijkertijd. Zorgmedewerkers en mantelzorgers spelen een belangrijke rol in de verzorging van deze ouderen. In de praktijk ervaren ze hierbij knelpunten, waarbij multidisciplinair samenwerken met medewerkers van andere organisaties helpend zou kunnen zijn. Netwerk. Om gezamenlijk zorg te dragen voor goede zorg en ondersteuning van ouderen, afgestemd op de behoeftes van deze ouderen bestaat een netwerk tussen ouderenzorgorganisatie Noorderbreedte, Thuiszorg Het Friese Land en Van Andel ouderenpsychiatrie van GGZ Friesland. Zij willen hierbij maatwerk bieden en gebruik maken van elkaars deskundigheid bij complexe zorgvragen en/of probleemgedrag van ouderen. Hierbij gaat het onder andere om ouderen met psychische problemen (ook in combinatie met somatische of cognitieve problemen). Om een meer samenhangend keten-netwerk te vormen, worden hierbij partners gemist: Uitgaande van de behoeften van de ouderen, en de professionals met wie zij te maken hebben, bestaat de wens het netwerk uit te breiden met een welzijnsorganisatie met sociale wijkteams, huisartsenpraktijk(en) en organisaties die cliënten vertegenwoordigen. Daarom wordt het netwerk bij het project uitgebreid met een huisartsenpraktijk, een welzijnsorganisatie en een ondersteuningsorganisatie in de eerstelijn, en worden cliënten en cliëntvertegenwoordigers zoveel mogelijk betrokken bij het project. Het project. Het netwerk is momenteel vooral een bestuurlijk netwerk, de ambitie is het netwerk vooral ook een netwerk te laten zijn van de medewerkers, samen met cliënt(vertegenwoordigers). In de praktijk weten medewerkers als ze de zorgverlening bij psychische problemen van de cliënt lastig vinden, elkaar in het netwerk moeilijk te vinden. Er wordt daardoor geregeld toch (te) lang zelf doorgezocht naar oplossingen die soms niet gevonden worden. Ook het cliëntperspectief komt dan niet altijd even duidelijk naar voren. Thema’s. De twee thema’s van het project zijn bij gesprekken met medewerkers van het netwerk naar voren gekomen: A. Het omgaan met probleemgedrag van ouderen met psychische problemen. Hierbij kan het gaan om: o Agressief gedrag o Apathie, dat samenhangt met het ervaren van eenzaamheid Op beide vormen van probleemgedrag willen we ons inhoudelijk richten. Het omgaan met het gedrag van de oudere heeft onder andere met kennis over (gevolgen van) ziektebeelden en vaardigheden van de medewerker te maken. Hierbij kan aan kennisontwikkeling of coaching gedacht worden. B. De samenwerking en verbinding tussen de medewerkers die werkzaam zijn bij de organisaties van het (uitgebreide) netwerk, beter vorm geven. Hierbij gaat het behalve om het uitwisselen van kennis en vaardigheden, ook om het samen leren en samen op zoek gaan naar de juiste zorg, begeleiding en behandeling van de oudere met psychische problemen, over grenzen van organisaties en sectoren heen. Hierbij kan gedacht worden aan het faciliteren van ontmoetingsmomenten, een platform waarop niet-cliëntgebonden informatie gedeeld kan worden, bij elkaar ‘in de keuken kijken’, etc. De wijze waarop deze beide thema’s invulling gaan krijgen, welke interventies passend zijn, wordt samen met de deelnemers ontwikkeld in het actieonderzoek. Cliënten en hun vertegenwoordigers worden hier zoveel mogelijk bij betrokken. De verschillende fasen van het onderzoek zijn: Thema A; 1. Inventariseren en doorvragen op de ervaren knelpunten en behoeften van de uitvoerende medewerkers in de eerste lijn. 2. Samen met de betrokkenen brainstormen over mogelijke interventies waardoor zij ondersteund kunnen worden door medewerkers van andere organisaties danwel onderwijs. 3. Pilots uitvoeren, uitproberen en evalueren in een casus bij een cliënt met probleemgedrag met agressie, en in een casus bij een cliënt met apathie en eenzaamheid. De interventies evalueren, aanpassen, weer uitproberen, etc.: in een cyclisch proces, totdat de interventies dusdanig voldoen dat zij op meer plaatsen ingezet kunnen worden. Thema B: 4. Op basis van de ervaringen die bij de (eerste) pilots, mogelijke hulpmiddelen en interventies inventariseren om de contacten tussen medewerkers van verschillende organisaties gemakkelijker en vanzelfsprekender te laten verlopen. 5. Een of meerdere van de bedachte hulpmiddelen of interventies uitproberen en aanpassen via een zelfde cyclische proces als hiervoor geschetst. 6. Effect meten van de interventies op de gestelde doelen van beide thema’s. Borging. De ontwikkelde interventies zullen gedurende het project onderdeel worden van bestaande processen.