Social factors in cognitive decline and dementia: towards an early intervention approach
Waardevolle sociale contacten en zinvolle activiteiten, ofwel een goede sociale gezondheid, zijn voor mensen met dementie belangrijk. Maar mensen met dementie en hun mantelzorgers trekken zich door de ziekte steeds meer terug uit het sociale leven. Via deze weg leidt dementie tot een slechtere sociale gezondheid. Er zijn ook aanwijzingen voor het omgekeerde verband, namelijk dat mensen met een slechtere sociale gezondheid meer kans hebben op het krijgen van dementie. Hoe dit precies werkt, is nog onduidelijk.
Doel
Het doel van dit project is om de relatie tussen sociale gezondheid en het ontstaan van dementie beter te begrijpen en vroegtijdig op te sporen.
Werkwijze
Dit gebeurt onder andere door analyse van hersenscans van ouderen en inzet van een nieuwe smartphone-technologie die maatschappelijke participatie en sociale gezondheid monitort. Ook wilden we onderzoeken of de toevoeging van een beweeginterventie in een gunstige sociale context tot nog betere resultaten kan leiden. En wilden we een protocol opstellen gericht op preventieve behandeling op basis van de nieuwe inzichten.
Resultaten
De volgende resultaten zijn behaald:
- Ouderen met een goede ervaren sociale steun gedurende follow-up hebben een langzamere krimp van totaal breinvolume, vergeleken met ouderen met een minder goede ervaren sociale steun. Daarnaast vonden we dat betere ervaren sociale steun op baseline samenhing met betere hersengezondheid op meerdere maten (grijze stof volume, witte stof integriteit). En, specifieke hersenverbindingen zijn gerelateerd aan sociale steun en aan eenzaamheid.
- De sociale omgeving speelt een rol op het vroege sociale gedrag en op de hoeveelheid amyloïde plakken in het brein van een genetisch muismodel met overexpressie van humaan beta-amyloid voorloper eiwit.
- Op basis van onze bevindingen en verder literatuuronderzoek is een eerste opzet voor een interventie protocol gericht op sociale gezondheid geschreven.
- Nieuwe digitale uitleesmaten voor sociaal gedrag zijn ontwikkeld aan de hand van smartphone data die vervolgens kunnen worden meegenomen in een toekomstige interventie studie.
We hopen dat de uitkomsten uiteindelijk de sociale gezondheid kunnen verbeteren, waardoor het ontstaan van dementie uitgesteld wordt.