Traumagerichte interventies (EMDR en KIDNET) voor vluchtelingenkinderen: een gerandomiseerd multi-site onderzoek (KIEM)

Getraumatiseerde vluchtelingenkinderen laten een complex scala aan symptomen zien. Velen van hen zijn blootgesteld aan meerdere stressvolle ervaringen zoals geweld, verlies en migratie, en worden geconfronteerd met veranderende en moeilijke leefomstandigheden. Er zijn maar weinig effectstudies met betrekking tot psychologische behandelingen voor deze kwetsbare groep kinderen beschikbaar; tegelijkertijd zijn de wel beschikbare studies veelal van een beperkte methodologische kwaliteit (Henley & Robinson, 2011, Nocon, Eberle-Sejari, Unterhitzenberger & Rosner, 2017). Het bewijs voor de psychotherapeutische interventiemethode EMDR is weliswaar voorhanden voor Nederlandse kinderen, maar staat voor toepassing bij vluchtelingenkinderen nog in de kinderschoenen (Oras, De Ezpeleta & Ahmad, 2004) en is beperkt als het gaat om KIDNET (Catani et al., 2009; Onyut et al., 2005; Ruf et al., 2010). Beide therapieën worden als veelbelovend beschouwd; EMDR wordt in Nederland op grote schaal toegepast bij kinderen met psychotrauma klachten, met bewezen effectiviteit (de Roos et al., 2017). KID NET is een methode die specifiek ontwikkeld is voor vluchtelingenkinderen, maar wordt in Nederland nog beperkt aangeboden. Bovendien zijn er geen gerandomiseerde gecontroleerde studies bekend waar deze methoden ten opzichte van elkaar worden onderzocht (Fazel, 2018). Op basis van meta-analytische resultaten wordt aanbevolen om de effectiviteit van traumagerichte therapieën voor specifiek vluchtelingenkinderen met PTSS verder te onderzoeken (Henley & Robinson, 2011, Nocon et al., 2017). Doelstellingen: Dit project is een gezamenlijke inspanning om de effecten van EMDR en KID NET te bestuderen als traumagerichte therapieën voor vluchtelingenkinderen met PTSS in een RCT (primaire doelstelling). Onderzoeksvragen zijn: 1) Is EMDR effectief bij het verminderen van symptomen van PTSS bij getraumatiseerde vluchtelingenkinderen en -jongeren, die momenteel in Nederland wonen ?; 2) Is KIDNET effectief in het verminderen van de symptomen van PTSS bij getraumatiseerde vluchtelingenkinderen en -jongeren, die momenteel in Nederland wonen ?; 3) Is er een verschil in effectiviteit tussen EMDR en KID NET, met betrekking tot symptomen van PTSS, sociaal-emotionele problemen of kwaliteit van leven?; 4) Welke factoren voorspellen de behandeluitkomst (geslacht, leeftijd, type traumatische ervaring, status van het asielverzoek, bezorgdheid van de verzorger en hun opvattingen over therapie)?, En 5) Wat is de perceptie van vluchtelingenkinderen van traumagerichte therapie, en is er een verschil tussen EMDR en KID NET? Opzet: De opzet van het onderzoek is een gerandomiseerde gecontroleerde studie, uitgevoerd door meerdere instellingen op meerdere locaties, met behulp van gestandaardiseerde vragenlijsten, (semi-)gestructureerde interviews en prestatiegegevens (kwaliteit van leven). Gestandaardiseerde instrumenten worden gebruikt voor en na de behandeling, wekelijks tijdens therapie of wachtlijstperiode, en na 3 maanden follow-up. Onderzoekspopulatie: vluchtelingenkinderen tussen 8 en 18 jaar worden blind toegewezen aan EMDR of KID NET (beide traumagerichte interventies) of een wachtlijstcontrole conditie (N = 42-42-42).