Transmurale palliatieve zorg in Zuidwest-Nederland: een regionaal leer- en verbeterprogramma

In 2015 is in 8 netwerken palliatieve zorg een inventarisatieonderzoek gedaan naar uitdagingen in de palliatieve zorg. Alle netwerken gaven aan dat onvoldoende samenwerking en overdracht tussen zorgverleners uit het ziekenhuis en buiten het ziekenhuis (ook aangeduid als transmurale samenwerking) 1 van de belangrijkste knelpunten in de palliatieve zorg is.

Doel

Het verbeteren van de kwaliteit van (samenwerking in) de palliatieve zorg en door een betere samenwerking ook de kwaliteit van leven van patiënten en naasten in de laatste levensfase.

Aanpak/werkwijze

In 7 netwerken palliatieve zorg in Zuidwest-Nederland werd een verbetertraject rond samenwerking uitgevoerd. Netwerken kozen zelf waarmee ze aan de slag wilden. In elk verbetertraject vond actieonderzoek plaats: de onderzoekers volgden intensief wat er gebeurde rond de transmurale samenwerking.

Resultaten

De transmurale samenwerking in de deelnemende netwerken tussen zorgverleners is verbeterd. Dit resulteerde in betere kwaliteit van leven voor de patiënt en naasten, zonder dat dat om extra onverwachte inspanningen van zorgverleners of patiënten en naasten vroeg. Dit bleek uit:

  • meer samenwerking van consultatieteams palliatieve zorg in en buiten het ziekenhuis
  • de ontwikkeling van transmurale zorgpaden waarmee inmiddels de 1e ervaringen zijn opgedaan
  • meer aandacht voor de medische- en verpleegkundige overdracht van patiënten in de palliatieve fase die uit het ziekenhuis worden ontslagen
  • de start van een polikliniek palliatieve zorg met veel aandacht voor samenwerking tussen ziekenhuis en huisarts

Meer informatie

E-module Transmurale Samenwerking
Interviewstudie aandachtsvelders palliatieve zorg over hun rol en toegevoegde w…
Proefschrift Transmurale samenwerking in de palliatieve zorg: perspectieven van…
Multidisciplinair overleg

Onderzoeker palliatieve zorg Marijanne Engel en verpleegkundig specialist palliatieve zorg Esther de Vet vertellen over hun onderzoek naar transmurale palliatieve zorg. '‘Hoe gaan we als werkgroep echt samenwerken?’ was ons uitgangspunt. Ieders intrinsieke motivatie zorgde ervoor dat het ging vliegen.'

> Lees het interview

Samenwerken en overdracht

Dit project financieren we vanuit ons programma Palliantie. Met dit programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Dat betekent dat zij zorg en ondersteuning krijgen die aansluit op hun wensen en behoeften. Goede samenwerking en overdracht tussen zorgverleners speelt daarbij een belangrijke rol.

Producten

Titel: Transmural Collaboration in Palliative Care: Perspectives of Nurses and Physicians
Auteur: Marijanne Engel
Link: https://repub.eur.nl/pub/137043/
Titel: Bijdrage aan de presentatie van de NZa van het rapport ‘Samen werken in de palliatieve zorg: zorg rondom de patiënt’
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Agnes van der Heide
Link: https://puc.overheid.nl/nza/doc/PUC_255475_22/1/
Titel: Ervaringen met actieonderzoek bij het ontwikkelen van een interventie in de palliatieve zorg
Auteur: Andrée van der Ark, Marijanne Engel, Sanne Tamerus, Agnes van der Heide
Titel: Best practice Overdracht. Samen naar een waardevol palliatief zorgnetwerk in Rotterdam Zuid!
Auteur: Renske Boogaard, Marijanne Engel
Titel: Transmurale Samenwerking in de Palliatieve Zorg: een regionaal leer- en verbeterprogramma. Overzicht van bestaande zorgpaden en consultatiemodellen
Auteur: Andrée van der Ark
Titel: Experiences with the Action Research method for developing complex interventions in palliative care
Auteur: Andrée van der Ark, Marijanne Engel, Sanne Tamerus, Agnes van der Heide
Titel: Explaining possible under-utilization in Palliative Care Consultation (PCC) teams
Auteur: Transmuraal PAT : Esther de Vet, MANP, Annemarie den Dulk, MDOnderzoekers TSPZ-project: Andrée van der Ark, MSc (presentatie), drs. Marijanne Engel, Sanne Tamerus, MSc, Arianne Brinkman-Stoppelenburg, MSc, prof. dr. Agnes van der Heide
Titel: Transmurale Samenwerking in de Palliatieve Zorg, een regionaal leer- en verbeterprogramma. Eerste bevindingen in vogelvlucht
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark
Link: https://palliaweb.nl/getmedia/8a0ef8b5-32c9-44a5-ac75-1f02141ba374/Transmurale-samenwerking-in-de-palliatieve-zorg.pdf
Titel: Voortgang in Netwerk Palliatieve zorg Rotterdam en omgeving
Auteur: Ellen Vink, netwerkcoördinator NPZR&oMarijanne Engel, onderzoeker Erasmus MCWouter Meijer en Anika Verhoeven, projectleiders ZorgImpuls
Titel: Leidt deelname aan PaTz tot meer of minder consulten?
Auteur: Andrée van der Ark
Titel: Transmurale Samenwerking in de Palliatieve Zorg: een regionaal leer- en verbeterprogramma. Resultaten vervolganalyse consultatie Vragenlijstonderzoek onder artsen 2017
Auteur: Projectleider: prof. dr. Agnes van der Heide Onderzoekers: Andrée van der Ark, MSc & drs. Marijanne Engel Onderzoeksmedewerker: Sanne Tamerus
Titel: De kwaliteit van transmurale samenwerking en informatieoverdracht in de palliatieve zorg: perspectief van verpleegkundigen & verzorgenden in Zuidwest Nederland.
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Sanne Tamerus, Agnes van der Heide
Titel: Multidisciplinaire en transmurale samenwerking
Auteur: Marijanne Engel
Titel: Transmurale palliatieve zorg kan beter
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Agnes van der Heide
Link: https://www.nursing.nl/transmurale-palliatieve-zorg-kan-beter/
Titel: Pitch: Belang van samenwerking
Auteur: Marijanne Engel
Titel: Transmurale Samenwerking in de Palliatieve Zorg: een regionaal leer- en verbeterprogramma
Auteur: Projectleider: prof. dr. Agnes van der Heide Onderzoekers: Andrée van der Ark, MSc & drs. Marijanne Engel Onderzoeksmedewerker: Sanne Tamerus
Titel: Transmurale samenwerking
Auteur: Andrée van der Ark, Agnes van der Heide
Link: https://xoteur.12change.eu/play.php?template_id=883
Titel: Physicians' perspectives on estimating and communicating prognosis in palliative care: a cross-sectional survey
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Agnes van der Heide
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32967841/
Titel: Quality of collaboration and information handovers in palliative care: a survey study on the perspectives of nurses in the Southwest Region of the Netherlands
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Rosanne Tamerus, Agnes van der Heide
Magazine: European Journal of Public Health
Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7445043/
Titel: Quality of information transfer and collaboration in palliative care: perspective of nurses
Auteur: Marijanne Engel, Andrée van der Ark, Sanne Tamerus, Agnes van der Heide
Titel: Continuity in palliative carein the southwest region of the Netherlands
Auteur: Andrée van der Ark, Marijanne Engel, Sanne Tamerus, Agnes van der Heide
Link: https://pure.eur.nl/ws/files/29904894/s12904_021_00767_6.pdf

Verslagen


Eindverslag

Aanleiding In 2015 is in acht netwerken palliatieve zorg een inventariserend onderzoek gedaan naar uitdagingen in de palliatieve zorg. Alle netwerken gaven aan dat onvoldoende samenwerking en overdracht tussen zorgverleners uit het ziekenhuis en buiten het ziekenhuis (ook aangeduid als transmurale samenwerking) één van de belangrijkste knelpunten in de palliatieve zorg is. Onderzoek In 7 netwerken palliatieve zorg in Zuidwest-Nederland werd een verbetertraject rond samenwerking uitgevoerd. Netwerken kozen zelf waarmee ze aan de slag wilden. In elk verbetertraject vond actie-onderzoek plaats: de onderzoekers volgden intensief wat er gebeurde rond transmurale samenwerking. Het hoofddoel was het verbeteren van de kwaliteit van (samenwerking in) de palliatieve zorg en door een betere samenwerking ook de kwaliteit van leven van patiënten en naasten in de laatste levensfase.
Discontinuïteit in de keten door onvoldoende transmurale samenwerking en overdracht tussen o.a. 1e lijn en ziekenhuis is een van de belangrijkste knelpunten in de praktijk van de palliatieve zorg. In een consortiumbreed onderzoeksprogramma beoogt het consortium voor palliatieve zorg Zuidwest-Nederland de transmurale samenwerking in de regio te verbeteren. In overleg met zeven netwerken zijn regionale verbetertrajecten op het gebied van transmurale samenwerking opgezet. De verbetertrajecten worden begeleid met 'actie -onderzoek', waarbij onderzoekers processen rond de verbetertrajecten observeren en analyseren en tussentijdse bevindingen terugkoppelen aan de projectteams. Het uiteindelijk doel van verbeterde transmurale samenwerking is om de markering van de palliatieve fase en/of terminale fase te verbeteren, het aantal ziekenhuisopnames in de laatste maand van het leven te verminderen, en de overdracht bij ontslag uit het ziekenhuis in de laatste drie maanden voor het overlijden te verbeteren.

Onderwerpen

Palliatieve zorg
Eerstelijnszorg
Kwaliteit van leven
Samenwerking en overdracht
Tweedelijnszorg

Kenmerken

Projectnummer:
844001104
Looptijd: 100%
2016
2021
Gerelateerde programma's:
Gerelateerde subsidieronde:
Palliantie. Meer dan zorg. 1e open ronde
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. A. van der Heide
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus MC

Domein 2: structuur en proces

In het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland leest u meer over het onderwerp structuur en proces.

Domein 2.5: interdisciplinaire zorg
Domein 2.7: coördinatie en continuïteit