Standardized individual tailoring of multidisciplinary treatment in cardiac rehabilitation
Hart- en vaatziekten vormen met 45.000 sterfgevallen per jaar de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Ongeveer 80% van de patiënten met een acuut hartinfarct krijgt een medische ingreep, bijvoorbeeld een dotteroperatie. Hartrevalidatie is een multidisciplinaire, poliklinische behandeling die zich richt op het bevorderen van het fysieke, psychische en sociale herstel van hartpatiënten en op het inzetten van leefstijlveranderingen om toekomstig cardiovasculair risico te verminderen.
Het CARDSS-II onderzoek heeft als doel om de kwaliteit van het zorgproces binnen de cardiologische nazorg (hartrevalidatie) in Nederland te verbeteren.
Hartrevalidatieteams ontvangen kwaliteitsstimuli in de vorm van elektronische beslissingsondersteuning, online feedback op kwaliteitsindicatoren en bezoeken van onderzoekers van het CARDSS-team ter ondersteuning van het uitvoeren van een kwaliteitsverbeterplan.
Door het toepassen van een combinatie van kwaliteitsinterventies wordt geprobeerd de variatie in therapieaanbod en uitvoer van de hartrevalidatie te verminderen en daarmee de kwaliteit en doelmatigheid van de hartrevalidatie in Nederland te verhogen.
Producten
Auteur: Peek N, Goud R, De Keizer NF, Van Engen-Verheul MM, Kemps HMC, Hasman A.
Auteur: Van Engen-Verheul MM, de Keizer NF, Hellemans IM, Kraaijenhagen RA, Hasman A, Peek N.
Auteur: Van Engen-Verheul MM, Kemps HMC, Kraaijenhagen R, de Keizer NF, Peek N.
Auteur: Goud R, de Keizer NF, ter Riet G, Wyatt JC, Hasman A, Hellemans IM, Peek N.
Magazine: British Medical Journal
Auteur: Goud R, van Engen-Verheul MM, de Keizer NF, Bal R, Hasman A, Hellemans IM, Peek N.
Magazine: International Journal of Medical Informatics
Auteur: Goud R, Hasman A, Peek N.
Magazine: Computer Methods and Programs in Biomedicine
Auteur: Van Engen-Verheul MM, de Vries H, Kemps HMC, Kraaijenhagen R, de Keizer NF, Peek N.
Magazine: European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation
Auteur: Goud R, Hasman A, Strijbis AM, Peek N.
Magazine: International Journal of Medical Informatics
Auteur: Stan Maes, Veronique De Gucht, Rick Goud, Irene Hellemans, Niels Peek
Magazine: European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation
Auteur: Van Engen-Verheul MM, Kemps HM, de Keizer NF, Hellemans IM, Goud R, Kraaijenhagen RA, Peek N.
Magazine: European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation
Auteur: Kemps HM, van Engen-Verheul MM, Kraaijenhagen RA, Goud R, Hellemans IM, van Exel HJ, Sunamura M, Peters RJ, Peek N.
Magazine: Netherlands Heart Journal
Auteur: Peek N.
Auteur: Goud R
Link: http://dare.uva.nl/record/306569
Verslagen
Eindverslag
Jaarlijks worden in Nederland meer dan 100.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen na een hartinfarct, of voor een hartoperatie of een dotterbehandeling. Na de ziekenhuisopname kunnen patienten hartrevalidatie krijgen, een multidisciplinaire behandeling die gericht is op fysiek, psychisch en sociaal herstel, alsmede op het voorkomen van toekomstige hartproblemen. Het bestaat uit een combinatie van fysieke training, begeleiding bij leefstijlveranderingen, ontspanningstherapie, voorlichting en begeleiding bij werkhervatting. Door hartrevalidatie daalt de sterftekans van hartpatiënten, stijgt hun kwaliteit van leven en vermindert het risico op een nieuw hartinfarct of een nieuwe ziekenhuisopname. De therapie is optimaal effectief indien een patiënt-georiënteerde benadering wordt gehanteerd waarbij het revalidatieprogramma wordt afgestemd op de wensen en behoeften van de patient. Deze benadering wordt daarom aanbevolen door de Nederlandse richtlijn voor hartrevalidatie. In voorgaand onderzoek werd aangetoond dat elektronische beslissingsondersteuning een effectief instrument is om revalidatieprogramma's af te stemmen op de behoeften van patienten, zoals aanbevolen door de richtlijn. Desondanks bleef een grote variatie in het aanbod van hartrevalidatie tussen verschillende centra bestaan, omdat er barrieres binnen de organisatie bestonden die het naleven van de richtlijn in de weg stonden. In dit project is onderzocht hoeveel van de patienten, die daarvoor in aanmerking komen, ook daadwerkelijk hartrevalidatie krijgen. Daarnaast is een methode ontwikkeld om elektronische beslissingsondersteuning te combineren met technieken uit het kwaliteitsmanagement. In deze methode worden de werkprocessen in hartrevalidatiecentra verder verbeterd door terugkoppeling van kwaliteitsmetingen, op basis waarvan samen met de onderzoekers verbeterplannen werden opgesteld. Tevens is de procedure voor het afstemmen van het revalidatieprogramma op de wensen en behoeften van patienten grondig herzien. Op basis van de procedure zijn twee softwarepakketten met elektronische beslissingsondersteuning ontwikkeld door commerciele leveranciers, die nu gebruikt worden door Nederlandse ziekenhuizen. Daarnaast zijn er kwaliteitsindicatoren voor hartrevalidatie ontwikkeld, die worden gebruikt voor het terugkoppelen van kwaliteitsmetingen.
Hartrevalidatie is een multidisciplinaire therapie voor hartpatiënten die wordt aangeboden nadat zij opgenomen zijn geweest in het ziekenhuis voor een behandeling aan het hart. De therapie is gericht op herstel van de fysieke en psychische conditie, terugkeer naar dagelijkser routine en werkhervatting, en het voorkomen van een toekomstige terugkeer van de ziekte door middel van aanpassingen in de leefstijl. Uit onderzoek is gebleken dat hartrevalidatie het meest effectief is indien een patiënt-georiënteerde benadering wordt gehanteerd waarbij het revalidatieprogramma wordt afgestemd op de wensen en behoeften van de patiënt. Hiervoor wordt in ongeveer 40 Nederlandse instellingen het elektronisch informatiesysteem CARDSS gebruikt. In een recente cluster-gerandomiseerde trial is aangetoond dat CARDSS effectief is in het bevorderen van adherentie aan de geldende Nederlandse richtlijn. Desondanks bleef een grote variatie in het aanbod van hartrevalidatie tussen verschillende centra bestaan. In dit vervolgproject worden werkprocessen in hartrevalidatiecentra verder gestandaardiseerd door elektronische beslissingsondersteuning te combineren met periodieke, cijfermatige terugkoppeling en visitaties. Streefnormen zullen worden gedefinieerd met betrekking tot Nederlandse hartrevalidatiepraktijk. Het effect van deze interventie wordt geëvalueerd in een nieuwe, multi-center cluster-gerandomiseerde trial.