SMARTsize@Work: A combination of a weight management program and nudging in the company cafeteria

Doel

Overgewicht en obesitas zijn een belangrijke gezondheidsbedreiging. Interventies die gewichtstoename voorkomen en die de prevalentie van overgewicht en obesitas reduceren zijn dringend nodig. De prevalentie van overgewicht is hoger bij mensen met een lage sociaaleconomie positie (SEP). Werkgevers zien steeds meer de noodzaak om hun werknemers gezondheidsbevorderende interventies aan te bieden. In dit project werden twee interventies doorontwikkeld: 1) een interventie die gericht is op duurzaam gewichtsmanagement (SMARTsize) en 2) een interventie die bestaat uit nudge-strategieën om in het bedrijfsrestaurant de gezonde keuze de meest aantrekkelijke en automatische keuze te maken (het Bedrijfsrestaurant 2.0). Het eerste onderdeel was een programma waarin werknemers met hulp van een diëtist gezonde eet-en beweeggewoontes aanleren en afvallen om tot een gezond gewicht te komen. Het tweede onderdeel was een aanpassing van het bedrijfsrestaurant waardoor de gezonde keuze de automatische en aantrekkelijke keuze wordt.

Aanpak/werkwijze

Het project combineerde een participatieve aanpak met een evidence-based benadering. Het project bestond uit 4 fasen: 1) Probleemanalyse, 2) Interventie-doorontwikkeling, 3) Implementatie en procesevaluatie, en 4) Valorisatie. In deze fasen werd een mix van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksdesigns gebruikt. Eerst werden vragenlijsten en interviews afgenomen en focusgroepen georganiseerd. Vervolgens werden de bestaande interventies doorontwikkeld tot SMARTsize@Work op basis van de uitkomsten van deze verkennende studies. De implementatiestudie zou eigenlijk plaatsvinden op 10 werkvloeren maar door de corona-crisis was dit niet mogelijk. In plaats daarvan is de SMARTsize interventie geïmplementeerd binnen diëtistenpraktijken, vergezeld van een evaluatie.

Resultaten

Het project heeft geresulteerd in de doorontwikkeling van twee bestaande interventies tot de SMARTsize@Work interventie. Daarnaast hebben de verkennende studies geresulteerd in deze uitkomsten:

Studie 1:
Voedsel- en gezondheidsvaardigheden hangen met elkaar samen, maar zijn niet hetzelfde. Het verbeteren ervan vergt aandacht op beide en moet worden gericht op zowel volwassenen met een laag als gemiddeld opleidingsniveau.

Studie 2:
De implementatie van leefstijlprogramma’s voor praktisch opgeleide werknemers moet aangepast worden aan de werkomstandigheden en taken van deze werknemers.

Studie 3:
Volgens stakeholders faciliteert een aansluitende communicatiestrategie de duurzame implementatie van gezondheidsinterventies voor praktisch opgeleide werknemers, maar kan de medewerking van werknemers een barrière zijn.

Producten

Diverse praktische tools en factsheets voor professionals zijn opgeleverd. Tevens is SMARTsize april 2022 her-erkend door het Loket Gezond Leven als effectieve interventie. Materialen zijn te vinden op www.smartsizeprofessionals.nl. Daarnaast zijn de resultaten van het onderzoek ontsloten in wetenschappelijke publicaties.

Blauwdruk voor de implementatie van SMARTsize@Work

Factsheet "Het werven van praktisch opgeleide werknemers voor deelname aan leefstijlprogramma’s en onderzoek"

Procesevaluatie SMARTsize@Work

Webinar SMARTsize@Work

Presentatie op Global Health Literacy Summit