Mobiele menu

Tapering antidepressants in pregnancy: a pragmatic multicenter RCT to investigate risk and benefits for mother and child

Zo’n 2% van de zwangere vrouwen in Nederland gebruikt SSRI’s (selectieve serotonine heropname remmers) als antidepressiva vanwege depressie. Aan de ene kant kunnen SSRI’s negatieve effecten hebben op het ongeboren kind. Aan de andere kant kan het terugvallen in een depressie bij een vrouw tijdens de zwangerschap ook risico's met zich meebrengen. 

Studie

Voor deze studie zijn vrouwen met SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap door loting verdeeld in 2 groepen: een groep vrouwen die de medicatie in combinatie met een preventieve cognitieve therapie (PCT) afbouwde (de zogeheten STOP-groep) en een groep die de medicatie bleef doorgebruiken (de GO-groep).

Resultaten

Van de 24 vrouwen in de STOP-groep vielen 6 vrouwen (15%) terug in depressie. Van de 20 vrouwen in de GO-groep vielen er ook 6 (12,5%) terug. Er werden geen verschillen in depressieve symptomen tussen de 2 groepen gevonden. 
De studie laat zien dat als vrouwen hun medicatie tijdens de zwangerschap willen afbouwen, dit gecombineerd met het aanbieden van PCT een veilig alternatief kan zijn naast het continueren van medicatie.
 

Samenvatting bij start

Ongeveer 2% van de zwangere vrouwen gebruikt antidepressiva tijdens de zwangerschap vanwege angst- en/of depressieve klachten. Het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap is controversieel. Aan de ene kant zijn er aanwijzingen voor mogelijk schadelijke effecten voor het ongeboren kind, aan de andere kant kan terugkeer van angst- en of depressieve klachten door het stoppen van medicatie tijdens de zwangerschap ook schadelijk zijn voor moeder en kind. Tot nu toe zijn deze effecten alleen onderzocht in observationele studies, die inconsistente en soms tegenstrijdige resultaten laten zien.

Studie

Het doel van deze landelijke gerandomiseerde studie is om het effect van gecontroleerde afbouw van antidepressiva met bijkomende preventieve cognitieve therapie vroeg in de zwangerschap te vergelijken met het continueren van antidepressiva.

Verwachte resultaten

De studie onderzoekt de effecten van het afbouwen van antidepressiva op uitkomsten van de moeder, het kind en de kosteneffectiviteit.

Richtlijn

Van de onderzoeksprojecten uit het ZonMw-programma Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) is inzichtelijk gemaakt of zij aansluiten bij de richtlijnen en/of modules in de FMS Richtlijnendatabase. Dit onderzoek sluit aan op de volgende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase.

Producten

Titel: Tapering Antidepressants While Receiving Digital Preventive Cognitive Therapy During Pregnancy: An Experience Sampling Methodology Trial
Auteur: Brouwer ME, Molenaar NM, Burger H, Williams AD, Albers CJ, Lambregtse-van den Berg MP, Bockting CLH.
Magazine: Frontiers in Psychiatry
Link: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyt.2020.574357/full
Titel: Guidelines on treatment of perinatal depression with antidepressants: An international review
Magazine: Australian & New Zealand Journal of Psychiatry
Begin- en eindpagina: 320-327
Titel: The international prevalence of antidepressant use before, during, and after pregnancy: A systematic review and meta-analysis of timing, type of prescriptions and geographical variability
Magazine: Journal of Affective Disorders
Begin- en eindpagina: 82-89
Link: http://nvt
Titel: Antidepressants during pregnancy: Guideline adherence and current practice amongst Dutch gynaecologists and midwives
Auteur: Molenaar, Nina M., Brouwer, Marlies E., Duvekot, Johannes J., Burger, Huibert, Knijff, Esther M., Hoogendijk, Witte J., Bockting, Claudi L.H., de Wolf, G.S., Lambregtse-van den Berg, Mijke P.
Magazine: Midwifery
Begin- en eindpagina: 29-35
Titel: Burdens and opportunities for participation of pregnant women with a remission of depressive disorder in a study on guided tapering of antidepressant medication
Auteur: M.P. Lambregtse-van den Berg, MD, PhD, N.M. Molenaar, MD, PhD, M.E. Brouwer, PhD, H. Burger, MD, PhD, A.M. Kamperman, PhD, W.J.G. Hoogendijk, MD, PhD, A.D. Williams, PhD, C.L.H. Bockting, PhD
Magazine: Journal of Clinical Psychiatry
Titel: Dose-effect of maternal serotonin reuptake inhibitor use during pregnancy on birth outcomes: a prospective cohort study
Auteur: Nina M. Molenaar, MD. PhD.1,2, Diewertje Houtman, BSc.1, Hilmar H. Bijma, MD. PhD.3, Marlies E. Brouwer, MSc.4, Huibert Burger, MD. PhD.4,5, Witte J.G. Hoogendijk, MD. PhD.1, Claudi L.H. Bockting, PhD.4, Astrid M. Kamperman, PhD.1,6, Mijke P. Lambregtse-van den Berg, MD. PhD.1,7
Magazine: Journal of Affective Disorders
Titel: Preventive Cognitive Therapy with antidepressant discontinuation during pregnancy: results from the randomized controlled Stop or Go study
Auteur: N.M. Molenaar, MD, PhD1,2*, M.E. Brouwer, PhD3*, H. Burger, MD, PhD3,4, A.M. Kamperman, PhD2,5, V. Bergink, MD, PhD1,2, W.J.G. Hoogendijk, MD, PhD2, A.D. Williams, PhD6, C.L.H. Bockting, PhD3, M.P. Lambregtse-van den Berg, MD, PhD2,7
Magazine: Journal of Clinical Psychiatry
Titel: Recurrence of depression in the perinatal period: Clinical features and associated vulnerability markers in an observational cohort
Auteur: Molenaar, Nina M., Brouwer, Marlies E., Kamperman, Astrid M., Burger, Huibert, Williams, Alishia D., Hoogendijk, Witte J. G., Bockting, Claudi L. H., Lambregtse-van den Berg, Mijke P.
Magazine: PLoS ONE
Begin- en eindpagina: 1-1
Titel: Intergenerational impact of childhood trauma on hair cortisol concentrations in mothers and their young infants
Magazine: Comprehensive Psychoneuroendocrinology
Begin- en eindpagina: 1-11
Titel: Dispensing patterns of selective serotonin reuptake inhibitors before, during and after pregnancy: a 16-year population-based cohort study from the Netherlands
Magazine: Archives of Women's Mental Health
Begin- en eindpagina: 71-79
Titel: Stop or go? Preventive cognitive therapy with guided tapering of antidepressants during pregnancy: study protocol of a pragmatic multicentre non-inferiority randomized controlled trial
Auteur: Nina M. Molenaar2†, Marlies E. Brouwer1†, Claudi L. H. Bockting1, Gouke J. Bonsel3, Christine N. van der Veere4, Hanneke W. Torij5, Witte J. G. Hoogendijk2, Johannes J. Duvekot3, Huibert Burger6 and Mijke P. Lambregtse-van den Berg2,3,7*
Magazine: BMC Psychiatry
Begin- en eindpagina: 1-10
Link: http://bmcpsychiatry.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12888-016-0752-6

Kenmerken

Projectnummer:
836021011
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2024
Gerelateerde programma's:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. A.M. Kamperman
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus Medisch Centrum