Sekse- en gendersensitieve aspecten bij de implementatie van preventie in de eerste lijn; multidisciplinaire begeleiding bij stoppen met roken bij vrouwen
Bekend is dat gender- en seksespecifieke factoren bestaan rondom stoppen met roken. We weten dat het voor vrouwen moeilijker is om te stoppen met roken dan voor mannen, onder andere vanwege de angst om zwaarder te worden en omdat vrouwen vaker roken in stressvolle situaties.
Aanpak
Het eerste deel van dit project bestond uit een kwalitatieve studie met behulp van focusgroepen naar factoren die het voor vrouwen moeilijk maken om te stoppen met roken en welke vorm van hulp zij hierbij kunnen gebruiken. Gekeken werd welke (zorg)professionals hierbij betrokken kunnen worden, zoals een dietist, en hoe vrouwen zelf kunnen actief mee kunnen doen.
Het tweede deel bestond uit onderzoek naar de implementatie van de interventie die uit het kwalitatieve onderzoek komt.
Tot slot werd uit de ‘lessons learned’ een onderwijsprogramma voor huisartsen in opleiding gemaakt over risicogedrag en gender, welke interventies werken bij vrouwen (en mannen met vrouwspecifieke factoren) en hoe je deze organiseert.
Resultaten
Uit dit project blijkt dat er verschillen bestaan in bevorderende en remmende factoren bij het stoppen met roken tussen mannen en vrouwen. Bij mannen spelen vaker externe factoren een rol, zoals beschikbaarheid van sigaretten; bij vrouwen zijn het meer interne factoren zoals stress, depressie en angst. Zowel mannen als vrouwen hadden een voorkeur voor een groepsinterventie, met daarin aandacht voor zowel de in- als externe factoren. In het kader van dit project is een bestaande groepsinterventie genderspecifiek gemaakt door het toevoegen van aandacht voor interne en externe factoren, genderverschillen in identiteit van de roker, gendersensitieve verschillen in medicatie en het op in- of externe kenmerken verbinden van buddy’s aan elkaar. Aandacht voor in- en externe factoren helpt omdat het behandelen hiervan in een groep de groepsgenoten beter voorbereidt op mogelijke situaties waar ze in terecht komen. De genderspecifieke informatievoorziening wordt positief gewaardeerd.
Producten
- Een genderspecifiek handboek voor een groepsinterventie om te stoppen met roken
- Een wetenschappelijk artikel over de resultaten van de eerste studie (BMJ-open)
- Publicatie van de resultaten in een handboek over genderverschillen in stoppen met roken voor huisartsen
- Geaccepteerde abstract en daarna oral presentation Wonca Europe congres
- Deelname aan verschillende bijeenkomsten en symposia over gender en stoppen met roken
- Deelname aan wijkinitiatief over stoppen met roken in achterstandswijken.
Producten
Auteur: H.M.M. Vos
Link: https://ivo.nl/event/sex-and-gender-differences-in-tobacco-control/
Auteur: H.M.M. Vos
Auteur: Lieke Agathe Dieleman, Petra G van Peet, Hedwig M M Vos
Magazine: BMJ Open