Troosten en slapen met de Happiest Baby-methode voor álle ouders

Veel ouders ervaren de start van ouderschap als zwaar door slapeloze nachten of huilen van hun baby. Bij gezinnen in kwetsbare omstandigheden, zoals armoede, psychische problematiek of verstandelijke beperking, kunnen deze stressoren de balans tussen draagkracht en draaglast eerder en sneller ernstig verstoren. Juist voor deze gezinnen is aandacht voor een Kansrijke Start belangrijk.

De Happiest Baby-methode (HBM) is evidence-based en leert (aanstaande) ouders omgaan met huilen, troosten en slapen van hun baby. Ouders leren sensitief reageren op hun baby, en door het adequaat kunnen troosten voelen zij zich meer competent in het omgaan met huil- en slaapproblemen [1]. Praktijkprofessionals en ouders zien of hebben de behoefte om deze methode actief aan te bieden aan kwetsbare gezinnen in hun eigen wijk. In Amsterdam gebeurt dit nu kleinschalig doordat Jeugdgezondheidszorgprofessionals in enkele Ouder- en Kindteams deze ouders individuele begeleiding geven en actief verwijzen naar HBM workshops.

De doelstelling van dit project is om samen met kwetsbare gezinnen en professionals HBM te implementeren. Dit doen we in de Jeugdgezondheidszorg en het sociale wijkteam/ Ouder- en Kindteam van twee wijken met relatief veel kwetsbare gezinnen: Amsterdam Noordwest en Alkmaar Noord. De professionals die dit uitvoeren zitten in de projectgroep en voeren deze methode zelf uit. Als de materialen en werkwijze aansluiten bij de werkwijze in wijken met kwetsbare gezinnen en de professionals zich daarnaast in staat voelen om de methode uit te voeren zullen zij ook na de projectperiode de HBM zelfstandig kunnen uitvoeren als onderdeel van hun reguliere taken in het kader van de wet publieke gezondheid en de jeugdwet.

De HBM leert ouders om te gaan met huil- en slaapproblemen door hun baby te troosten en sensitief te reageren op hun baby. In Amsterdam hebben we ervaring opgedaan met inzet van de HBM als preventie en vroege behandeling. We onderzoeken of en hoe HMB aansluit bij de wensen en behoeften van (aanstaande) ouders in structureel kwetsbare omstandigheden. Het beoogde publieke gezondheidseffect is dat ouders zich meer competent voelen in het ouderschap en er een goede hechting ontstaat tussen kind en ouder.

In de eerste fase van het project bekijken we samen met ouders en professionals uit de twee wijken hoe HBM kan aansluiten bij de wensen en behoeften van ouders, zowel wat betreft de vorm (voor of na de geboorte, individueel of in een groep, eenmalig of meerdere keren) en de inhoud (hoe leggen professionals de HBM uit aan ouders? Op basis hiervan ontwikkelen we conceptmaterialen en een passend scholingsaanbod voor professionals. Naast de inbreng vanuit de twee wijken waar de implementatie plaats zal gaan vinden vragen we ook input van Jeugdgezondheidszorgprofessionals verspreid over het land via een NCJ wetenschapsatelier met 15 Jeugdartsen en Jeugdverpleegkundigen. In dit wetenschapsatelier vragen we feedback op het implementatieplan en de procesevaluatie, zodat ons project antwoorden en oplossingen kan geven op kennisvragen en belemmeringen die ontstaan in het proces van landelijke implementatie van de HBM.

In de tweede fase implementeren we de HBM met kennis uit fase 1 in de twee wijken. We scholen professionals en begeleiden de implementatie van de aangepaste HBM in deze wijken. We observeren professionals tijdens ouderworkshops en individuele begeleiding en passen het materiaal en scholingsaanbod voor professionals aan om interprofessionele verschillen in de uitvoering te verkleinen (verbeteren adaptatie van HBM door professionals). We observeren en interviewen ook 20 ouders in hun eigen omgeving om hun ervaringen, beleving en alledaagse toepassing van de HBM middels een etnografische panel studie. We zijn hierbij benieuwd welke elementen van de HBM door ouders worden gebruikt en of dit anders is bij ouders met verschillende kwetsbaarheden (verbeteren effectiviteit door adaptatie HBM ouders). Wat zijn voor ouders specifieke bevorderende of belemmerende factoren om de HBM adequaat te kunnen toepassen bij hun baby? Ook onderzoeken we waaraan ouders merken dat de HBM voor hun baby werkt.

In de derde fase evalueren we op wijkniveau hoe de HBM is uitgevoerd en evalueren we effectiviteit op een kwantitatieve manier via bestaande dataregistraties. Professionals uit de wijk bevragen we op het effect van de methode op hun professioneel handelen en samenwerking met professionals in de perinatale zorgketen rondom kwetsbare gezinnen. We bevragen hen op bevorderende en belemmerende factoren in de omgeving en organisatie waar zij werken.

In de vierde fase passen we de materialen voor ouders en professionals nogmaals aan. We zorgen voor publicatie van de materialen en werkbeschrijvingen in de databank effectieve interventies om landelijke implementatie en borging mogelijk te maken.